Tôi học đại học năm thứ ba thì mẹ tôi mất. Lúc ấy tôi chẳng còn gì. Cái nhà cũng đã bán để lo thuốc thang cho mẹ. Vậy là tôi bắt đầu những ngày vừa học vừa làm. Thật vất vả khi phải bươn chải một mình, chẳng còn tình thân để bám víu.
Chính vì vậy, khi gặp Thắng ở nơi làm thêm, sau đó anh ngỏ lời yêu thì tôi nhận lời. Anh hơn tôi 9 tuổi và tôi nhận ra sự chững chạc, đáng tin nơi một người đàn ông đã có công ăn việc làm ổn định. Tôi ra trường, anh xin cho tôi vào làm việc trong một công ty chế biến thực phẩm theo đúng chuyên môn đã học. Tôi nghĩ, cuộc đời mình từ nay trở đi sẽ không còn lạnh lẽo nữa...
Thế nhưng những ngày vui ngắn ngủi qua đi. Khi biết chúng tôi yêu nhau, mẹ anh quyết liệt phản đối. Bà chẳng nói lý do mà khăng khăng “đã nói không là không”. Thấy tôi buồn, anh hỏi: “Em có muốn chúng mình ra phường đăng ký kết hôn rồi về sống với nhau không?”. Tôi từ chối vì tôi muốn danh chính ngôn thuận được mẹ anh chấp nhận: “Thôi đi anh, làm vậy mẹ biết được sẽ càng giận. Anh cứ để em từ từ thuyết phục mẹ”.
Nhưng mẹ anh vẫn sắt đá. Mỗi khi tôi tới nhà, bà lại mắng chó, chửi mèo, nói gần nói xa. Tôi nhớ có lần, Thắng bực mình nói lại mẹ: “Để chúng con cưới rồi dọn ra ở riêng, khỏi phiền mẹ”. Từ khi biết anh, đó là lần đầu tiên tôi nghe anh trả treo với mẹ. Hậu quả là bà lên cơn đau tim ngất xỉu... Tôi sợ quá bảo Thắng: “Anh đừng trả lời mẹ như vậy nữa, lỡ có chuyện gì, hối hận không kịp”. Anh buồn hiu.
Mấy tháng sau, anh ngập ngừng bảo tôi: “Hay là... tụi mình có con đi em. Mẹ rất mê cháu nội. Biết đâu mình có con rồi thì mẹ sẽ chấp nhận?”. Tính tới, tính lui, tôi thấy anh cũng có lý. Nhưng điều quan trọng nhất là tôi cũng muốn được sống với anh, làm vợ anh và sinh con đẻ cái cho anh... Vậy là tôi xiêu lòng. Chúng tôi ăn cơm trước kẻng...
Thế nhưng một lần, hai lần và nhiều lần rồi mà chẳng thấy gì. Tôi nghĩ có lẽ một trong hai đứa chúng tôi bị trục trặc. Đúng lúc đó, anh nhận giấy triệu tập đi đào tạo ở nước ngoài 1 năm. Trước hôm anh đi, chúng tôi lại gặp nhau. Anh ôm tôi thật chặt: “Em dừng quá lo lắng. Cha mẹ nào mà không thương con. Chắc chắn mẹ sẽ nghĩ lại. Trong thời gian anh vắng nhà, thỉnh thoảng em nhớ ghé thăm mẹ...”.
Tôi nghe lời anh, nhưng lần nào ghé nhà cũng chỉ nhận được sự ghẻ lạnh. Mẹ anh trông thấy tôi là bỏ vô phòng riêng. Chỉ có Mai Thi, cô em gái ốm yếu của anh, có lẽ thấy tôi tội nghiệp nên hay nán lại chuyện trò. Nhiều lần tôi ghé, không có Mai Thi ở nhà, tôi ngồi một mình ở phòng khách sau đó lặng lẽ ra về vì mẹ anh không tiếp.
Anh đi hơn 1 tháng thì tôi phát hiện trong người khác lạ và không thấy kinh nên mua que về thử. Cái vạch hồng hồng thứ hai xuất hiện khiến tôi chới với. Tôi lén tới phòng khám sản khoa để biết kết quả chính xác. Vị bác sĩ ở đó nói tôi chắc chắn đã có bầu. Tôi viết thư cho Thắng nhưng chờ mãi không thấy anh hồi âm. Bí quá tôi đành nói với mẹ anh. Tôi cứ đinh ninh bà sẽ vui mừng...
