Luật Bảo hiểm xã hội 2024, được Quốc hội thông qua và sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1.7.2025, mang đến nhiều thay đổi đáng chú ý, đặc biệt là việc điều chỉnh điều kiện hưởng lương hưu và tăng mức trợ cấp một lần cho người lao động khi nghỉ hưu.
Theo quy định hiện hành, khi về hưu, người lao động không chỉ được nhận lương hưu hằng tháng mà còn có thể nhận thêm khoản trợ cấp một lần nếu có thời gian đóng bảo hiểm xã hội dài hạn. Cụ thể, lao động nam tham gia BHXH trên 35 năm và lao động nữ trên 30 năm sẽ được nhận khoản hỗ trợ đặc biệt này, với giá trị có thể cao hơn nhiều so với trước đây.
Khoản 1, Điều 68 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định: Lao động nam có thời gian tham gia BHXH trên 35 năm và lao động nữ trên 30 năm, ngoài lương hưu hằng tháng, sẽ được nhận trợ cấp một lần khi nghỉ hưu.
Khoản 2, Điều 68 của luật này nêu rõ hai trường hợp được hưởng trợ cấp một lần.
Trường hợp thứ nhất, người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu và hoàn tất thủ tục nhận chế độ hưu trí sẽ được nhận trợ cấp một lần. Mức trợ cấp được tính bằng 0,5 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH cho mỗi năm đóng vượt mức quy định tại Khoản 1 cho đến tuổi nghỉ hưu. Cách tính này vẫn giữ nguyên so với Luật BHXH 2014.
Trường hợp thứ hai, người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng tiếp tục tham gia đóng BHXH sau tuổi nghỉ hưu sẽ được hưởng mức trợ cấp cao hơn đáng kể. Cụ thể, mỗi năm đóng thêm, người lao động sẽ được nhận 2 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH. So với quy định trước, mức này đã tăng gấp 4 lần, mang lại lợi ích lớn cho những người gắn bó lâu dài với hệ thống bảo hiểm xã hội.
Cách tính trợ cấp một lần khi nghỉ hưu từ ngày 1.7.2025
Theo quy định mới của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người lao động khi nghỉ hưu có thời gian đóng BHXH vượt quá số năm quy định sẽ được nhận thêm khoản trợ cấp một lần. Cụ thể, lao động nam có thời gian đóng BHXH trên 35 năm và lao động nữ trên 30 năm sẽ được tính mức hưởng theo hai giai đoạn khác nhau.
-
Mỗi năm đóng BHXH vượt quá 35 năm đối với nam và 30 năm đối với nữ trước thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu được tính bằng 0,5 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
-
Mỗi năm đóng BHXH vượt quá 35 năm đối với nam và 30 năm đối với nữ sau thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu được tính bằng 2 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
Ví dụ: Ông D. làm việc trong điều kiện lao động bình thường, đến thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu đã có 38 năm đóng BHXH. Sau đó, ông tiếp tục làm việc thêm 3 năm, nâng tổng thời gian tham gia BHXH lên 41 năm.
Cách tính trợ cấp một lần được xác định như sau:
-
3 năm đóng vượt trước tuổi nghỉ hưu: mỗi năm được tính 0,5 lần mức bình quân tiền lương → 3 x 0,5 = 1,5.
-
3 năm đóng sau tuổi nghỉ hưu: mỗi năm được tính 2 lần mức bình quân tiền lương → 3 x 2 = 6.
Như vậy, tổng mức trợ cấp một lần ông D. được hưởng khi nghỉ hưu là 7,5 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
