Cây xương sông còn được gọi với nhiều cái tên khác nhau như hoạt lộc thảo, xang sông phắc lít. Đây là cây chủ yếu mọc hoang dại. Lá của loại cây này thường được dùng để nấu ăn hoặc đun nước uống.
Theo Đông y, cây xương sông có tác dụng trừ tanh hôi, tiêu thũng, khu phong trừ thấp, thông kinh, hoạt lạc, chỉ thống, kích thích tiêu hóa. Loại cây này được dùng nhiều trông các bài thuốc trị viêm họng, cảm cúm, ho, sốt, đầy bụng, trị nôn mửa, mẩn ngứa, trúng phong hàn...
Tác dụng của việc uống nước lá xương sông
Theo y học cổ truyền, lá xương sông có vị đắng, cay, thơm, tính ấm. Lá xương sông có thể dùng để trị ho, tiêu đoằm, viêm họng. Cách sử dụng rất đơn giản. Có thể nhai và ngậm lá xương sông tươi hoặc giã nhuyễn lá xương sông, hòa vào nước sôi rồi gạn lấy nước uống.
Theo nghiên cứu của khoa học hiện đại, 100 gram lá xương sông có chứa 82,5 gram nước, 2 gram protein, 1,3 gram đường, 2,9 gram chất xơ. Ngoài ra, loại lá này còn chứa nhiều vitamin, khoáng chất như vitamin nhóm B, vitamin C, canxi, sắt, phốt pho. Lá xương sông chứa 0,24% tinh dầu với thành phần chính là limonen, p-cymene và methylthymol.
Để giải cảm, người ta thường sắc lá xương sông tươi với hành hoa và hương phụ. Lá xương sông giã nhuyễn hòa với nước nóng rồi lọc lấy nước uống có tác dụng trị phong hàn.
Nấu canh cá, canh thịt cùng với lá xương sông sẽ giúp giải cảm.
Để trị sốt cao, co giật, thở gấp ở trẻ nhỏ, có thể dùng lá xương sông, lá khế và chua me đất giã nhuyễn, lọc lấy nước uống. Phần bã của các loại lá dùng để xoa ngoài da giúp trị nổi mẩn.
Lá xương sông và lá xương bồ giã nhuyễn, hòa với nước nóng, lọc lấy nước uống hoặc sắc lấy nước uống giúp trị phong hàn.
Lá xương sông, hoa hồng bạch, hoa đu đủ đực, đường phèn đem sắc lấy nước uống giúp trị viêm họng, ho đờm...
Lá xương sông, lá húng chanh, lá hẹ mỗi thứ 10 gram đem hấp chín cùng đường hoặc mật ong. Dùng hỗn hợp này để ngậm giúp trị viêm họng, cảm cúm, viêm phế quản.
Lá xương sông đập dập ngâm với giấm và ngậm trong 5-7 ngày giúp trị viêm họng. Bạn chỉ cần chuẩn bị 5-10 lá và 20-30ml giấm. Tinh dầu trong lá xương sông kết hợp với axit acetic trong giấm có tác dụng ức chế và tiêu diệt vi khuẩn gây ra tình trạng viêm, cải thiện vấn đề viêm họng.