Rau càng cua là một loài rau thuộc họ Hồ tiêu. Đây là loại rau hoang dại, có thể sống ở nhiều địa hình khác nhau, thường mọc thành bụi ở ven ao, hồ, bờ ruộng, các dốc đá… những nơi có độ ẩm. Nhiều người từng coi loại rau này là cỏ dại, mọc hoang nên chỉ lấy làm thức ăn cho gia súc mà không biết rằng rau càng cua không chỉ ngon mà còn có nhiều giá trị về dinh dưỡng.
Nhiều nước trên thế giới xem rau càng cua là “thần dược” trị nhiều loại bệnh. Ở các nước phương Tây, rau càng cua thường được nghiền lá ra dùng đắp trị sốt rét, đau đầu, đau bụng. Ở Philippines, người ta dùng lá càng cua đắp để điều trị ung nhọt và vết loét. Còn ở Trung Quốc, cây rau này được dùng làm thuốc trị đau nhức khớp, trị phỏng do lửa hoặc nước sôi, trị rắn cắn, nhọt lở, chấn thương sưng đau…
Ở Việt Nam, cây càng cua thường mọc khắp nơi, người dân thường lấy về luộc hoặc xào với tỏi có thể làm rau sống ăn rất bổ và mát. Cây được sử dụng làm thuốc thường dùng tươi vì cây mọc suốt bốn mùa.
Đặc biệt, loại rau dại này lại rất giàu dinh dưỡng. Trong 100g rau càng cua 92% nước, 105kJ năng lượng, 0.5g protein, 0.3g chất béo, 5.9g carbohydrate, 34mg phospho, 277mg kali, 124mg canxi, 62mg magie, 3.2mg sắt, 5.2mg vitamin C,…
Với hàm lượng canxi như trên, thì nhiều loại sữa bán trên thị trường còn kém xa. Rau càng cua không chỉ là một món ăn dinh dưỡng mà chúng còn ít calo nên rất thích hợp cho người cần giảm cân, trẻ nhỏ, người già, phụ nữ loang xương, tiền mãn kinh...
Công dụng của rau càng cua
Theo đông y, rau dại càng cua vị đắng, tính bình, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, khu phong, hoạt huyết, tan máu ứ. Càng cua được dùng để hỗ trợ bệnh nhiễm trùng hô hấp như ho, viêm họng, đau họng...Rau càng cua cũng rất tốt cho những bệnh nhân bị viêm ruột thừa, viêm gan truyền nhiễm, viêm dạ dày - ruột, tiêu hóa kém, đau nhức xương khớp, sốt rét.
Dân gian thì thường dùng rau càng cua để chữa rắn cắn, nhọt lở, chấn thương sưng đau. Hàm lượng sắt trong rau càng cua giúp bồi bổ khí huyết, phòng thiếu máu thiếu sắt, răn rau càng cua nấu chín giúp bổ máu.
Các vi khoáng kali, magiê trong rau càng cua tốt cho tim mạch và huyết áp cũng như góp phần trong việc chữa bệnh đái tháo đường, táo bón, cao huyết áp... Những người bị đau bụng, ghẻ lờ, mụn nhọt dùng rau càng cua cũng rất có lợi vì tính thanh mát giải nhiệt của loại rau này.
Chế biến món rau càng cua
Rau càng cua có thể ăn sống, trộn salad rất ngon vì chúng nhiều nước, ăn giòn giòn, có vị chua chua. Rau càng cua hái về làm sạch, để ráo nước, trộn cùng nước salad, thêm trứng là tạo được món ăn giảm cân hữu hiệu.
Rau càng cua dùng để nấu canh thịt, canh cua, vì rau nhanh chín nên không cần nấu lâu. Loại canh này vừa thanh mát vừa giúp bổ sung canxi rất tốt bồi dưỡng tránh còi xương cho trẻ nhỏ. Những phụ nữ mãn kinh dùng các loại canh này đều rất tốt.
Rau càng cua dùng làm món luộc, ép lấy nước uống hàng ngày giúp giảm cân và hỗ trợ tiêu hóa, thanh nhiệt.
Những bài thuốc từ rau càng cua
- Rau càng cua trị viêm họng: Dùng rau càng cua 50 - 100g, rửa sạch nhai ngậm, hoặc xay nước uống hàng ngày. Dùng liền 3-5 ngày.
-Rau càng cua giảm tiểu đường: Rau càng cua 100g rửa sạch bóp giấm (có thể dùng chanh), ếch 1 con (100g), lột da, làm sạch bỏ đầu, lấy thịt tẩm bột, rán chín vàng. Tất cả trộn đều, ăn tuần 2-3 lần.
-Rau càng cua phòng trị thiếu máu: Rau càng cua 100g rửa sạch bóp giấm, thịt bò 100g, cho gia vị vừa đủ xào chín tới trộn đều ăn, nóng với cơm. Một tuần ăn 3 lần.
- Rau càng cua giúp lợi tiểu: Rau càng cua 150-200g, sau khi đã rửa sạch thì cho thêm 300ml nước đun sôi để nguội, chia 2 lần uống trong ngày. Uống liền 5 ngày.
- Rau càng cua chữa đau lưng cơ co rút (nhiệt độc nhập kinh thận): Rau càng cua nấu ước rồi uống, mỗi lần dùng khoảng 100g rau.
- Rau càng cua trị chứng chín mé (sưng tấy, chưa vỡ mủ): Rau càng cua 100 - 150g mang đi rửa sạch rồi cho 250ml nước, đun sôi chia 2 lần uống trong ngày. Còn lại bã thì dùng đắp bên ngoài da.
- Rau càng cua thanh nhiệt chữa mụn nhọt: Rau càng cua 150g, rửa sạch ăn sống, hoặc xay nước uống hàng ngày giúp thanh nhiệt, bã có thể đắp bên ngoài da
Cách trồng rau càng cua trong chậu dễ dàng
Rau càng cua mọc dại ở những nơi có độ ẩm cao. Chúng có thể mọc lề đường, mọc ké ở chậu cây cảnh. Bạn hoàn hoàn có thể trồng chúng ở thành phố bằng những chậu treo, chậu nhựa trong nhà.
Bạn chỉ cần nhổ vài nhánh càng cua, giâm vào đất tơi xốp, tưới nước đều là chúng lên rất nhanh.
Rau càng cua không cần chăm bón nhiều, chỉ cần gặp đủ ẩm là cây lên xanh tốt. Nếu ở thành phố bạn có thể trồng trong chậu nhỏ, để ban công.
3 nhóm người không nên ăn rau càng cua
Mặc dù rau càng cua đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, tuy nhiên bạn cần lưu ý một số điều sau để tránh gây ra những tác hại không mong muốn:
Người bị dị ứng
Một số người bị dị ứng với các thành phần có trong rau càng cua không nên sử dụng vì có thể xuất hiện các triệu chứng như nguy hiểm như ngứa, sưng, hoặc khó thở.
Người bị hen suyễn
Mùi hăng mạnh từ rau càng cua có thể gây kích thích đường hô hấp và gây khởi phát cơn hen suyễn đối với những người nhạy cảm.
Phụ nữ mang thai
Đối với phụ nữ mang thai hoặc những người có bất kỳ vấn đề về sức khỏe khác, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi thêm rau càng cua vào chế độ ăn uống hàng ngày.
Lưu ý: Khi nấu rau càng cua không nên nấu chín kỹ quá sẽ làm mất các chất dinh dưỡng có trong rau.