Nhóm nghiên cứu tại Đại học Oxford (Anh) đã chứng minh virus HIV đang ngày càng suy yếu khi chúng thâm nhập vào hệ thống miễn dịch của con người. Họ nhận thấy virus cần nhiều thời gian hơn trước để có thể chuyển sang AIDS. Những thay đổi này là dấu hiệu tích cực để ngăn chặn đại dịch.
 |
| Theo nghiên cứu cho thấy virus cần nhiều thời gian hơn trước để có thể chuyển sang AIDS... |
Một số nhà virus học khẳng định HIV có thể trở thành "gần như vô hại" nếu nó tiếp tục phát triển theo chiều hướng này. Hiện có hơn 35 triệu người trên thế giới bị nhiễm, hàng ngày bên trong cơ thể của họ đang diễn ra một cuộc chiến khốc liệt giữa hệ thống miễn dịch và virus.
Quan sát lâm sàng cho thấy virus HIV là bậc thầy về ngụy trang. Nó nhanh chóng, dễ dàng đột biến để lẩn trốn và thích ứng với hệ thống miễn dịch. "Khi virus HIV bị 'mắc kẹt', nó có thể dàn phẳng ra hoặc biến đổi để tồn tại.
Tuy nhiên chính vì biến đổi nên cái giá chúng phải trả là khả năng tái tạo giảm đi, từ đó giảm khả năng truyền nhiễm và mất nhiều thời gian hơn để chuyển sang giai đoạn AIDS. Con virus suy yếu này lây lan sang người khác cũng với một chu kỳ chậm chạp và tình trạng suy yếu lại tái diễn", Giáo sư Philip Goulder, Đại học Oxford phát biểu.
Nhóm nghiên cứu nhận thấy quá trình suy yếu của virus xảy ra rõ rệt nhất ở châu Phi, cụ thể là Botswana, nơi đã đối mặt với HIV trong một thời gian dài. So sánh các chủng HIV ở Botswana với các chủng ở Nam Phi (nơi HIV xâm nhập sau đó một thập kỷ) thì thấy rõ sự khác biệt.
Giáo sư Goulder nói với BBC News rằng: "Có thể thấy khả năng tái tạo của virus ở Botswana thấp hơn Nam Phi 10%. Chúng tôi đang quan sát diễn biến và kinh ngạc về tốc độ của tiến trình này. Virus HIV đang dần suy giảm khả năng gây bệnh. Như thế sẽ giúp chúng ta dễ dàng loại trừ chúng”.
Thông tin trong kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Anh cũng cho thấy các thuốc chống virus retro có thể khiến HIV chuyển biến theo chiều hướng lành tính hơn. Mục tiêu chủ yếu của những loại thuốc này là diệt các chủng virus HIV mạnh và làm chúng suy yếu dần, biến nó trở nên lành tính.
Giáo sư Goulder nói thêm: "Hai thập kỷ trước, thời gian để chuyển từ HIV sang AIDS là 10 năm. Trong một năm qua, ở Botswana, tiến trình này đã kéo dài đến 12,5 năm. Xét trong bức tranh tổng thể, đây là một sự thay đổi lớn. Chúng ta có thể kỳ vọng khoảng thời gian chuyển bệnh sẽ kéo dài hơn nữa. Có thể tương lai sẽ không thấy triệu chứng bệnh AIDS trong nhiều thập kỷ".
Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng cảnh báo rằng ngay cả một phiên bản suy yếu của HIV vẫn còn nguy hiểm và có thể gây ra bệnh AIDS.
Giáo sư Jonathan Ball, một nhà virus học tại Đại học Nottingham khẳng định nếu xu hướng suy yếu này tiếp tục thì con người có thể thấy sự thay đổi trong bức tranh toàn cầu về công cuộc phòng chống đại dịch HIV. "Về lý thuyết, nếu cứ để cho HIV tự do tiến triển bình thường thì theo quy luật tự nhiên sẽ xuất hiện một số người có khả năng kháng virus. Sau một thời gian, tình trạng nhiễm HIV sẽ trở thành gần như vô hại", ông nói.
Giáo sư Andrew Freedman, một nhà nghiên cứu về các bệnh truyền nhiễm tại Đại học Cardiff, nói rằng đây là một "nghiên cứu hấp dẫn". Bằng cách so sánh tình trạng nhiễm bệnh tại Botswana và Nam Phi, các nhà nghiên cứu có thể chứng minh rằng virus đã trở nên ít nguy hại hơn và đang suy yếu theo thời gian.
Theo ông: "Việc sử dụng rộng rãi biện pháp điều trị kháng virus cũng có thể cho một hiệu ứng tích cực tương tự. Cùng với nhiều giải pháp, chúng ta đang góp phần kiểm soát đại dịch HIV".
