Trợ cấp mai táng
Điều 66 luật BHXH năm 2014 quy định, người lao động đang hưởng lương hưu mà qua đời thì thân nhân được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 tháng lương cơ sở.
Bên cạnh đó, thân nhân của người lao động cũng được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 mức lương cơ sở với các trường hợp: người lao động chết (hoặc được tòa án tuyên bố đã chết) khi đang đóng BHXH; đang bảo lưu thời gian đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên; người lao động chết do tai nạn lao đông, bệnh nghề nghiệp hoặc chết trong thời gian điều trị; người đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hàng tháng đã nghỉ việc.
Mức lương cơ sở hiện nay là 1,8 triệu đồng/tháng nên mức trợ cấp mai táng mà người thân của người lao động nhận được = 10 x 1,8 triệu đồng = 18 triệu đồng.
Trợ cấp tuất hằng tháng
Điều 67 luật BHXH năm 2014 quy định những người thuộc một trong các trường hợp sau nếu chết thì thân nhân được hưởng tiền tuất hàng tháng:
- Đã đóng BHXH đủ 15 năm trở lên nhưng chưa hưởng BHXH một lần;
- Đang hưởng lương hưu;
- Chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
- Đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hàng tháng với mức suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
Thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng bao gồm:
- Con chưa đủ 18 tuổi; con từ đủ 18 tuổi trở lên nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; con được sinh khi người bố chết mà người mẹ đang mang thai;
- Vợ từ đủ 55 tuổi trở lên hoặc chồng từ đủ 60 tuổi trở lệ; vợ dưới 55 tuổi, chồng dưới 60 tuổi nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
- Cha mẹ đẻ, cha mẹ vợ (chồng) hoặc người khác trong gia đình mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu từ đủ 60 tuổi trở lên đối với nam, từ đủ 55 tuổi trở lên đối với nữ.
- Cha mẹ đẻ, cha mẹ vợ (chồng) hoặc người khác trong gia đình mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu dưới 60 tuổi đối với nam, dưới 55 tuổi đối với nữ và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Một điều lưu ý là thân nhân nói trên (ngoại trừ con) phải không có thu nhập hoặc có thu nhập hàng tháng nhưng thấp hơn mức lương cơ sở.
Mức trợ cấp tuất hàng tháng đối với mỗi thân nhân bằng 50% mức lương cơ sở. Nếu thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp tuất hàng tháng bằng 70% mức lương cơ sở.
Số thân nhân được trợ cấp không quá 4 người. Nếu có từ 2 người lao động chết trở lên thì thân nhân của những người này được hưởng 2 lần mức trợ cấp quy định.
Thời điểm hưởng trợ cấp tuất hằng tháng được thực hiện kể từ tháng liền kề sau tháng người lao động, người hưởng lương hưu, người bị tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp chết.
Trợ cấp tuất 1 lần
Luật BHXH quy định về trợ cấp tuất 1 lần cho thân nhân của người lao động thuộc các trường hợp:
- Người lao động chết không thuộc đối tượng áp dụng trợ cấp tuất hàng tháng.
- Người lao động chết thuộc đối tượng áp dụng trợ cấp tuất hàng tháng nhưng không có thân nhân đủ điều kiện để hưởng.
- Thân nhân đủ điều kiện hưởng trợ cấp tuất hàng tháng nhưng có nguyện vọng nhận tuất 1 lần (trừ trường hợp con dưới 6 tuổi, con hoặc vợ hoặc chồng mà bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên).
- Nếu người lao động chết mà không có thân nhân thì trợ cấp tuất một lần được thực hiện theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Mức hưởng trợ cấp tuất 1 lần cho thân nhân của người đang hưởng lương hưu qua đời được tính theo thời gian đã hưởng lương hưu.
Nếu chết trong 2 tháng đầu hưởng lương hưu thì tính bằng 48 tháng lương hưu đang hưởng; nếu chết vào những tháng sau đó, cứ hưởng thêm 1 tháng lương hưu thì mức trợ cấp giảm đi nửa tháng lương hưu, mức thấp nhất bằng 3 tháng lương hưu đang hưởng.
Giả sử có trường hợp một người lao động đang hưởng lương hưu được 2 năm (24 tháng) mà qua đời thì thân nhân của người lao động sẽ hưởng mức trợ cấp tuất 1 lần = 48 – (24 – 2) x 0,5 tháng = 38 tháng lương hưu.
Nếu mức hưởng lương hưu của người lao động là 5 triệu đồng/tháng thì mức trợ cấp tuất 1 lần cho thân nhân = 38 x 5 triệu đồng = 190 triệu đồng.
