Nhà ở xã hội là gì?
Nhà ở xã hội là loại nhà mà nhà nước xây dựng để bán cho người dân trong diện ưu tiên, hoặc được hưởng chính sách ưu đãi. Trong những năm gần đây việc giá nhà ở khu vực thành phố, đô thị tăng cao khiến người dân khó lòng tiếp cận với nhà ở. Bởi vậy, những ngôi nhà ở xã hội luôn được người dân săn đón và cần thiết. Tuy nhiên, không phải ai cũng được mua nhà ở xã hội chỉ có những người đáp ứng được những quy định mà nhà nước ban ra mới được phép mua. Còn với những trường hợp làm sai sẽ bị thu hồi nhà ở và xử phạt theo quy định.
Thu hồi nhà ở xã hội trong trường hợp nào?
Theo Bộ Xây dựng, những hành vi vi phạm về mua bán nhà ở xã hội không đúng đối tượng thì sẽ bị buộc thu hồi nhà và hoàn trả bên mua, bên thuê mua số tiền mua, thuê nhà theo quy định…
Hiện nay, Bộ Xây dựng cho biết việc xử lý tình trạng đối tượng mua nhà ở xã hội chưa đúng quy định thì Bộ đã chủ trì nghiên cứu, xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định số 16/2022/NĐ-CP ngày 28/01/2022 quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng.
Theo đó, tại điểm b khoản 1, điểm b khoản 6 Điều 64 quy định cụ thể hành vi vi phạm về bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội không đúng đối tượng theo quy định và biện pháp khắc phục hậu quả, là buộc thu hồi nhà ở xã hội và buộc hoàn trả bên mua, bên thuê mua số tiền mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội.
Đồng thời, Bộ Xây dựng cũng đã có các văn bản đôn đốc địa phương đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra hành vi vi phạm trong việc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Mức phạt tiền với những trường hợp nào?
Theo đó, tại Điều 64 Nghị định 16/2022/NĐ-CP mức xử phạt vi phạm quy định về quản lý giao dịch nhà ở:
- Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây (điểm b khoản 1 Điều 64 Nghị định 16/2022/NĐ-CP):
+ Bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội không đúng đối tượng hoặc không đảm bảo các điều kiện theo quy định.
- Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây (điểm b khoản 2 Điều 64 Nghị định 16/2022/NĐ-CP):
+ Bên thuê, thuê mua hoặc mua nhà ở xã hội bán, cho thuê lại, cho mượn nhà trong thời gian thuê, thuê mua hoặc bán lại nhà không đúng quy định;
Bên cạnh đó, tại điểm b khoản 6 Điều 64 Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định về biện pháp khắc phục hậu quả:
- Buộc thu hồi nhà ở xã hội và buộc hoàn trả bên mua, bên thuê mua số tiền mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội.
Lưu ý: Mức phạt tiền nêu trên là mức phạt áp dụng đối với tổ chức, đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính về quản lý giao dịch nhà ở thì mức phạt tiền đối với cá nhân bằng 1/2 mức phạt tiền đối với tổ chức (điểm c khoản 3 Điều 4 Điều 64 Nghị định 16/2022/NĐ-CP).
- Với những đối tượng “cò mồi” có hành vi rao bán nhà ở xã hội không đúng đối tượng sẽ bị xử phạt từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.
- Phạt từ 50.000.000 đến 60.000.000 đối với các nhân có hành vi bán lại nhà ở xã hội khi chưa đủ thời hạn 5 năm từ thời điểm trả hết tiền và có sổ đỏ.
Điều kiện để mua nhà ở xã hội năm 2024-2025
Sắp tới, điều kiện cư trú khi mua nhà ở xã hội sẽ chính thức được bãi bỏ từ ngày 01/01/2025 theo quy định của Luật Nhà ở 2023.
Cụ thể, Điều 78 Luật Nhà ở 2023 quy định về điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội đã không còn yêu cầu về điều kiện cư trú, chỉ yêu cầu một số điều kiện về nhà ở và thu nhập như:
- Điều kiện về nhà ở: phải chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình tại tỉnh, thành phố trự nơi có dự án nhà ở xã hội đó, chưa được mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở dưới mọi hình thức tại tỉnh, thành phố nơi có dự án nhà ở xã hội đó hoặc sở hữu nhà ở nhưng diện tích bình quân đầu người thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu...
- Điều kiện về thu nhập: phải đáp ứng điều kiện về thu nhập theo quy định của Chính phủ đối với từng đối tượng cụ thể hoặc thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo.
