Trong quá trình xuất nhập cảnh, nhiều người thường quan tâm đến lệ phí làm hộ chiếu mà ít khi chú ý đến những trường hợp đặc biệt được miễn phí hoàn toàn. Theo quy định mới nhất từ Bộ Tài chính, năm 2025 có 5 nhóm đối tượng sẽ không phải đóng phí khi làm thủ tục hộ chiếu, thị thực, cư trú tại Việt Nam.
Quy định này được nêu rõ tại Thông tư số 25/2021/TT-BTC, thay thế cho Thông tư số 219/2016/TT-BTC, hiện đang có hiệu lực và là căn cứ pháp lý quan trọng trong lĩnh vực xuất nhập cảnh, quá cảnh và cư trú tại Việt Nam.
5 nhóm đối tượng được miễn phí khi làm thủ tục xuất nhập cảnh
Theo Điều 5 của Thông tư 25/2021, những trường hợp sau được miễn phí hoàn toàn khi đề nghị cấp hộ chiếu, thị thực hoặc các giấy tờ cư trú tại Việt Nam:
1. Khách mời cấp cao của Việt Nam và thân nhân đi cùng
Đây là các trường hợp được mời sang Việt Nam bởi lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước, Chính phủ hoặc Quốc hội, kể cả mời với tư cách cá nhân. Không chỉ người được mời, mà cả vợ/chồng và con cái đi cùng cũng được miễn phí hoàn toàn trong các thủ tục liên quan đến xuất nhập cảnh.
2. Nhân viên ngoại giao và tổ chức quốc tế
Những người đang làm việc tại cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự hoặc tổ chức quốc tế tại Việt Nam, cùng thành viên gia đình (vợ/chồng, con dưới 18 tuổi) của họ, cũng được miễn phí, không phân biệt loại hộ chiếu. Điều kiện là họ không phải là công dân Việt Nam và không thường trú tại Việt Nam.
Chính sách này được áp dụng theo nguyên tắc có đi có lại, thể hiện sự tôn trọng ngoại giao và hợp tác quốc tế.
3. Các trường hợp theo điều ước quốc tế hoặc nguyên tắc đối đẳng
Nếu một điều ước quốc tế mà Việt Nam ký kết hoặc tham gia có quy định về miễn phí xuất nhập cảnh, hoặc nếu một quốc gia khác miễn phí tương tự cho công dân Việt Nam, thì người nước ngoài thuộc đối tượng đó cũng được miễn phí khi làm hộ chiếu hoặc các giấy tờ liên quan tại Việt Nam.
4. Người nước ngoài vào Việt Nam để cứu trợ nhân đạo
Đây là một trong những điểm mới đáng chú ý. Những người nước ngoài vào Việt Nam nhằm mục đích từ thiện, cứu trợ khẩn cấp hoặc hỗ trợ nhân đạo cho tổ chức, cá nhân trong nước sẽ được miễn các khoản phí liên quan đến việc xin thị thực hoặc cư trú.
Chính sách này khuyến khích sự chung tay hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế, nhất là trong những tình huống thiên tai, dịch bệnh hay khủng hoảng.
5. Trường hợp đặc biệt: Người vi phạm pháp luật nhưng không có khả năng tài chính
Một điểm nhân đạo trong quy định mới là miễn phí cấp thị thực hoặc giấy tạm trú cho người nước ngoài vi phạm pháp luật Việt Nam nhưng rơi vào tình trạng:
- Không có khả năng chi trả các khoản phí.
- Cơ quan đại diện nước họ từ chối hỗ trợ chi phí.
- Quốc gia nơi họ mang quốc tịch không có đại diện ngoại giao tại Việt Nam.
- Ai là công dân Việt Nam được miễn lệ phí làm hộ chiếu?
Ngoài người nước ngoài, Thông tư 25/2021 cũng quy định một số trường hợp công dân Việt Nam được miễn lệ phí khi làm hộ chiếu, cụ thể:
- Người Việt Nam ở nước ngoài bị trục xuất theo quyết định của nước sở tại nhưng không còn hộ chiếu để về nước.
- Người phải trở về Việt Nam theo điều ước quốc tế hoặc thỏa thuận quốc tế nhưng không còn giấy tờ tùy thân.
- Các trường hợp có yếu tố nhân đạo, chẳng hạn như nạn nhân của bạo lực, thiên tai, bị bỏ rơi hoặc mất năng lực hành vi dân sự.
Lưu ý về mức phí hộ chiếu đối với các trường hợp không thuộc diện miễn
Đối với người dân bình thường khi làm hộ chiếu, mức lệ phí hiện nay dao động từ 160.000 đồng đến 200.000 đồng tùy từng loại hình hộ chiếu và hình thức nộp (trực tiếp hay trực tuyến).
Tuy nhiên, nếu thuộc một trong các nhóm đối tượng nêu trên, người làm thủ tục không cần nộp lệ phí – điều này giúp tiết kiệm đáng kể chi phí, nhất là trong các trường hợp khó khăn tài chính hoặc cần làm hộ chiếu khẩn cấp.
Chính sách miễn phí khi làm hộ chiếu không chỉ thể hiện tinh thần hợp tác quốc tế và nhân đạo, mà còn là quyền lợi chính đáng dành cho những đối tượng đặc biệt. Người dân nên chủ động cập nhật quy định mới để tránh trường hợp nộp phí không cần thiết hoặc bị từ chối thủ tục do thiếu hiểu biết.
Nếu bạn hoặc người thân nằm trong diện được miễn phí theo quy định của Thông tư 25/2021, đừng quên chuẩn bị đầy đủ hồ sơ chứng minh để được hưởng ưu đãi theo đúng pháp luật hiện hành.
