Khi một đứa trẻ chào đời, cha mẹ thường có những kì vọng lớn lao rằng con cái sẽ thừa hưởng những phẩm chất tốt đẹp từ mình, từ trí tuệ cho đến ngoại hình. Tuy nhiên, câu hỏi được đặt ra là: liệu gen thông minh của trẻ em chủ yếu đến từ bố hay mẹ?
Để tìm hiểu vấn đề này, các nhà khoa học tại Glasgow, Anh, đã tiến hành một nghiên cứu sâu rộng nhằm khám phá cách mà trí thông minh di truyền giữa các thế hệ. Trong nghiên cứu của họ, nhóm nghiên cứu đã khảo sát hơn 12.000 thanh niên trong độ tuổi từ 14 đến 22, và kết quả đã cung cấp những thông tin thú vị.
Dù đã xem xét nhiều yếu tố như trình độ học vấn, chủng tộc và tình trạng kinh tế xã hội, họ đã phát hiện ra rằng khoảng cách về trí thông minh giữa trẻ em và mẹ chúng chỉ là 15%. Điều này cho thấy rằng nếu một người mẹ sở hữu chỉ số IQ cao, khả năng cao là con của họ cũng sẽ thừa hưởng điều này. Những phát hiện này không chỉ mang tính lý thuyết mà còn mở ra nhiều hướng nghiên cứu sâu hơn về di truyền và sự phát triển trí tuệ ở trẻ em.
Một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Psychology Spot đã khẳng định rằng trí thông minh của trẻ em chủ yếu được di truyền từ mẹ. Điều này có thể được giải thích bởi sự tập trung của các gen liên quan đến trí thông minh trên nhiễm sắc thể X, với khoảng 2/3 số gen này hiện diện ở đây. Phụ nữ, với bộ nhiễm sắc thể XX, sẽ truyền lại nhiều gen thông minh hơn so với nam giới có bộ nhiễm sắc thể XY.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu từ Đại học Washington còn phát hiện ra rằng mối quan hệ tình cảm giữa mẹ và con cũng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của não bộ trẻ em. Cụ thể, những trẻ em sống trong môi trường hạnh phúc bên mẹ trong bảy năm đầu đời có vùng hippocampus—phần não liên quan đến trí nhớ và khả năng xử lý căng thẳng—lớn hơn trung bình tới 10% so với những trẻ không có được tình cảm gắn bó này.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng di truyền không phải là yếu tố duy nhất ảnh hưởng đến trí thông minh của trẻ. Họ cho rằng môi trường sống có thể đóng vai trò quan trọng hơn nhiều so với di truyền. Một cặp cha mẹ, dù không có chỉ số IQ cao, nhưng nếu tạo ra điều kiện sống tích cực và hỗ trợ, vẫn có khả năng giúp con cái phát triển trí thông minh vượt bậc.
Những cách giúp bố mẹ phát triển chỉ số IQ cho con:
Đảm bảo giấc ngủ đầy đủ cho trẻ
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng cả thời gian ngủ lẫn chất lượng giấc ngủ có ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển trí tuệ của trẻ em. Do đó, việc xây dựng thói quen ngủ lành mạnh cho trẻ là vô cùng cần thiết.
Giấc ngủ ngon và đủ giấc không chỉ giúp trẻ cảm thấy sảng khoái mà còn kích thích sự sản sinh hormone tăng trưởng, hỗ trợ sự phát triển não bộ. Khi trẻ ngủ đủ, não bộ sẽ có cơ hội phát triển, góp phần nâng cao khả năng tiếp thu và trí thông minh. Vì vậy, bố mẹ hãy chú trọng đến việc tạo ra môi trường ngủ thoải mái và duy trì lịch trình ngủ hợp lý cho con.
Khuyến khích trẻ nghe nhạc và tập vẽ để phát triển trí tuệ
Nghe nhạc
Các nghiên cứu tâm lý học cho thấy rằng khi trẻ em tương tác với âm nhạc, não bộ của chúng có sự phát triển đáng kể. Âm nhạc giúp kích thích hoạt động phối hợp giữa các hệ thống thần kinh trung ương, vận động, thị giác và thính giác. Điều này không chỉ giúp trẻ thư giãn mà còn như một bài tập yoga cho não, giúp cải thiện khả năng tư duy.
Tập vẽ
Ngoài việc nghe nhạc, vẽ cũng là một phương pháp hiệu quả để phát triển não phải của trẻ. Hoạt động sáng tạo này không chỉ rèn luyện kỹ năng vận động mà còn cải thiện khả năng nghe, nhận thức hình ảnh và hiểu ngôn ngữ. Cha mẹ có thể đưa trẻ đến các viện bảo tàng, sở thú hoặc những địa điểm du lịch để tạo cơ hội cho trẻ tiếp xúc với nghệ thuật, từ đó phát triển tư duy sáng tạo và trí thông minh.
Khuyến khích trẻ chơi nhiều trò chơi
Theo nghiên cứu từ các nhà khoa học Đức, những trẻ em thường xuyên tham gia vào các trò chơi có thể có vỏ não trước trán lớn hơn so với những trẻ khác. Vỏ não trước trán là phần não bộ chịu trách nhiệm cho việc điều hành và thực thi các chức năng cao cấp. Kích thước của phần não này được coi là một chỉ số quan trọng cho trí tuệ. Do đó, chơi các trò chơi không chỉ mang lại niềm vui mà còn thúc đẩy sự phát triển trí não, giúp trẻ trở nên thông minh hơn.