Hiện nay, khi đi khám chữa bệnh, bệnh nhân có bảo hiểm y tế (BHYT) thường được chỉ định thuốc mua bên ngoài nhưng không được thanh toán BHYT. Trước tình hình đó, Bộ Y tế đã có dự thảo, lấy ý kiến về thông tư quy định thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế trực tiếp cho người bệnh tham gia bảo hiểm y tế. Nếu được thông qua, người dân có cơ hội được thanh toán khi tự mua thuốc BHYT.
Bệnh nhân nhiều tháng không được cấp thuốc BHYT
Những tháng gần đây, nhiều người dân khi đi khám chữa bệnh theo diện BHYT gặp phải tình trạng phải mua thuốc bên ngoài mặc dù những loại thuốc đó thuộc diện BHYT chi trả. Chính vì vậy, nhiều người bày tỏ mong muốn có cơ chế để hỗ trợ cho người dân khi cơ sở khám chữa bệnh không có thuốc, vật tư trong danh mục BHYT. Theo anh Đ.T.T (quận Gò Vấp, TPHCM), nếu thuốc BHYT bệnh viện chưa về kịp, không thay thuốc khác được thì bệnh viện nên ghi giá thuốc bao nhiêu, chi cho người dân để họ lấy tiền đó ra mua thuốc ngoài.
Liên quan đến vấn đề thanh toán BHYT cho bệnh nhân được chỉ định mua thuốc, vật tư y tế bên ngoài, theo dự thảo thông tư đang được Bộ Y tế đưa ra để lấy ý kiến, người bệnh phải đi mua thuốc, vật tư y tế bên ngoài khi bệnh viện thiếu sẽ được Quỹ Bảo hiểm y tế thanh toán, thay vì phải bỏ tiền túi như hiện nay.
“Dự thảo này được thông qua không những nhân văn, kịp thời mà còn giảm bớt gánh nặng chi phí cho người bệnh. Tuy nhiên, cần phân rõ những đơn vị cung cấp hàng hóa, đảm bảo chất lượng của sản phẩm như mong muốn, được mua sắm đúng theo quy định chất lượng, giá cả… Đặc biệt, cần có những hướng dẫn cụ thể để cơ sở khám chữa bệnh hay người dân được thanh toán lại BHYT dễ dàng, thuận lợi”, một bác sĩ chia sẻ.
Thiếu thuốc, trách nhiệm lớn nhất vẫn thuộc về cơ sở khám chữa bệnh
Việc quy định thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế trực tiếp cho người bệnh tham gia bảo hiểm y tế giúp người bệnh khi tham gia BHYT sẽ được hưởng đầy đủ thuốc, vật tư nằm trong danh mục BHYT chi trả, mà không phải tự bỏ tiền ra mua như trước đây trong trường hợp bệnh viện không cung ứng được thuốc, vật tư y tế.
Tuy nhiên, việc bệnh viện chỉ định cho bệnh nhân đang nằm viện mua thuốc, vật tư y tế bên ngoài thì không được coi là trọn vẹn. Bởi lẽ, bệnh nhân có BHYT đang nằm viện phải tự ứng tiền ra mua thuốc, vật tư y tế cho mình rồi mới làm thủ tục gửi cơ quan BHXH thanh toán thì có thể nhiều bệnh nhân khó khăn không có tiền mua hoặc trường hợp bệnh nhân mua thuốc, vật tư y tế kém chất lượng thì ảnh hưởng đến tính mạng và chất lượng điều trị của bệnh nhân.
Dự thảo thông tư cũng hướng dẫn bệnh nhân ra mua tại nhà thuốc bệnh viện cũng không ổn, mặc dù các thuốc, vật tư y tế bán tại nhà thuốc đều đã trúng thầu, vì dư luận sẽ đưa ra phản ứng tại sao trong hệ thống khoa dược bệnh viện không cung ứng được mà hệ thống kinh doanh của bệnh viện lại cung ứng được. Điều này cho thấy công tác điều hành của bệnh viện không tốt.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, về nguyên tắc, theo quy định, cơ sở khám chữa bệnh phải đảm bảo thuốc chữa bệnh, không để người bệnh phải ra ngoài mua thuốc khi điều trị nội trú. Nếu người bệnh tự mua thì có thể có nhiều nguy cơ liên quan đến chất lượng thuốc, an toàn người bệnh và giải quyết tranh chấp khi có tai biến, rủi ro, lạm dụng chỉ định hay bệnh nhân mua phải thuốc giá cao, khó xác định trong vấn đề thanh toán.
Hiện nay chưa có quy định về việc trực tiếp thanh toán cho bệnh nhân khi phải ra ngoài mua thuốc. Tuy nhiên, Bộ Y tế đã tập trung chỉ đạo đồng bộ nhiều giải pháp như chỉ đạo các cơ sở y tế thực hiện các quy định liên quan đến việc mua thuốc, vật tư y tế để đảm bảo phục vụ công tác khám chữa bệnh; Đề xuất nghiên cứu các cơ chế có thể điều chuyển thuốc giữa các cơ sở y tế khi kết quả thầu còn hiệu lực; Bộ Y tế rà soát lại danh mục thuốc, dự kiến đầu năm 2024 sẽ bổ sung danh mục thuốc, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm y tế…
Theo bà Nguyễn Thị Thu Hằng - Phó Giám đốc BHXH TPHCM: “Việc cung ứng thuốc, vật tư y tế vẫn giao cho các bệnh viện và là trách nhiệm của bệnh viện, không đẩy trách nhiệm này cho bệnh nhân được. Vì một số nguyên nhân khách quan mà thiếu thuốc, vật tư y tế thì bệnh viện liên hệ các bệnh viện khác có thuốc, vật tư y tế để xin nhượng lại theo giá đã trúng thầu và cung ứng cho người bệnh BHYT.
BHYT hướng dẫn thủ tục thanh toán giữa bệnh viện với cơ quan BHXH, như vậy thì bệnh nhân BHYT vẫn được đảm bảo đầy đủ quyền lợi; bệnh viện yên tâm điều trị; thuốc, vật tư y tế đảm bảo chất lượng. Lợi cả đôi đường cho bệnh nhân BHYT, bệnh viện và cả cơ quan BHXH.”.