Trong dân gian có một câu nói như này: Dù nghèo cũng đừng ăn lươn vàng, tức không phải lươn đồng nào cũng có thể ăn được, như lươn trông trăng thì không được ăn.
Lươn trông trăng là già? Nếu ăn thì sẽ làm sao?
Lươn trông trăng là loại lươn to hơn lươn ruộng rất nhiều, nó cũng có hai đặc điểm: Một là nó thích ăn xác chết, giống như xác chuột, xác chó mèo ngoài đồng chính là thức ăn của chúng. Thứ hai là loại lươn này cũng thích ra ngoài vào đêm trăng tròn, thường ngẩng đầu nhìn trăng nên được gọi là lươn mặt trăng.
Chính vì điều này mà từ xưa người ta không ăn loại lươn này. Có nhiều con lươn trông trăng có độc, nên ăn vào sẽ nguy hiểm tính mạng.
Muốn phân biệt lươn bình thường và lươn trông trăng phải làm như nào?
Thời xưa có kể vào thời nhà Minh, Trung Quốc, có một người đàn ông đã ăn con lươn ngắm trăng và sau đó mất mạng. Cho nên người ta nói loại lươn này cực kỳ độc.
Nhưng điều đáng nói là những ghi chép về loại lươn này thời xưa chưa có độ tin cậy cao.
Còn thực tế bây giờ thì chúng ta ăn lươn đồng có từ laai đời, chưa có trường hợp nào ăn lươn bị ngộc độc cả.
Nếu bạn đã từng đi bắt lươn ngoài đồng thì bạn sẽ thấy đôi khi lươn đồng nhấc đầu ra khỏi mặt nước. Nguyên nhân là do chất lượng nước xuống cấp, thiếu oxy nên lươn phải nhô lên để thở.
Hơn nữa, lươn đồng vốn là loài ăn đêm, chủ yếu ra ngoài vào ban đêm, vào những đêm có trăng dễ thấy lươn đồng, nhất là lươn ruộng lớn càng dễ phát hiện nên đây là lý do tại sao lươn đồng lúa hay bị bắt.
Những cụ già làng ngày xưa cho rằng lươn càng to càng không ngon, thậm chí chúng có thể là lươn trông trăng.
Theo quan niệm của người xưa lươn trông trăng ăn xác thối. Điều này cũng liên quan đến thói quen của lươn ruộng, lươn ruộng là một loài ăn thịt hung dữ, thức ăn của chúng là tôm, ếch, rắn. Nếu không đủ thức ăn chúng sẽ ăn cả xác chết. Do đó, theo quan điểm này, những con lươn lớn thực sự không thích hợp để ăn, bởi vì có rất nhiều vi khuẩn và ký sinh trùng trên những con lươn đó.
Lươn lớn cũng độc hơn. Lươn đồng thực sự có độc, nhưng chất độc nằm ở máu, lươn đồng càng lớn thì độc tính càng lớn. Nếu nấu không kỹ, không chín kỹ vẫn rất dễ bị ngộ độc.