Mướp đắng (còn gọi là khổ qua) là loại quả vừa làm thực phẩm vừa làm thuốc.
Theo Đông y, mướp đắng có tính hàn, vị đắng, có công dụng thanh nhiệt, giải độc. Mướp đắng thích hợp dùng để điều trijcacs bệnh nhiệt sinh ra nóng, khát, làm sáng mắt, mát tim, nhuận tràng.
Đặc biệt hơn nữa, mướp đắng có tác dụng giảm đường trong máu, chống sưng phù, điều trị độc tố, thúc đẩy khả năng miễn dịch. Hạt mướp đắng có tác dụng bổ thận tráng dương.
Đứng trên góc độ y học hiện đại, mướp đắng có thể dùng để diệt virus và vi khuẩn, chống lại tế bào ung thư, hỗ trợ điều trị bệnh ung thư rất hiệu quả.
Tuy mướp đắng rất tốt, nhưng chính vì loại quả này có nhiều dược tính nên không phải ai cũng nên ăn. Đặc biệt, với những người sau cần rất thận trọng khi ăn mướp đắng:
Không có lợi cho sự phát triển của trẻ
Song hành với những chất có lợi cho sức khỏe, mướp đắng cũng chứa những chất độc gây hại.Do đó đối với trẻ nhỏ không nên cho ăn loại quả này quá sớm. Nguyên nhân do hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt, không đủ khả năng hấp thụ dinh dưỡng và đào thải độc tố từ mướp đắng.
Làm tăng men gan
Khi tiêu thụ quá nhiều mướp đắng các enzyme gan sẽ tăng cao, làm thay đổi hình dáng của tế bào gan. Đặc biệt chất này còn chứa chất độc có tên là vicine gây nên hiện tượng nhức đầu, đau thắt bụng, hôn mê.
Ngoài ra, nếu không may ăn phải những trái mướp đắng trồng ở những vùng bị nhiễm kim loại nặng sẽ dẫn tới ngộ độc, gây tổn hại cho gan. Qua đó các chuyên gia khuyên dù có yêu thích mướp đắng đến đâu cũng nên ăn có chừng mực và lựa chọn mướp đắng đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Hạn chế khả năng thụ thai
Một nghiên cứu gần đây nhất đã đưa ra kết luận mướp đắng làm giảm khả năng thụ thai ở động vật.
Các nhà khoa học ly giải, do mướp đắng chứa một loại Protein có hoạt tính chống lại khả năng thụ thai ở chuột đực. Do đó gây xuất huyết ở chuột cái đang mang thai và làm giảm khả năng sản xuất tinh trùng ở chó đực khi uống 1,7g nước mướp đắng/ngày.
Với những lý do trên cho thấy phụ nữ trong thời gian sinh sản không nên nghiền loại quả này quá nhiều.
Người có bệnh huyết áp thấp hoặc có tiền sử huyết áp thấp:
Công dụng của mướp đắng là giảm huyết áp, hạ đường trong máu. Thành phần tạo ra tính hạ đường trong mướp đắng gồm charantin, Polypeptid-P và Vicine. C
Chính vì thế, người bị bệnh huyết áp thấp hoặc từng có tiền sử huyết áp thấp thì không nên ăn nhiều mướp đắng. Nếu trót ăn nhiều loại quả này, người bệnh có thể bị huyết áp thấp hơn, gây hạ đường huyết, đau đầu, hoa mắt, chóng mặt rất nguy hiểm.
Gây thiếu máu tán huyết
Nghe có vẻ hoang đường, tuy nhiên các nhà khoa học cho rằng ăn nhiều mướp đắng có thể gây thiếu máu với các triệu chứng hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, đau bụng, sốt…
Do đó các chuyên gia khuyên dù muốn hay không cũng không nên ăn loại quả này quá nhiều.
Người bị bệnh gan, thận:
Những nghiên cứu lâm sàng cho thấy, mướp đắng có thể độc hại cho tế bào gan ở động vật. Động vật sau khi được cho uống tinh chất mướp đắng có enzym gan tăng cao. Các chất trong mướp đắng có khả năng thay đổi hình dáng tế bào gan.
Thêm nữa, hạt mướp đắng có chứa chất vicine – một loại độc tố gây ngộ độc tạo nên hội chứng cấp tính bao gồm nhức đầu, đau thắt bụng và hôn mê.
Nếu mướp đắng được trồng trên những vùng đất bị nhiễm kim loại thì có thể bị nhiễm kim loại nặng và gây độc cho cơ thể.
Những người bị bệnh gan, thận cần tránh ăn muớp đắng vì những độc tính của mướp đắng kể trên tác động trực tiếp vào gan, thận người dùng.
Những người bị thiếu men G6PD (loại men có vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa của tế bào hồng cầu) cũng không nên ăn mướp đắng.
