Nước mía là thức uống giải khát phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt vào mùa hè. Với vị ngọt thanh mát và nhiều dưỡng chất, nước mía không chỉ giúp giải nhiệt mà còn mang lại một số lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, nếu dùng không đúng cách, loại nước này cũng có thể gây hại cho cơ thể.
Lợi ích sức khỏe của nước mía
Nước mía là nguồn cung cấp dồi dào các vitamin và khoáng chất như vitamin B1, B2, B6, C, canxi, magie, kali và sắt. Những dưỡng chất này hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa và giúp bổ sung năng lượng nhanh chóng. Đặc biệt, vị ngọt tự nhiên từ mía mang lại cảm giác sảng khoái tức thì, rất phù hợp với những ngày oi bức.
Tuy nhiên, việc uống nước mía cũng cần được kiểm soát hợp lý để tránh những tác động tiêu cực đến sức khỏe. Dưới đây là 3 lưu ý quan trọng khi sử dụng nước mía mà bạn nên ghi nhớ:
1. Không nên uống quá 200ml nước mía mỗi ngày
Dù là thức uống có nguồn gốc tự nhiên, nhưng nước mía chứa lượng đường tự nhiên khá cao. Một ly khoảng 240ml có thể chứa đến 50g đường và gần 183 calo – vượt mức khuyến nghị 25g đường mỗi ngày của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Việc tiêu thụ quá nhiều nước mía có thể dẫn đến:
- Tăng cân do dư thừa năng lượng.
- Gây rối loạn chuyển hóa đường.
- Tăng nguy cơ kháng insulin, dẫn tới tiểu đường tuýp 2.
- Làm gia tăng mỡ nội tạng và nguy cơ tim mạch, nhất là ở người ít vận động.
Khuyến nghị hợp lý là người trưởng thành khỏe mạnh chỉ nên uống từ 100 - 200ml/ngày, tương đương một ly nhỏ. Tuyệt đối không thay thế nước lọc bằng nước mía hoặc uống nhiều lần trong ngày.
2. Không nên để nước mía quá 6 tiếng
Nước mía có hàm lượng đường cao, rất dễ lên men và biến chất nếu không được bảo quản đúng cách. Ở nhiệt độ thường, vi khuẩn có thể phát triển sau vài giờ. Một số nghiên cứu cho thấy nước mía có thể bắt đầu lên men chỉ sau 6 tiếng nếu không được làm lạnh, gây nguy cơ:
- Rối loạn tiêu hóa.
- Nhiễm khuẩn đường ruột.
- Ngộ độc thực phẩm.
Kể cả khi bảo quản trong tủ lạnh, thời gian tối đa để giữ được chất lượng và hương vị nước mía cũng chỉ khoảng 4 - 6 tiếng. Tốt nhất, bạn nên uống ngay sau khi ép để đảm bảo vệ sinh và dưỡng chất.
3. Không nên uống nhiều nước mía khi mắc các bệnh sau
Dù nước mía giàu dinh dưỡng nhưng không phải ai cũng nên sử dụng. Một số đối tượng sau cần thận trọng:
- Người bị tiểu đường: Lượng đường cao trong nước mía có thể làm tăng đường huyết nhanh chóng, gây nguy hiểm.
- Người mắc gout: Đường trong nước mía ảnh hưởng xấu đến quá trình chuyển hóa axit uric, dễ gây cơn gout cấp.
- Người có mỡ máu cao: Đường dư thừa dễ chuyển hóa thành chất béo, làm tăng cholesterol xấu.
- Người đang dùng thuốc chống đông máu: Nước mía có thể tăng tác dụng của thuốc, gây nguy cơ chảy máu.
Nếu bạn thuộc một trong những nhóm trên, nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi sử dụng nước mía thường xuyên.
Ngoài ra khi uống nước mía cần chú vệ sinh máy xay, chú ý nguồn đá lạnh cho thêm vào có đảm bảo không. Nếu mua ngoài hàng càng cần chú ý yếu tố vệ sinh.
Tóm lại, nước mía là thức uống tự nhiên bổ dưỡng nhưng cần được sử dụng hợp lý. Chỉ nên uống với lượng vừa phải, đảm bảo vệ sinh và phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân. Việc hiểu đúng và dùng đúng nước mía sẽ giúp bạn tận dụng tối đa lợi ích mà vẫn bảo vệ được sức khỏe lâu dài.
