Sự phát triển của khoa học công nghệ, robot và trí tuệ nhân tạo đang mở ra một hướng đi mới cho thị trường lao động. Nhiều dự đoán về việc máy móc, robot thay thế sức lao động của con người được đưa ra.
BBC phân tích dữ liệu của các nhà nghiên cứu Michael Osborne và Carl Frey thuộc Đại học Cambridge (Anh) và nhận thấy xác xuất bị loại bỏ của 365 nghề trong tương lai. Kết quả cho thấy những công việc có 3 thuộc tính sau sẽ khó bị thay thế. Những thuộc tính đó bao gồm:
- Có kỹ năng xã hội, kỹ năng đàm phán, sự tinh tế;
- Thể hiện lòng trắc ẩn, sự ủng hộ và quan tâm chân thành đến người khác;
- Có tính sáng tạo và tính thẩm mỹ.
Trong khi đó, các nghề có xu hướng bị máy móc thay thế khi có các đặc điểm sau:
- Có thể thành thạo kỹ năng thông qua đào tạo mà không cần tài năng;
- Công việc lặp đi lặp lại, không cần động não nhiều, chỉ cần thành thục;
- Không gian làm việc nhỏ, chỉ ngồi một chỗ, không nghe chuyện thiên hạ.
Dựa theo các tiêu chí nói trên, có 5 nghề dưới đây sẽ khó bị loại bỏ.
Giáo viên
Nguy cơ bị thay thế là 0,4%. Giáo dục được coi là "pháo đài" cuối cùng và máy móc không thể thay thế được. Vì vậy, ngay cả khi robot lên ngôi và đảm nhận nhiều vị trí công việc của con người, xã hội vẫn cần những giáo viên bằng xương bằng thịt để trao truyền kiến thức từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Chuyên gia tâm lý
Nguy cơ bị thay thế là 0,7%.
Ở thời điểm hiện tại, máy móc tuy phát triển nhưng chúng vẫn không thể hiểu hết dược cảm xúc của con người và không thể giải quyết được các vấn đề tâm lý, tình cảm. Vì vậy, các chuyên gia tâm lý sẽ có chỗ đứng vững chắc dù công nghệ phát triển mạnh mẽ đến đâu.
Quan hệ công chúng
Nguy cơ bị thay thế là 1,5%.
Ngay cả con người cũng gặp khó khăn trong việc bắt chước các kỹ năng xã hội, tình cảm của chính con người chứ đừng nói đến robot. Chúng chưa thể xử lý các tình huống ở mức độ phức tạp cao, đòi hỏi sự linh hoạt, kết hợp cả kỹ năng và cảm xúc. Chính vì vậy, lao động trong ngành quan hệ công chúng vẫn khó bị thay thế bởi robot.
Kiến trúc sư
Nguy cơ bị thay thế: 1,8%.
Trong những năm gần đây, chúng ta đang dần làm quen với khái niệm trí tuệ nhân tạo. Chúng đang phát triển mạnh và hướng tới việc thay thế sức lao động của con người trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên, trí tuệ nhân tạo hiện vẫn có những hạn chế. Chẳng hạn như đối với ngành kiến trúc, trí tuệ nhân tạo mới chỉ tạo ra những bản vẽ ít giá trị.
Các kiến trúc sư làm việc dựa vào thẩm mỹ, khả năng sáng tạo, cảm nhận về không gian, kỹ năng về kiến trúc... Đây là nhưng điều mà máy móc khó bắt chước.
Nha sĩ
Nguy cơ bị thay thế: 2,1%.
Nha khoa là lĩnh vực đòi hỏi kỹ thuật cao. Mặc dù hiện nay nhiều ca phẫu thuật đã có thể thực hiện bằng robot, tuy nhiên toàn bộ quá trình vẫn không thể tách rời khỏi sự chẩn đoán và theo dõi của các bác sĩ.