Xoài là một loại cây ăn quả nhiệt đới, có nguồn gốc từ miền Đông Ấn Độ và các khu vực lân cận. Tại Việt Nam, xoài được trồng rộng rãi và rất phổ biến, với nhiều giống xoài khác nhau phù hợp với từng điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu của các vùng miền. Quả xoài khi chín có màu vàng óng, vị chua ngọt đặc trưng và tỏa ra hương thơm quyến rũ.
Tại huyện Châu Đốc, thuộc tỉnh An Giang, có một giống xoài nổi tiếng được biết đến rộng rãi và ưa chuộng - xoài thanh ca. Giống xoài này không chỉ được tiêu thụ nội địa mà còn xuất bán đi nhiều tỉnh thành khác, mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân địa phương.
Người dân địa phương thường gọi xoài thanh ca bằng một tên khác là xoài mút, xuất phát từ cách thưởng thức loại xoài này. Khi ăn, người ta thường bóc vỏ và mút phần cùi cho đến khi không còn thịt xoài nào.
Người dân địa phương thường gọi xoài thanh ca bằng một tên khác là xoài mút, xuất phát từ cách thưởng thức loại xoài này
Về đặc điểm hình dáng, xoài thanh ca có quả dài, phần đầu hơi cong và trọng lượng trung bình dao động từ 100-200 gram. Đặc biệt, giống xoài này có hạt lép, nên tỷ lệ thịt rất cao. Khi chưa chín, quả có vị chua sắc, nhưng khi chín, vị ngọt đậm và hương thơm quyến rũ khiến mọi thực khách, kể cả những người khó tính nhất, cũng phải tấm tắc khen ngợi.
Trước đây, hầu hết các gia đình ở huyện Châu Đốc đều trồng ít nhất vài cây xoài thanh ca trong vườn. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, xoài chủ yếu được dùng cho gia đình và không có giá trị kinh tế cao. Có thời gian, một số người đã chặt bỏ giống xoài này để chuyển sang trồng các loại cây ăn quả khác nhằm mục đích thương mại.
Trước đây, hầu hết các gia đình ở huyện Châu Đốc đều trồng ít nhất vài cây xoài thanh ca trong vườn
Khi ngành du lịch An Giang phát triển, nhiều du khách bắt đầu đến đây để thưởng thức xoài thanh ca, họ rất thích hương vị đặc biệt của nó và tìm mua về làm quà cho bạn bè và người thân. Nhờ đó, người dân trong vùng lại quay về trồng xoài thanh ca.
Tại An Giang, xoài thanh ca hiện được bày bán tại các chợ địa phương cũng như trong siêu thị, với mức giá khoảng 25.000-30.000 đồng mỗi kg, tùy theo từng thời điểm.
Tại An Giang, xoài thanh ca hiện được bày bán tại các chợ địa phương cũng như trong siêu thị, với mức giá khoảng 25.000-30.000 đồng mỗi kg, tùy theo từng thời điểm
Ông Hạnh, một cư dân ở Châu Đốc, chia sẻ rằng trong huyện vẫn còn nhiều cây xoài thanh ca cổ thụ có tuổi đời lên đến cả trăm năm. Những cây này có lớp vỏ bên ngoài thường xuất hiện u nần và rong rêu bám vào, chỉ cần 1-2 người ôm là có thể bao phủ toàn bộ thân cây. Theo lời ông, những cây xoài cổ thụ này luôn cho trái rất sai, mỗi năm có thể thu hoạch lên tới hàng trăm kg trái. Ông Hạnh cũng nhấn mạnh rằng giống xoài thanh ca chỉ đạt được hương vị đúng chuẩn khi được trồng tại Châu Đốc; mặc dù một số địa phương khác có thể trồng nhưng hương thơm của xoài không thể sánh bằng.
Linh Chi, một người từ TP.HCM, kể lại: “Tôi đã thử nhiều loại xoài, nhưng khi đến An Giang và thưởng thức xoài thanh ca, tôi thật sự cảm thấy ấn tượng. Quả xoài nhỏ nhưng rất thơm, hương vị đặc trưng hơn hẳn so với các giống xoài khác và ít xơ. Khi trở về Sài Gòn, tôi thấy có vài nơi bán xoài thanh ca nên thỉnh thoảng lại đặt mua để thưởng thức".
Tại Hà Nội và TP.HCM, trong mùa hè, có nhiều địa chỉ rao bán xoài thanh ca từ Châu Đốc, An Giang với giá dao động từ 35.000-45.000 đồng/kg.