Không ngờ bà hết mắng tôi, lại mắng cha mẹ tôi không biết dạy con. Bà còn nói, con bà ở cách nửa vòng trái đất thì có phép thăng thiên, độn thổ gì mà làm cho tôi có thai? Tôi khóc: “Tụi con lỡ dại... cứ nghĩ có bầu rồi thì bác sẽ cho phép hai đứa lấy nhau...”. Tôi chưa dứt lời, bà đã xua tay: “Thôi, thôi, đừng có nói nhiều. Tôi đã nói là không đồng ý thì đừng hòng đem cái cày đặt trước con trâu. Cháu có bầu với ai thì về bắt đền người đó”.
Tôi biết bắt đền ai bây giờ? Nhưng tại sao Thắng không trả lời cũng không liên hệ? Tôi không biết tính sao, nửa muốn bỏ, nửa muốn giữ cái thai trong bụng. Cuối cùng tôi nghĩ, mình thuộc loại khó có con nên quyết định giữ... Nhưng tôi lại phân vân: để giữ lại đứa con của Thắng, tôi phải đánh đổi nhiều thứ, trong đó có công việc rất tốt mà tôi đang làm...
Vẫn chưa hết hy vọng, tôi tìm đến gặp mẹ anh lần cuối. Hôm đó nhà có khách rất đông. Bà chỉ vào một cô gái rất đẹp: “Đây là con dâu của tôi. Cháu đừng có tới đây nói bậy, nói càn nữa. Muốn làm tiền tôi hả? Không có dễ đâu”. Tôi nhìn bà, nhìn cô gái, cố gắng nuốt nước mắt vào lòng: “Được rồi, cháu sẽ bỏ cái thai. Cháu cũng không liên hệ với con trai bác...”.
Tôi chỉ nói được vậy rồi đi như chạy ra khỏi nhà. Mai Thi chạy theo tôi: “Chị đừng bỏ cái thai nghe chị, tội lắm. Tại mẹ muốn cưới chị Trinh, con gái bác Giao cho anh hai nên mới làm căng với chị như vậy. Có gì chị liên hệ với em nghe chị...”. Cô nói mà mắt rơm rớm. Tôi cúi mặt quay đi.
Giờ thì tôi biết nguyên nhân sự ghẻ lạnh của mẹ anh. Bà không thể chấp nhận một đứa trẻ không có cha như tôi làm con dâu. Đối với bà, chữ “môn đăng hộ đối” phải được đặt lên hàng đầu. Nhưng biết làm sao được. Tôi vốn dĩ được sinh ra như thế. Kể từ ngày mẹ tôi mất thì tôi thành tứ cố vô thân...
Tôi lên nhà người quen ở Bảo Lộc tá túc rồi sinh bé Khang trên đó. Cũng chỉ định sinh xong sẽ về lại Sài Gòn nhưng rồi tôi tìm được công việc và cũng muốn quên mọi chuyện nên quyết định ở lại. Tôi nghĩ có lẽ Thắng đã học xong và về nước. Mẹ anh chắc cũng đã toại nguyện với chỗ sui gia môn đăng hộ đối mà bà sắp đặt...
... 10 năm thắm thoát qua nhanh. Thằng Khang lớn nhanh như thổi. Cháu cũng quen với cuộc sống chỉ có 2 mẹ con. Thỉnh thoảng có về Sài Gòn, tôi lại đi ngang qua nhà Thắng với suy nghĩ vẩn vơ, biết đâu tôi sẽ tình cờ trông thấy anh... Đôi lúc tôi tự hỏi, điều gì đã khiến Thắng bặt tăm như thế? Anh sang Cu Ba học chứ có phải đi vô rừng rậm châu Phi đâu mà không liên hệ được với tôi?
Cho đến cách nay 3 tháng, tôi tình cờ tiếp một đoàn khách ở một Viện nghiên cứu ở TP HCM lên Lâm Đồng chuyển giao công nghệ bảo quản rau quả, tôi đã gặp lại anh. Mới đầu tôi không tin vào mắt mình vì trông anh rất lạ. Hơn 10 năm không gặp, anh đã già đi rất nhiều. Anh cũng đã nhận ra tôi...
Tối đó chúng tôi đã gặp nhau. Anh kể, sang Cu Ba, anh được chuyển sang học một ngành hoàn toàn mới. Đó là công nghệ sinh học. Nơi anh học nằm cách thủ đô 400 cây số. Mấy tháng đầu, anh gửi thư cho tôi chung với thư gửi cho mẹ vì mong muốn tôi sẽ thường xuyên tới lui nhà anh. “Anh nghĩ, như vậy mẹ sẽ yên tâm và tin rằng chúng ta không có điều gì giấu mẹ. Nhưng chờ mãi không thấy thư trả lời, sau đó anh gửi về địa chỉ nhà trọ của em cũng không thấy hồi âm”...
