Phong thủy nhà ở là vấn đề vô cùng quan trọng rất được chú ý từ xưa tới nay. Trong đó, các vấn đề về phong thủy nhà ở thời xưa được quan tâm hơn cả vì đây là nơi trú ngụ của cả gia đình đồng thời là cơ ngơi của cả đời người.
Khi nói về bài trí nhà cửa, cổ nhân có câu: "Phòng khách không treo tranh tổ tiên, trong vườn không dựng lang nha bổng". Rốt cuộc câu nói này có ý nghĩa gì? Liệu nó còn có giá trị cho đến nay không?
Phòng khách không treo tranh tổ tiên
Người xưa rất đặc biệt quan tâm đến vấn đề "quần áo, ăn uống, nhà cửa và phương tiện đi lại". Họ thậm chí còn đặt ra một số quy tắc khi xác định vị trí của ngôi nhà và cách bài trí các chi tiết ở bên trong. Bởi vì trong con mắt của người xưa, đại sảnh và cổng không chỉ là nơi tụ gió mà còn là mặt tiền của một ngôi nhà.
Trong bố cục của các ngôi nhà cổ, sảnh chiếm phần lớn. Chẳng hạn ở các ngôi nhà cổ của Trung Quốc, nửa trước sẽ là sảnh và sân, nửa sau là phòng các phòng phụ. Qua cách bố trí này có thể thấy, phòng ở hai bên là khu vực nghỉ ngơi yên tĩnh, còn đại sảnh là khu vực hoạt động ồn ào.
Nghĩa đen của "không treo tranh tổ tiên trong phòng khách" rất đơn giản. Nó có nghĩa là không được treo chân dung của tổ tiên trong hội quán hoặc phòng chính. Như đã nói ở trên, đây là khu vực tương đối ồn ào, người xưa cho rằng tổ tiên đã qua đời nên được an nghỉ ở nơi yên tĩnh.
Ngoài ra, có một số lý do khác nhau sau:
- Phòng khách là nơi thu hút vượng khí. Người xưa cho rằng dương khí ở đây tương đối nặng, trong khi chân dung của tổ tiên lại mang nhiều khí âm, hai khí không thể ở gần với nhau.
- Phòng khách là nơi tiếp đãi khách quý, nếu có treo tranh ảnh của tổ tiên thì khách quý không được tự tiện nói vì kiêng kỵ, không có lợi cho việc giao thiệp lẫn nhau.
- Người xưa cho rằng nên treo tranh phong cảnh, thư pháp ở đại sảnh, tranh núi sông thì sẽ tốt hơn cho phong thủy. Bên cạnh đó, khách ghé thăm cũng có thể đến chiêm ngưỡng.
Trong vườn không dựng lang nha bổng
Trước hết cần giải thích "lang nha bổng" ở đây là chùy, một loại vũ khí cổ xưa. Nhắc đến chùy, nhiều người sẽ nghĩ đến nhân vật Tần Minh, một trong những vị anh hùng của "Thủy hử". Ông được biết đến với vũ khí trong tay là cây chùy.
Tuy nhiên, chùy trong câu nói này không dùng để chỉ vũ khí, mà chỉ những loại cây có gai.
Những câu tục ngữ xưa bàn về trước đã nói đến việc người xưa có nhiều điều kiêng kỵ trong việc trồng cây trước và sau nhà như "cây dâu phía trước, cây liễu phía sau", "Phía Đông trồng lựu hốt vàng, phía Tây trồng hồng hốt bạc"...
Có rất nhiều loại cây có gai hoa hồng, hoa giấy, xương rồng...
Tại sao người xưa cho rằng cây có gai không được trồng trong sân? Theo các chuyên gia, do thời điểm câu nói ra đời, người xưa còn lạc hậu nên người xưa chủ yếu dựa vào những kiến thức phong thủy được truyền lại.
Dưới góc độ phong thủy, người ta cho rằng cây có gai sẽ thu hút thị phi, những điều không may mắn. Tuy nhiên, quan niệm này không đồng nhất ở các nơi. Một số khu vực lại cho rằng cây có gai có thể hóa giải những điều không may mắn vào nhà. Hay nói cách khác, quan niệm nên trồng cây có gai hay không còn phụ thuộc vào quan điểm mỗi nơi.
Bên cạnh giải thích từ góc độ phong thủy, việc người xưa khuyên không nên trồng cây có gai còn xuất phát từ thực tế. Xét theo đặc điểm tự nhiên mà nói, trồng cây có gai trong sân dễ gây tổn thương cho con người. Sân là nơi ra vào thường xuyên di chuyển của mọi người, nếu nhà có trẻ em thì lại càng nguy hiểm.
Do đó, người xưa cho rằng nên hạn chế trồng các loại cây gai góc trong sân để tránh gây ra những bất tiện nhất định cho các thành viên gia đình.
