Người xưa đã có câu: "Nhân vô thiên tải hảo, hoa vô bách nhật hồng. Thiên hữu bất trắc phong vân, nhân hữu đán tịch họa phúc," có nghĩa là "Cuộc sống không luôn mang lại hạnh phúc dài lâu, như hoa không thể nở quanh năm. Trời có những lúc đầy sóng gió, con người cũng phải đối mặt với những khó khăn và thách thức."
Cuộc sống luôn đầy thăng trầm và những thử thách khác nhau. Chỉ có những người có tâm lý vững vàng mới có thể làm chủ được bánh lái cuộc đời. Ngay cả những người thành công nhất cũng trải qua những khó khăn và thất bại. Do đó, sự khác biệt cơ bản giữa con người là tâm lý và thái độ của họ khi đối mặt với những tình huống khó khăn.
Để trở thành người chiến thắng trong cuộc sống, bạn cần sở hữu một trái tim mạnh mẽ và thái độ tích cực, không bao giờ phàn nàn trước những thử thách.
1. Đứng trước khó khăn mà không phàn nàn
Trong chương 22 của "Đạo Đức Kinh", Lão tử chia sẻ: "Khúc tắc toàn, uổng tắc trực, oa tắc doanh, tệ tắc tân, thiếu tắc đắc, đa tắc hoặc," tức là: Khi gặp những điều thiếu sót, hãy làm cho chúng trở nên hoàn thiện. Khi gặp sự cong, hãy làm cho nó trở nên thẳng. Khi gặp sự trũng, hãy làm cho nó trở nên đầy. Khi gặp điều cũ, hãy làm cho nó trở nên mới. Khi gặp thiếu, hãy làm cho nó trở nên đầy đủ. Khi gặp nhiều, hãy làm cho nó trở nên điều độ hoặc chấp nhận.
Chỉ khi trải qua thất bại, chúng ta mới có thể suy ngẫm đầy đủ; chỉ khi đi qua những con đường vòng, chúng ta mới có thể xác định được hướng đi cho cuộc đời. Sự khiêm tốn và ham học hỏi là yếu tố quan trọng để đạt được thành công và kiến thức mới.
Người có quyền lực hiểu rằng khi gặp khó khăn, họ không chỉ nên tự than phiền và trách móc người khác, mà còn nên suy ngẫm để học từ kinh nghiệm và phát triển bản thân. Chỉ khi làm như vậy, chúng ta mới có thể chuyển khó khăn thành cơ hội, vượt qua thách thức và thay đổi số phận của bản thân.
Một ví dụ điển hình là câu chuyện về thương nhân Trương Bình, người không phàn nàn khi kinh doanh gặp khó khăn mà thậm chí biến một mẻ rượu cũ không thơm ngon thành sản phẩm mới và thành công.
Theo Khổng Tử, "Quân tử cầu chư kỉ, tiểu nhân cầu chư nhân," tức là người có phẩm chất cao sẽ tìm kiếm sự cải thiện từ bản thân, trong khi những người ít phẩm chất thường đổ lỗi cho người khác và hoàn cảnh.
Phàn nàn không chỉ tạo ra năng lượng tiêu cực mà còn tạo ra hoàn cảnh tiêu cực. Để vượt qua khó khăn, chúng ta cần dừng lại, không phàn nàn, tìm hiểu rõ vấn đề và tìm kiếm giải pháp tích cực. Đối mặt với khó khăn mà không than phiền là một cảnh giới cao của cuộc sống.
2. Không kiêu ngạo là cảnh giới cao của đời người
Trong chương 15 của "Đạo Đức Kinh", Lão Tử chia sẻ: "Tri túc bất nhục, tri chỉ bất đãi. Phù duy bất doanh, cố năng tế nhi tân thành," có nghĩa là: Biết đủ mà không tự nhục, biết dừng lại mà không nguy cơ. Bởi vì không mãn nguyện, nên mới có khả năng tạo ra sự mới mẻ.
Điều này giúp chúng ta hiểu rằng việc biết dừng đúng lúc có thể tránh được thất bại và không rơi vào tình thế nguy hiểm. Bởi vì không mãn nguyện, khả năng lắng nghe và khiêm tốn giúp tránh được những tai họa và duy trì được sự bình an lâu dài.
Một câu chuyện hấp dẫn nhấc bật ý này là câu chuyện về một người tiều phu và con cáo. Người tiều phu, khi kiêu hãnh với chiếc áo khoác lông cáo, đã phải trả giá khi sự kiêu ngạo của mình dẫn đến một vụ trộm và thương tích.
Câu ngạn ngữ "Danh tiếng đến từ những ngày nghèo khó, và thất bại đến từ những ngày kiêu hãnh" là một lời nhắc nhở về sự quan trọng của khiêm tốn trong cuộc sống. Những người có cảnh giới cao biết giữ lại sức mạnh và kiểm soát bản thân, không lòi lên sự hào nhoáng ở những thời điểm thuận lợi. Sự kiềm chế và khiêm tốn là chìa khóa để tránh khỏi tai họa và có hành trình mượt mà.
Người mạnh mẽ thay đổi trong đối mặt với khó khăn, trong khi người yếu nhược lại chìm đắm trong phàn nàn. Trí huệ thực sự được thể hiện qua sự khiêm tốn. Do đó, hãy giữ cho trái tim mạnh mẽ và tự chủ hướng dẫn con thuyền ước mơ của bạn.
