Ý nghiệp là nghiệp do ý, tư tưởng, tình cảm, hoạt động tinh thần tạo ra, hay nói cách khác chính là tâm tạo nghiệp.
Ý nghiệp được hiểu là những ý nghĩ bất thiện. Với kẻ nào đó, chưa làm việc xấu cho người khác, nhưng trong lòng nảy sinh ra những ý nghĩ, những mong muốn cái xấu xảy ra, cái tai họa xảy ra cho người khác thì dẫu mới chỉ là ý nghĩ thôi, những ác niệm mong manh dấy lên trong đầu óc của ta thôi, nó đã đủ để kết thành nghiệp ác, họa nghiệp cho người có những ý nghĩ như vậy. Chẳng hạn ghét ai đó, đố kỵ với ai đó người ta không hại kẻ đó trực tiếp, nhưng trong đầu thoáng có ý mong muốn kẻ bị ghét đó chết đi, chết càng thảm càng tốt, khuynh gia bại sản thì càng sướng càng hả hê… những ý nghĩ đó không thành hiện thực, không đem thực thi nhưng nó đã là một hiện thực trong tâm của người nghĩ và vì thế nó tạo nên nghiệp xấu.
 |
| Ảnh minh họa |
Có một câu chuyện xưa thế này
Một lần, vị sư trụ trì nhà chùa kể với các đệ tử của ngài và một người dân thường rằng, trong giấc mộng của mình, ông đã gặp một cô gái vì dùng những lời lẽ cay nghiệt phỉ báng túc duyên nên đã bị rơi xuống A tị địa ngục chịu tội.
Người dân thường hỏi: “Cô gái này không giết người, không trộm cắp, chỉ nói xằng bậy, nói lời phỉ báng mà bị đọa vào “A tị địa ngục” sao?”.
Vị sư trụ trì giải thích: “Điều này là bởi đạo lý rằng, hành vi do “thân, khẩu, ý” gây ra đều là tạo thành tội nghiệp, tùy theo nặng nhẹ đến đâu mà phải chịu tội nặng nhẹ”.
Vị sư trụ trì lại nói tiếp: “Ý nghiệp thường bị mọi người bỏ quên, nhưng kỳ thực nó lại tạo thành tội nghiệp rất nặng”.
Người dân thường ngạc nhiên hỏi: “Vì sao lại thế? Người ta mới chỉ là suy nghĩ, đâu đã làm tổn hại đến ai?”
Vị sư trụ trì giải thích rằng: “Hành vi là biểu hiện ra ngoài thân thể, mọi người đều rõ ràng nhìn thấy được. Khẩu nghiệp là nói lời gây nghiệp. Khi lời nói ra, thì mọi người đều có thể nghe thấy được. Hai loại nghiệp này, người thế gian đều có thể nhìn thấy và nghe thấy được. Còn ý nghiệp khởi nên trong suy nghĩ của một người, không ai có thể nhìn thấy và nghe thấy. Đủ mọi hoạt động trong nội tâm và suy nghĩ thiện ác đều bị trói buộc bởi ý niệm này!. Một khi ý niệm không khởi thì lời sẽ không nói ra, thân thể cũng không thể đơn độc hành động. Cho nên mới nói thân nghiệp và khẩu nghiệp đều bị quyết định bởi ý niệm”.
Phật giáo răn người ta không nên có những cái ác trong tư tưởng vì suy cho cùng, nó là nguồn gốc nảy sinh ra những hành động ác, việc làm ác. Những ý niệm ấp ủ, nếu có điều kiện hoặc miền đất tốt nó sẽ phát sinh ra thành hành động độc ác. Những ý nghĩ ác là gốc là căn cội của tội ác. Từ ý nghĩ tới hành động tuy có khoảng cách dài ngắn khác nhau nhưng là cùng liên hệ và trong cùng một chuỗi. Từ thiện ý có thể đi tới thiện hành, từ ác ý có thể tới ác hành. Phật giáo răn giới người ta trong cuộc sống hàng ngày, trong những ý nghĩa hàng ngày, cần kiểm soát ý nghĩ, hãy nghĩ nhiều những ý nghĩa trong trẻo tốt đẹp, nó sẽ khiến ta sống tốt và tâm ta rộng mở thư thái. Hãy kiềm chế, loại bỏ, dẹp đi những ý nghĩ xấu xa, đừng để ý nghĩ ác cho bất kỳ ai nảy sinh có cơ hội nảy sinh dẫu chỉ là khoảnh khắc trong ta. Sự kiểm soát này nhằm vun đắp, dấy lên hành động thiện từ trong gốc và triệt tiêu hành động ác, cái ác từ trong gốc rễ.
Muốn trở thành một người tốt, tích được đức, không tạo nghiệp mà tổn phúc đức thì trước tiên phải bắt đầu từ những suy nghĩ từ bi lương thiện, và tốt đẹp.
Phụ nữ thông minh và 7 tuyệt chiêu giữ chồng "nhàn tênh" (Xi nhan) - (Phunutoday) - Cách giữ chồng khôn ngoan nhất của phụ nữ thông minh là khiến chồng không có cảm giác mình đang bị nắm giữ". |
5 điều dễ khiến đàn ông rơi vào bẫy ngoại tình (Xi nhan) - (Phunutoday) - "Người yêu cũ" luôn là "bóng ma hôn nhân" mà bất cứ người vợ hoặc chồng nào cũng thấy lo lắng khi nghĩ đến. |
5 lời bao biện kinh điển của đàn ông ngoại tình (Xi nhan) - (Phunutoday) - "Anh chỉ vui chơi qua đường thôi, còn gia đình mới là trên hết" là một trong những lời ngụy biện của đàn ông. |
9 cách nhìn người lưu truyền ngàn năm của Trang Tử (Xi nhan) - (Phunutoday) - Trang Tử là triết gia nổi tiếng sống ở thời Chiến Quốc, thời kỳ đỉnh cao của tư tưởng triết học Trung Hoa. Nhắc đến Trang Tử, không thể không nhắ |
15 điều phũ phàng của cuộc sống mà ta buộc phải chấp nhận (Xi nhan) - (Phunutoday) - Trong cuộc sống, đôi khi ta phải đối mặt với những điều trái ngang. Và dù muốn hay không ta vẫn phải chấp nhận. |
7 lời nói dối "ngọt ngào" của vợ khiến chồng say mê (Xi nhan) - (Phunutoday) - Có những điều phụ nữ giả vờ yếu đuối một chút, ngọt ngào một chút, "thảo mai" một chút nhưng lại khiến chồng say mê. |
