Cà pháo là thực phẩm thường thấy trong bữa cơm thuần Việt. Món cà pháo muối chua, muối xổi được nhiều người yêu thích. Canh cua ăn kèm cà muối còn đi vào thơ văn. Thế nhưng nhiều người lại chế biến món cà muối chưa đúng nên gây hại.
Người xưa có câu 1 quả cà bằng 3 thang thuốc ý chỉ cà độc nên ăn vào khiến người ốm yếu phải dùng thuốc.
Thực chất trong quả cà xanh, cà non cà tự nhiên có chất độc tự nhiên là solanine, nitrat có thể gây ngộ độc, ói mửa, hại gan. Chất độc tự nhiên này có thể khử được nếu chế biến đúng cách. Nhưng người Việt lại thường chế biến chúng theo 3 cách sau, mà cả 3 cách này có nguy cơ gây độc rất cao:
Cà pháo ngon nhưng có những chất độc nếu không chế biến đúng cách
Muối xổi cà: Muối xổi tức là cho cà ngâm với muối, giấm, gia vị nhưng chưa để chúng lên men đã ăn. Thông thường muối xổi là chỉ ngâm vài tiếng đã ăn. Lúc này chất solanine còn chưa phân hủy hết, và nitrat thành nitrit
hi cà mang đi muối chua thì khi đủ độ chua sẽ có những biển đổi nhưng khi muối xổi thì trong cà vẫn còn chất solanine gây độc cho cơ thể. Đây là chất độc tự nhiên có trong cà mà khi chế biến cần phải ngâm và nấu chín kỹ hoặc muối chua. Ăn cà xổi khi vẫn còn vị cay và hăng nồng còn khiến hàm lượng nitrat bị chuyển hóa thành nitrit do vi sinh vật có trong nước dưa cà muối tác động, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.
Cà muối xổi gây hại cho sức khỏe
Ăn cà muối quá nhiều quá thường xuyên: Cà muối thường dùng nhiều muối tạo vị mặn nên việc ăn thường xuyên, ăn nhiều có nguy cơ làm thừa muối nạp vào cơ thể, gây hại, tăng nguy cơ suy thận, tim mạch. Ăn mặn lâu ngày cũng gây nên ung thư.
Cà muối xổi, cà sống chấm mắm tôm là món ăn khoái khẩu của nhiều người nhưng rất độc vì solanine nhiều nên ăn càng nhiều càng độc hại.
Thói quen tiết kiệm tận dụng: muối trong thùng sơn, đồ nhựa tái chế
Thói quen tiết kiệm tận dụng đồ của người Việt tưởng là thông minh nhưng đôi khi lại không có lợi nhất là dùng nhiều đồ tái chế lại cho thực phẩm. Các thùng đựng sơn, thùng nhựa đựng các hóa chất công nghiệp, thức ăn chăn nuôi sau khi ngâm rửa nhiều lần tưởng sạch nhưng chúng vẫn có nguy cơ lưu lại các chất phụ gia, chất tạo màu, dung môi... từ sơn. Hơn nữa các thùng đựng này sản xuất không phải cho mục đích thực phẩm nên tiêu chuẩn sẽ không dành cho ăn uống, vì vậy nguy cơ bị thôi nhiễm phụ gia nhựa vào thực phẩm cao hơn nên nguy hại hơn cho sức khỏe. Do vậy khi đựng dưa cà muối trong thùng sơn, thùng nhựa không đạt chuẩn rất nguy hiểm cho sức khỏe. Chúng có thể dẫn tới nguy cơ béo phì, ung thư...
Cách ăn cà có lợi
Cà pháo theo Đông y có vị ngọt, tính hàn, có tác dụng tán huyết, tiêu viêm, nhuận tràng. Y học hiện đại phân tích thành phần cho thấy cà pháo cà pháo cung cấp 1,5g protein (có đủ các acid amin cần thiết cho cơ thể), 12mg canxi, 0,7mg sắt, 18mg magiê, 16mg phospho, 22,1mg kali, 0,3mg kẽm.
Chất độc tự nhiên trong cà pháo có thể khử được nếu chế biến đúng cách. Chất này có thể gây ngộ độc với liều lượng từ 2 - 5mg/kg thể trọng và nếu dùng liều lượng từ 3 - 6mg/kg thể trọng có thể nguy hiểm đến tính mạng. Chất này cũng có trong khoai tây nẩy mầm. Do đó để giảm độc hại của cà thì nên:
Nên ăn cà nấu chín và cà muối đủ chua không ăn cà muối xổi
Trước khi muối hoặc chế biến cần cắt rửa ngâm cà trong nước muối để thôi ra chất solanine. Khi ngâm thấy nước cà màu thâm chính là đang tiết ra nhựa độc solanine. Cà muối chưa biến màu thì chất độc còn.
Khi nấu chín thì cần nấu cà chín kỹ, và nên luộc cà trước khi chế biến
Khi muối chua phải để cà lên men đủ chua mới ăn, không ăn cà muối xổi, cà muối chưa chua, không nên ăn cà muối để quá lâu.
Nên mua cà đúng mùa tránh mua trái vụ vì có thể nhiễm hóa chất bảo vệ thực vật
Tuyệt đối không ăn cà sống, cà muối quá nhiều
Khi cà muối có váng không nên ăn
Không nên đựng cà muối trong thùng nhựa tái chế, nhựa mỏng không đảm bảo, nhựa dùng một lần. Nên muối cà trong hũ thủy tinh, sành sứ đảm bảo chất lượng.
