Theo quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế năm 2024, bắt đầu từ ngày 01/07/2025, các nhóm đối tượng sẽ phải đóng bảo hiểm y tế (BHYT) với mức tối đa bằng 6%, được tính theo tiền lương, trợ cấp hoặc mức tham chiếu tùy từng trường hợp cụ thể. Sự thay đổi này nhằm đảm bảo công bằng trong đóng góp, đồng thời mở rộng độ bao phủ của BHYT trong toàn dân.
1. Người lao động – chia sẻ trách nhiệm giữa doanh nghiệp và cá nhân
Đối tượng là người lao động có hợp đồng lao động từ đủ 1 tháng trở lên sẽ tiếp tục đóng BHYT với mức tối đa bằng 6% tiền lương tháng, trong đó:
- Người sử dụng lao động đóng 2/3,
- Người lao động đóng 1/3.
Nhóm này bao gồm cả cán bộ, công chức, viên chức, người quản lý doanh nghiệp có hưởng lương, người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam (trừ trường hợp đã đủ tuổi nghỉ hưu hoặc được điều chuyển nội bộ theo quy định pháp luật).
2. Chủ doanh nghiệp và người làm việc không hưởng lương
Những người quản lý doanh nghiệp không nhận lương, chủ hộ kinh doanh cá thể, hoặc thành viên hợp tác xã không có hưởng lương vẫn thuộc diện đóng BHYT bắt buộc. Tuy nhiên, họ phải tự đóng 100% với mức tối đa 6% tiền lương tháng hoặc mức tham chiếu.
3. Người hoạt động không chuyên trách cấp xã
Đối với cán bộ không chuyên trách tại xã, phường, thị trấn, mức đóng BHYT tối đa bằng 6% mức tham chiếu, trong đó:
- Nhà nước (đơn vị sử dụng) đóng 2/3,
- Người lao động đóng 1/3.
4. Lực lượng vũ trang và thân nhân
Các sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công an nhân dân, người làm công tác cơ yếu sẽ được ngân sách Nhà nước đóng toàn bộ BHYT, với mức tối đa bằng 6% tiền lương tháng.
Đối với thân nhân của những người thuộc lực lượng vũ trang, mức đóng cũng là 6% mức tham chiếu và do ngân sách nhà nước chi trả, theo quy định của Chính phủ.
5. Người hưởng lương hưu, trợ cấp xã hội, trợ cấp thất nghiệp
Các đối tượng đã nghỉ hưu, đang nhận trợ cấp mất sức lao động, hay đang hưởng trợ cấp thất nghiệp, cũng thuộc diện phải đóng BHYT. Mức đóng:
- 6% tiền lương hưu, trợ cấp mất sức hoặc trợ cấp thất nghiệp.
6. Một số nhóm đặc biệt
Có nhiều đối tượng được quy định đóng BHYT theo mức tham chiếu, bao gồm:
- Người nghỉ việc do ốm đau, bệnh dài ngày, nghỉ thai sản từ 14 ngày trở lên trong tháng.
- Cán bộ xã đã nghỉ việc nhưng đang hưởng trợ cấp BHXH hằng tháng.
- Người từng hưởng trợ cấp mất sức lao động, hiện đang nhận trợ cấp từ ngân sách Nhà nước.
Mức đóng tối đa cho nhóm này là 6% mức tham chiếu, nguồn đóng tùy thuộc vào từng đối tượng cụ thể.
7. Nhóm được ngân sách Nhà nước đóng toàn bộ
Nhiều nhóm yếu thế trong xã hội tiếp tục được Nhà nước hỗ trợ 100% chi phí BHYT như:
- Trẻ em dưới 6 tuổi;
- Người thuộc hộ nghèo;
- Người dân tộc thiểu số sinh sống tại vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn;
- Dân quân thường trực, người có công với cách mạng, cựu chiến binh;
- Người hưởng trợ cấp tuất hằng tháng từ 70 tuổi trở lên;
- Người nước ngoài đang học tập tại Việt Nam bằng học bổng ngân sách.
8. Nhóm được hỗ trợ một phần
Một số nhóm được ngân sách hỗ trợ một phần mức đóng BHYT, cụ thể:
Hộ cận nghèo;
- Học sinh, sinh viên;
- Người làm nông – lâm – ngư nghiệp có mức sống trung bình;
- Nhân viên y tế, cô đỡ thôn bản;
- Lực lượng bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.
Mức hỗ trợ cụ thể sẽ do Chính phủ và các địa phương quyết định theo điều kiện thực tế.
9. Nhóm tự đóng theo hộ gia đình
Người thuộc hộ gia đình tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình, người sống trong cơ sở tôn giáo, từ thiện hoặc người lao động nghỉ không lương/tạm hoãn hợp đồng cũng được xếp vào nhóm tự đóng BHYT, với mức tối đa 6% mức tham chiếu.
Mức "tối đa bằng 6%" là trần đóng bảo hiểm y tế. Tùy vào từng nhóm, phần trăm thực tế có thể thấp hơn hoặc được hỗ trợ toàn bộ, một phần. Người dân cần nắm rõ nhóm đối tượng của mình để thực hiện nghĩa vụ đúng quy định và đảm bảo quyền lợi khi khám chữa bệnh.
