Liên quan đến việc hơn 100 giáo viên mầm non nghỉ hưu từ năm 2015 đến nay bị điều chỉnh lương hưu do tính lại thời gian hợp đồng ngoài biên chế, hiện nay nhiều nghi ngờ được đặt ra, liệu chăng là do BHXH tỉnh Quảng Bình làm ăn tắc trách nên dẫn tới việc các giáo viên này bị trừ lương nhưng BHXH tỉnh không nhận mà đổ lỗi cho những giáo viên nghỉ hưu kia?
Theo đó, đại diện Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Quảng Bình cho biết có 110 cựu giáo viên (GV) mầm non trên toàn tỉnh nghỉ hưu từ năm 2015 đến nay bị điều chỉnh lương hưu do tính lại thời gian hợp đồng ngoài biên chế. Nguyên nhân, trước đây cán bộ BHXH có sai sót trong cách ghi hệ số lương đóng BHXH trong sổ dẫn đến việc tính tiền lương hưu bị sai.
Trong Văn bản số 451 báo cáo việc điều chỉnh lương hưu của một số giáo viên mầm non đến UBND tỉnh Quảng Bình, BHXH Quảng Bình cho rằng: “Nguyên nhân dẫn đến sai sót trong cách tính lương hưu do năm 2013, thực hiện truy đóng BHXH đối với giáo viên mầm non ngoài biên chế theo chủ trương của BHXH VN và của UBND tỉnh Quảng Bình. Theo đó, mức tiền lương, tiền công để tính truy đóng là mức tiền lương tối thiểu chung do nhà nước quy định tương ứng với thời điểm truy đóng và khi ghi sổ về mức tiền lương, tiền công làm căn cứ đóng để tính hưởng chế độ BHXH phải ghi bằng tiền tương ứng với mức tiền lương tối thiểu.
Tuy nhiên, một số trường hợp trong sổ ghi mức tiền lương, tiền công làm căn cứ đóng BHXH của đối tượng nói trên theo mức hệ số 1,0 và không ghi rõ là giáo viên mầm non ngoài biên chế. Vì vậy, khi tính lương hưu, cán bộ phòng chế độ áp dụng bình quân mức tiền lương 6 năm cuối là chưa đúng quy định. Sau khi rà soát lại hồ sơ, BHXH tỉnh tính lại lương hưu có giai đoạn trong biên chế và giai đoạn ngoài biên chế theo quy định Thông tư 59 ngày 29.12.2015 của Bộ LĐ-TB-XH dẫn đến lương hưu thấp hơn mức đã hưởng trước đây”.
Cụ thể, với GV mầm non ngoài biên chế nhà nước, theo quy định mức lương khi lập tờ khai cấp sổ và cập nhật qua từng thời kỳ phải thể hiện trên sổ bằng tiền. Tuy nhiên, BHXH Quảng Bình đã cấp sổ và cập nhật trên sổ đều ghi tiền lương đóng BHXH, BHYT bằng hệ số 1,0 và không ghi rõ chức danh nghề GV mầm non ngoài biên chế. Vì vậy, cán bộ tính chế độ lương hưu không phát hiện ra và tính lương cao hơn. Mới đây, khi rà soát lại, BHXH Quảng Bình phát hiện có chuyện tính “thừa” này nên tiến hành điều chỉnh bằng cách hạ mức lương và thu hồi theo kiểu trừ vào tiền lương hằng tháng (trừ 200.000 đồng/tháng). Việc điều chỉnh bắt đầu từ tháng 4.
Người ký văn bản này là ông Phạm Thanh Tùng, Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Quảng Bình. Xét một cách khách quan, đây là sai sót của BHXH Quảng Bình trong việc ghi, cấp sổ qua nhiều thời kỳ và cả khi tính lương hưu nhưng bị BHXH tỉnh này lờ đi và đổ trách nhiệm cho các giáo viên khiến họ bỗng dưng bị trừ tiền lương hưu.
Sau quyết định bị trừ lương, nhiều GV bị hạ lương và khấu trừ với số tiền lớn, như bà Từ Thị Duận (ở xã Tân Ninh, H.Quảng Ninh) bị thu hồi 8,6 triệu đồng, lương thực nhận tháng 4 là 1,3 triệu đồng. Bà Từ Thị Ái (xã Tân Ninh, H.Quảng Ninh) nghỉ hưu năm 2016 với mức lương ban đầu 2,9 triệu đồng, sau tăng lên 3,1 triệu đồng; nay bị thu hồi hơn 19 triệu đồng, lương tháng 4 chỉ còn 2,1 triệu đồng. Bà Ngô Thị Nga về hưu năm 2015 với mức lương 2,27 triệu đồng, tăng 2 lần lên 2,691 triệu đồng, nay bị thu hồi 32 triệu đồng, lương nhận tháng 4 chỉ còn 1,6 triệu đồng. Bà Trần Thị Thương (ở xã Xuân Ninh, H.Quảng Ninh) bị điều chỉnh từ hơn 2,3 triệu đồng xuống còn khoảng 2 triệu đồng và bị thu hồi hơn 11,3 triệu đồng...
Vụ việc khiến nhiều cựu GV mầm non rơi vào "khủng hoảng" vì đa số họ già cả, đau ốm và hoàn cảnh khó khăn, chỉ trông chờ vào những đồng lương hưu ít ỏi. Ngày 18.4, một số cựu GV ở 2 huyện Lệ Thủy, Quảng Ninh đại diện các GV khác đến BHXH tỉnh Quảng Bình để trình bày những thắc mắc. Phản ánh tình trạng 5 GV giảm mức lương từ 2,6 triệu đồng xuống còn 1,3 triệu đồng, 3 GV giảm từ 4,1 triệu đồng xuống 3,8 triệu đồng. Các cựu GV H.Quảng Ninh viết: “Mức lương mới của chúng tôi giảm xuống quá thấp, chị em thấy quá thiệt thòi vì lương mới không đủ sống. Đi dạy đã 39 năm nhưng hôm nay về nghỉ hưu, tuổi già yếu, bệnh tật mà đồng lương quá ít ỏi so với mặt bằng xã hội, chị em chúng tôi làm sao sống khi giá cả thị trường ngày càng tăng cao?”.
Trước những bức xúc của 110 cựu GV, ông Lê Ngọc Toàn, Trưởng phòng Chế độ - BHXH tỉnh Quảng Bình, cho biết việc điều chỉnh này được thực hiện theo quy định và “chưa có phương án giải quyết nào khác”.