Từ xưa đến nay, tiết kiệm là một điều tốt nhất là trong cung để lan tỏa tinh thần cho nhân dân. Thực tế, có vị Hoàng đế bị mang tiếng “keo kiệt”, bủn xỉn nhất lịch sử Trung Quốc lại bị con dân kêu than.
Đạo luật tiết kiệm của Đạo Quang đế
Hoàng đế thời kỳ phong kiến đứng ở vị trí tối cao, có quyền quyết định tất cả mọi việc liên quan đến quốc gia, dân tộc. Tuy vậy, khi ban hành đạo luật tiết kiệm, Đạo Quang đế không những không được nhân dân ca ngợi mà còn có hiệu ứng ngược, mang danh vị vua bủn xỉn nhất lịch sử Thanh triều.
Sau thời kỳ hưng thịnh Khang Hy - Càn Long, triều đại thời nhà Thanh dần suy yếu, lại thêm chính sách bế quan tỏa cảng khiến quốc khố ngày càng thâm hụt. Đứng trước tình hình đó, để vực dậy đất nước, Đạo Quang đế là cháu nội Càn Long sau khi lên ngôi đã lập tức ban hành chính sách tiết kiệm khiến từ hậu cung phi tần đến tất cả quan lại trong triều đều phải "kêu trời". Đạo luật tiết kiệm gồm 3 điều sau:
+ Thứ nhất là trọng nghĩa khinh lợi, không được tích tư tài, điều này trước là vì quốc gia, sau là vì thiên hạ và bách tính.
+ Thứ hai là đình chỉ việc các tỉnh tiến cống. Đạo Quang Đế cho rằng việc các tỉnh tiến cống đều là những đặc sản kể như hoa quả, rau dưa, lá trà, dược liệu … Những thứ này đều là do mồ hôi, nước mắt của nhân dân, nên vì vậy bỏ đi phần nào có thể giảm bớt phần đó gánh nặng cho dân. Hơn nữa, đường sá xa xôi, việc vận chuyển hàng hoà có thể gây lãng phí nhân công, tài lực.
Thứ ba là không xây thêm các cung điện, lầu các. Qua nhiều lần tu sửa và xây dựng từ các đời Khang – Ung – Càn, ông cảm thấy nơi ở của Hoàng thất đã “tận thiện tận mỹ”, ngoại trừ việc giữ gìn ra thì không cần thiết phải xây thêm. Những kẻ đề cử ý kiến xây thêm một số cung điện sẽ trở thành tội nhân, bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Ông vua mang danh “keo kiệt”, bủn xỉn nhất lịch sử Trung Quốc
Không chỉ riêng quan lại mà bản thân Đạo Quang đế cũng triệt để tiết kiệm hết mức có thể. Về cơ bản Đạo Quang Hoàng đế hầu như không dám mặc đồ mới, quần áo trên người ông đều là quần áo cũ đã được vá đi vá lại nhiều lần. Cả đời Đạo Quang đế cũng chỉ có duy nhất một bộ quần áo không được chắp vá đó chính là long bào.
Mãn Thanh ngoại sử có ghi chép: "Đạo Quang Hoàng đế y phi tam hoán bất dịch”. Thượng tuần, trung tuần, hạ tuần của mỗi tháng lần lượt sẽ được gọi là thượng hoán, trung hoán, hạ hoán, hợp lại làm một tháng. Đạo Quang đế “một hoán” mới đổi một bộ quần áo".
Phi tần trong hậu cung cũng phải tuân theo luật nay, mặc đồ cũ y như thế. Sau khi lên ngôi, Đạo Quang đế cũng liền ngay lập tức cắt giảm chi phí phấn son của tất cả các phi tần, kết quả là mỗi năm liền đất nước có thể tiết kiệm được khoảng trăm vạn lạng bạc.
Cắt hết các khoản nhưng ông vẫn cảm thấy chưa đủ tiết kiệm, Đạo Quang sau đó ra lệnh cắt xén luôn cả bữa ăn của mình. Bữa ăn của hoàng đế cũng rất đơn giản, không cao lương mỹ vị mà chủ yếu là rau dưa. Hầu hết bữa tối của hoàng đế và hoàng hậu cũng chỉ đều là mỗi người một cái bánh nướng kèm theo một ấm trà nóng hoặc nước ấm. Để tiết kiệm tiền mua dầu thắp đèn, ngay cả hoàng đế lẫn hoàng hậu đều lên giường đi ngủ ngay sau khi ăn tối xong.
Ông còn ban hành quy định rất kỳ lạ, trong cung ngoại trừ Thái hậu, Hoàng đế và Hoàng hậu thì những người khác trong Hoàng thất nếu không phải dịp lễ tết thì đều không được ăn thịt. Tiệc mừng sinh thần của Hoàng đế, dịp sinh thần của Hoàng hậu hay những ngày lễ lớn trong năm gồm Đêm Giao thừa, ngày đầu năm mới, tết Thượng Nguyên (Nguyên Tiêu), Đông chí… tất cả đều bị hủy bỏ.
Một lần tổ chức sinh thân cho Hoàng hậu, trong bữa tiệc cũng rất đơn sơ, mỗi người chỉ được một bát mì mà không thịt, đậu phụ cũng chẳng có. Sau đó, Hoàng đế đã ngoại lệ sai ngự thiện phòng làm hai chiếc thủ lợn để chiêu đãi mọi người.
Ông thường nhiều lần nói rằng bách tính vẫn chưa giàu có nên vì thế bản thân không thể tận hưởng vinh hoa phú quý. Thế nhưng hoàn toàn trái ngược với mong muốn, chính sách tiết kiệm của ông thật sự không giúp ích được gì, triều đình vẫn cứ hủ bại, quan lại vẫn tham ô, dân chúng khắp nơi nổi lên khởi nghĩa. Đến cuối cùng, ông không những không được nhân dân ca ngợi mà còn mang danh vị vua bủn xỉn nhất lịch sử Thanh triều.