Chương I Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định người tham gia Bảo hiểm Y tế (BHYT) bắt buộc gồm 6 nhóm đối tượng:
- Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng.
- Nhóm do cơ quan BHXH đóng.
- Nhóm do ngân sách Nhà nước đóng.
- Nhóm được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng.
- Nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình.
- Nhóm do người sử dụng lao động đóng.
Mỗi nhóm có mức đóng BHYT khác nhau, trong đó có cả những trường hợp không cần đóng tiền BHYT nhưng vẫn được hưởng quyền lợi của người tham gia BHYT.
Danh sách các nhóm không cần đóng BHYT và vẫn được hưởng quyền lợi của người tham gia BHYT bao gồm:
Nhóm do cơ quan BHXH đóng
Nhóm này có thể kể đến một số đối tượng như sau:
- Người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng;
- Người đang hưởng trợ cấp BHXH hằng tháng do bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
- Công nhân cao su đang hưởng trợ cấp hàng tháng;
- Người lao động nghỉ việc hưởng trợ cấp ốm đau do mắc bệnh cần chữa trị dài ngày;
- Cán bộ cấp xã đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp BHXH hàng tháng;...
Nhóm do ngân sách nhà nước đóng
Nhóm này có thể bao gồm các đối tượng như:
- Người có công với cách mạng theo quy định, cựu chiến binh;
- Người đã thôi hưởng trợ cấp mất sức lao động đang hưởng trợ cấp hằng tháng từ ngân sách nhà nước;
- Cán bộ cấp xã đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp hằng tháng từ ngân sách nhà nước;...
Nhóm đối tượng được nhà nước hỗ trợ mức đóng
Nhóm này bao gồm những người thuộc hộ gia đình cận nghèo đang sinh sống tại các huyện nghèo theo Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP và các huyện được áp dụng cơ chế, chính sách theo Nghị quyết này.
Nhóm đối tượng do người sử dụng lao động đóng
Đối tượng điển hình trong nhóm này là thân nhân của công nhân, viên chức quốc phòng đang phục vụ trong Quân đội, thân nhân của công nhân công an đang phục vụ trong Công an nhân dân (bao gồm cha/mẹ đẻ; cha/đẻ của vợ/chồng; người nuôi dưỡng hợp pháp của bản thân hoặc của vợ/chồng; vợ hoặc chồng; con đẻ/con nuôi hợp pháp từ trên 6 tuổi đến dưới 18 tuổi...).
Đối tượng khác
Nhóm đối tượng này là học viên đào tạo sĩ quan dự bị từ 03 tháng trở lên chưa tham gia BHXH, BHYT. Theo khoản 5 Điều 7 Nghị định 79/2020/NĐ-CP, trong thời gian đào tạo, các học viên sẽ được cơ sở đào tạo đóng BHYT.