Theo số liệu từ GLOBOCAN 2022, Việt Nam ghi nhận 180.480 ca ung thư mới, với 120.184 trường hợp tử vong do ung thư. Ba loại ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam trong năm 2022 bao gồm ung thư vú với 24.563 ca (chiếm 13,6% tổng số ca mắc), ung thư gan với 24.502 ca (13,6%) và ung thư phổi với 24.426 ca (13,5%).
Trong đó, ung thư vú là bệnh ung thư có số ca mắc cao nhất tại Việt Nam. Căn bệnh này có thể điều trị khỏi nếu phát hiện sớm, nhưng tỷ lệ tử vong tăng cao nếu phát hiện ở giai đoạn muộn. Tại hội thảo "Ung thư vú - Từ tầm soát đến điều trị", các chuyên gia đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát hiện sớm để nâng cao hiệu quả điều trị.
Bác sĩ CKI Phùng Ngọc Thư, chuyên gia Chẩn đoán hình ảnh tại Bệnh viện FV, cho biết dù ung thư vú có tỷ lệ mắc cao, nhưng khi được phát hiện muộn, quá trình điều trị sẽ trở nên tốn kém và nguy cơ tử vong cao hơn. Vì vậy, việc sàng lọc và chẩn đoán sớm là rất quan trọng.
Bác sĩ khuyến cáo, phụ nữ nên bắt đầu khám vú lần đầu từ tuổi 25 để đánh giá nguy cơ. Đối với phụ nữ từ 40 tuổi trở lên, việc chụp nhũ ảnh là cần thiết, và những người có nguy cơ cao nên kiểm tra sớm, từ 30 tuổi.
Phát hiện sớm - Chìa khóa điều trị ung thư vú hiệu quả
Theo TS.BSCKII Trần Việt Thế Phương, Phó Trưởng khoa Ngoại tuyến vú tại Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM, mặc dù hiện nay có nhiều phương pháp điều trị ung thư vú, phẫu thuật vẫn đóng vai trò quan trọng. Điều trị ung thư vú thường là sự kết hợp của nhiều phương pháp để đạt hiệu quả tối ưu.
Trước đây, khi phẫu thuật ung thư vú, các bác sĩ thường phải nạo toàn bộ hạch bạch huyết vùng nách, điều này có thể gây ra nhiều biến chứng như phù tay, tổn thương dây thần kinh cảm giác, hạn chế vận động khớp vai, và tổn thương mạch máu. Tuy nhiên, hiện nay phương pháp sinh thiết hạch lính gác đã được áp dụng.
Đây là vị trí đầu tiên trên đường dẫn lưu bạch huyết của tế bào ung thư, giúp xác định xem có cần nạo vét hạch nách hay không. Nếu sinh thiết không phát hiện tế bào ung thư, bệnh nhân có thể tránh được việc nạo vét hạch nách, giảm đáng kể tác dụng phụ. Trong một số trường hợp, xạ trị cũng có thể thay thế nạo hạch hoàn toàn, giúp bảo vệ sức khỏe bệnh nhân.
Mục tiêu của phẫu thuật ung thư vú không chỉ là loại bỏ khối u mà còn bảo tồn tối đa chức năng và thẩm mỹ cho bệnh nhân. Vì vậy, việc phối hợp giữa bác sĩ phẫu thuật, bác sĩ ung thư nội khoa và bác sĩ xạ trị là rất cần thiết để xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.
Chụp X-quang vú và liệu pháp toàn thân tân hỗ trợ
ThS.BS Võ Kim Điền, Phó Trung tâm Điều trị Ung thư Hy Vọng, Bệnh viện FV, nhấn mạnh vai trò quan trọng của liệu pháp toàn thân tân hỗ trợ (Neoadjuvant systemic therapy). Đây là phương pháp kết hợp hóa trị, liệu pháp nội tiết, hoặc liệu pháp nhắm trúng đích trước khi phẫu thuật, nhằm thu nhỏ kích thước khối u, tăng khả năng bảo tồn vú và nâng cao hiệu quả điều trị.
Trước đây, nhiều ca phẫu thuật ung thư vú không thành công vì tế bào ung thư đã di căn xa. Tuy nhiên, với liệu pháp tân hỗ trợ, các bác sĩ có thể kiểm soát tốt hơn nguy cơ di căn và cải thiện tỷ lệ thành công của phẫu thuật. Đặc biệt với những khối u có kích thước trên 2cm hoặc có hạch, liệu pháp này đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa kết quả điều trị.
Phòng ngừa ung thư vú - Biện pháp bảo vệ sức khỏe tuyến vú
Để giảm nguy cơ mắc ung thư vú, các chuyên gia khuyến nghị phụ nữ duy trì lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý và thực hiện tầm soát bệnh sớm. Dưới đây là các biện pháp giúp bảo vệ sức khỏe tuyến vú:
-
Ăn nhiều rau củ quả và áp dụng chế độ ăn uống khoa học.
-
Hạn chế đồ uống có cồn.
-
Bỏ thuốc lá nếu đang hút thuốc.
-
Thường xuyên kiểm tra ngực để phát hiện dấu hiệu bất thường.
-
Duy trì lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý và tập thể dục thường xuyên.
-
Khám định kỳ 6 tháng một lần để kiểm tra bất thường và điều trị kịp thời.
Tự kiểm tra vú tại nhà - Phát hiện sớm ung thư vú
Tự kiểm tra vú tại nhà là một trong những cách hiệu quả giúp phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường. Dưới đây là 5 bước đơn giản mà chị em có thể thực hiện mỗi tháng:
-
Quan sát trước gương: Đứng thẳng, hai tay để tự nhiên, chống tay lên hông và kiểm tra xem ngực có cân đối không, có bị sưng phù hay biến dạng không. Nếu da nhăn nhúm, núm vú tụt vào trong, nổi mẩn đỏ hoặc sưng đau, cần đi khám ngay.
-
Kiểm tra khi giơ tay cao: Giơ hai tay lên và tiếp tục quan sát để phát hiện những thay đổi bất thường.
-
Kiểm tra dịch tiết từ núm vú: Nhìn kỹ xem có dịch tiết ra từ núm vú không. Nếu có màu trắng đục, vàng hoặc lẫn máu, cần đi kiểm tra ngay.
-
Sờ nắn khi nằm ngửa: Nằm ngửa, dùng tay phải kiểm tra vú trái và ngược lại. Sử dụng ngón tay khép lại và di chuyển nhẹ nhàng theo vòng tròn để kiểm tra toàn bộ bầu ngực.
-
Kiểm tra khi tắm: Khi da ướt và trơn, bạn sẽ dễ dàng cảm nhận những thay đổi bất thường hơn. Dùng tay kiểm tra toàn bộ vùng ngực và dưới cánh tay để phát hiện khối u hoặc vùng dày bất thường.
Lưu ý, nên thực hiện tự kiểm tra vào cùng một thời điểm mỗi tháng, tốt nhất là sau kỳ kinh nguyệt khoảng 3-5 ngày khi ngực không còn căng tức. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy đến bệnh viện kiểm tra để có hướng xử lý kịp thời.
