Mỗi năm, khi nước lũ tràn về, ở một vùng hạ lưu sông ở nước ta xuất hiện một loại đặc sản. Đây là thứ xưa ít ai biết nhưng nay trở thành đặc sản dân phố thích mê khoảng 180.000 đồng/kg.
Loài này là đặc sản nổi tiếng ít người biết
Con lịch còn gọi là lạch đồng, có hình dáng bên ngoài rất giống với con lươn. Đặc điểm bên ngoài của 2 loại này khá giống nhau, đều thuộc loài lưỡng tính, không có vảy và hô hấp bằng mang cũng như qua lớp biểu bì.
Con lịch còn gọi là lạch đồng, có hình dáng bên ngoài rất giống với con lươn.
Tuy nhiên nó cũng có nhiều khác biệt. Kích cỡ của một con lươn trưởng thành sẽ dài 40 đến 80 cm và nặng khoảng 180gr đến 800gr. Trong khi đó, con lịch có kích thước bé hơn, con lớn nhất cũng chỉ to bằng ngón tay út và dài tầm 20 đến 30 cm. Lịch có thân tròn, đuôi dẹt và phát triển hơn đuôi của lươn, mắt, mũi trong lại nhô ra hơn lươn. Bên cạnh đó, con lươn sống ở nước ngọt trong khi con lịch lại không ở nước ngọt, cũng không ở nước mặn, mà nó chỉ sống được ở môi trường nước lợ.
Con lịch có quanh năm nhưng ở trạng thái ngon nhất và nhiều nhất vào mùa nước lũ. Khi bất chợt trên nguồn có xuất hiện mưa lớn và nước đổ về, lịch sẽ trồi ra khỏi hang và nổi lên mặt nước. Gặp những lúc như vậy, người dân chỉ cần dùng vợt để xúc, vớt được sẽ cả rổ to. Trước đây, con lịch ít được người biết tới, chỉ người dân địa phương mới bắt về chế biến món ăn dân dã mà vô cùng thơm ngon. Nhưng những năm gần đây, lịch trở thành loại đặc sản được nhiều người tìm mua về để thưởng thức. Một cân lịch được bán tại chợ địa phương hoặc tại các cửa hàng hải sản với giá khoảng 180.000 đồng/kg.
Món ngon từ con lịch: Món cháo lịch
Từ con lịch người ta có thể chế biến thành nhiều món khoái khẩu và rất bổ dưỡng như măng xào lịch, lịch xào cà, lịch nấu canh chua, cháo lịch, lịch um nghệ,…
Đầu tiên, lịch được làm sạch, hấp cho mềm, rồi sau khéo léo gỡ lấy phần thịt, bỏ đầu và xương. Ướp thịt lịch với các gia vị muối, hạt nêm, nước mắm, mì chính, hành, tỏi, nghệ và ớt tươi xắt lát, tiêu bột khoảng mười lăm phút.
Thành phẩm tô cháo lịch hấp dẫn người ăn, ngon đúng điệu
Tiếp đến, phi thơm dầu phộng rồi cho thịt lịch đã được ướp vào đảo đều, để lửa liu riu khoảng mười phút để cho ngấm gia vị và vị béo của dầu phộng, khi tỏa hương thơm quyến rũ thì tắt bếp.
Gạo tiến hành vo sạch, nấu chín rồi đổ thịt lịch vào và nấu sôi khoảng năm phút nữa thì cho cháo quyện vị ngọt, thơm của lịch rồi sau đó tắt bếp. Cuối cùng, thêm một ít hành lá cắt nhỏ vào, sau múc ra tô, ăn nóng.
Thành phẩm tô cháo lịch hấp dẫn người ăn, ngon đúng điệu với một lớp váng dầu và có màu vàng của nghệ, vị thơm của hành lá, cùng với vị ấm nóng của tiêu bột, gừng già và vị béo, ngọt của thịt lịch. Những món này đặc biệt phải ăn thật nóng, vừa thổi, vừa húp vã cả mồ hôi ra mới cảm nhận được.
Ăn cháo lịch là thời điểm nó còn bốc khói thơm lừng, kèm thêm đó ít loại rau thơm, đặc biệt bỏ tiêu thật cay để có thể vừa ăn vừa hít hà. Người mới ốm dậy ăn tô cháo lịch vào là dường như đã có thể lấy lại sức được đôi ba phần. Bạn có thể trị bệnh còi cọc, chậm lớn của trẻ con nhờ vào món lịch sông.