Anh về nước trễ hơn dự định 6 tháng. Vừa về đến nơi, anh chạy đi tìm tôi thì mới biết tôi đã chuyển đi từ lâu. Anh hỏi mẹ thì bà bảo, sau khi anh đi, tôi đã cặp kè với một anh Việt kiều, bà phát hiện và đã cấm cửa. “Anh về không bao lâu thì em Thi mất vì ung thư máu. Rồi mẹ anh cũng ngã bệnh nằm một chỗ từ đó đến giờ...”- giọng anh nghèn nghẹn.
Cách đây 5 năm, anh đã cưới cô gái tên Trinh mà mẹ anh đã chọn lựa. Tuy nhiên, đến giờ họ vẫn chưa có con. “Em... đã có gia đình riêng chưa?”- anh ngập ngừng hỏi tôi. Chẳng biết ma xui quỷ khiến thế nào mà tôi lại trả lời: “Em đã lập gia đình, con em năm nay đã 10 tuổi”.
Anh quay đi, gỡ mắt kính xuống và cứ lau mãi cái tròng kính vào tấm khăn trải bàn. Mãi một hồi sau anh mới hỏi: “Vậy còn... anh Việt kiều mà mẹ nói? Em không lấy anh ta sao?”. Tôi lắc đầu, định thanh minh là chẳng có anh Việt kiều nào cả. Và từ ngày anh đi, tôi cũng chưa bao giờ biết đến một người đàn ông nào khác. Thế nhưng, tôi lại ngần ngừ rồi im lặng. Sau đó tôi nói dối là đã ly hôn. Anh không nói gì.
Hôm sau anh đến nhà thăm tôi trước khi về Sài Gòn. Anh đã trông thấy thằng Khang. Tôi thấy anh hơi giật mình. Rồi anh hỏi tuổi nó, anh lật bàn tay, bàn chân nó lên săm soi. Anh ngắm nghía từng đường nét trên gương mặt nó... Cuối cùng anh thì thầm điều gì vào tai nó mà tôi thấy thằng bé cười như nắc nẻ.
Từ hôm đó, ngày nào anh cũng gọi điện cho tôi. Cách 2 tuần, anh lại lên thăm thằng Khang. Cho đến một bữa nọ, anh gọi điện nói muốn xin phép tôi cho thằng Khang về Sài Gòn chơi với anh vài bữa. Tôi không đồng ý. Thế là hôm sau đã thấy anh lù lù xuất hiện. Anh chìa cho tôi xấp hồ sơ: “Em xem đi. Anh lên đón con anh về thăm bà nội mà...”.
Thì ra là anh đã nghi ngờ và lấy mẫu xét nghiệm ADN. Sau khi có kết quả, anh tức tốc gọi cho tôi...
“Anh đừng làm mọi thứ đảo lộn lên như vậy...”- tôi năn nỉ anh. Nhưng anh lắc đầu: “Chuyện anh cưới vợ là chỉ để mẹ vui lòng. Thật ra, cả anh và Trinh đều biết cuộc hôn nhân của mình không có cơ sở để tồn tại. Xin em, hãy cho thằng Khang về thăm bà nội... mẹ yếu lắm rồi...”- giọng anh như sắp khóc.
Tôi cũng xiêu lòng nhưng lúc ấy, bỗng dưng tôi nhớ tới những lời mẹ anh đã nói, nhớ tới việc bà đã xua đuổi tôi như thế nào... Những oán hận năm xưa lại ùa về. Tôi bảo anh: “Bao nhiêu năm nay, mẹ anh đâu biết có sự tồn tại của nó trên đời này? Chính bà đã bảo nó không phải con anh. Vậy thì cứ coi như ngày xưa, em đã nghe theo lời bà mà bỏ nó... Anh đừng nói nữa...”.
Anh gục đầu khóc như một đứa trẻ. Tôi nhìn anh, thấy tim mình đau nhói. Nhưng tôi chẳng có lý do gì để nghe theo lời anh. Nhất là tôi không muốn làm một người phụ nữ khác phải chịu bất hạnh, tổn thương như mình.
Tôi không biết đó có phải là điều tốt nhất tôi nên làm hay không...