Các loại giấy tờ dùng để thay thế sổ hộ khẩu giấy
Khoản 3 Điều 38 Luật Cư trú quy định sổ hộ khẩu giấy chỉ được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú đến hết ngày 31/12/2022. Từ năm 2023, sổ hộ khẩu giấy sẽ hết giá trị sử dụng, thay vào đó là hình thức quản lý dân cư bằng cơ sở dữ liệu điện tử, còn gọi là sổ hộ khẩu điện tử.
Theo Bộ Công an, khi không còn sổ hộ khẩu, người dân có thể khai thác thông tin cư trú trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ công.
Trên hệ thống, mỗi người sẽ có mã định danh cá nhân bao gồm đầy đủ các thông tin về tên, tuổi, giới tính, ngày sinh, nơi sinh, quan hệ nhân thân...
Theo Nghị định 104/2022/NĐ-CP về sửa đổi Nghị định liên quan đến việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công, từ ngày 01/01/2023, người dân có thể dùng một trong các loại giấy tờ sau đây để chứng minh thông tin cư trú thay vì sử dụng sổ hộ khẩu:
- Thẻ Căn cước công dân.
- Chứng minh nhân dân.
- Giấy xác nhận thông tin về cư trú
- Giấy thông báo số định danh cá nhân và thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Những điều cần làm khi sổ hộ khẩu giấy hết giá trị sử dụng vào năm 2023
Nhà chức trách khuyến cáo người dân cần làm những việc sau trước khi sổ hộ khẩu giấy bị "khai tử" năm 2023:
Làm căn cước công dân gắn chip
Khoản 1 Điều 3 Luật Căn cước công dân quy định CCCD thể hiện thông tin cơ bản về lai lịch, nhận dạng của công dân. Bộ Công an đã hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương, sử dụng thông tin công dân trên thẻ CCCD thay cho việc xuất trình sổ hộ khẩu.
Người dân có thể sử dụng CCCD gắn chip với tư cách một loại giấy tờ pháp lý chứng minh thông tin cá nhân, nơi thường trú khi làm các thủ tục hành chính.
Trên mặt thẻ CCCD thể hiện các thông tin cơ bản gồm số CCCD (chính là số định danh cá nhân); họ, chữ đệm và tên khai sinh; ảnh chân dung; giới tính; ngày, tháng, năm sinh; quốc tịch; quê quán; nơi thường trú; ngày thẻ hết hạn; vân tay; ngày cấp thẻ; đặc điểm nhân dạng...
Theo Điều 12 Luật Căn cước công dân, số định danh cá nhân được xác lập từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, dùng để kết nối, cập nhật, chia sẻ, khai thác thông tin của công dân. Số định danh cá nhân do Bộ Công an thống nhất quản lý trên toàn quốc và cấp cho mỗi cá nhân.
Vì vậy, Bộ Công an đề nghị người từ đủ 14 tuổi trở lên cần sớm làm Căn cước công dân gắn chíp để thuận tiện trong các giao dịch.
Cập nhật thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư
Theo Luật CCCD, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là tập hợp thông tin cơ bản của công dân Việt Nam. Các thông tin được số hóa, lưu trữ, quản lý bằng cơ sở hạ tầng thông tin để phục vụ quản lý Nhà nước và giao dịch của tổ chức, cá nhân.
Theo Điều 9 Luật CCCD, thông về công dân được thu thập, cập nhật vào cơ sở dữ liệu gồm: Họ, chữ đệm và tên khai sinh; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; nơi đăng ký khai sinh; quê quán; dân tộc; tôn giáo; quốc tịch; tình trạng hôn nhân; nơi thường trú; nơi ở hiện tại; nhóm máu...
Công dân nên cập nhật thông tin trên cơ sở dữ liệu để tạo thuận lợi cho việc thực hiện các thủ tục hành chính sau ngày 31/12/2022. Những thông tin đã được cập nhập vào cơ sở dữ liệu có thể dùng thay thế cho sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.
Xin giấy xác nhận thông tin về cư trú
Khi sổ hộ khẩu không còn giá trị sử dụng, người dân có thể yêu cầu cấp Giấy xác nhận thông tin về cư trú để thay thế trong các trường hợp cần xuất trình giấy tờ chứng minh thông tin cư trú.
Điều 17 Thông tư 55/2021 của Bộ Công an quy định công dân có nhu cầu cấp giấy xác nhận thông tin về cư trú có thể thực hiện bằng các cách sau:
- Đến công an xã, phường, thị trấn; công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương... để đề nghị cấp giấy xác nhận thông tin về cư trú.
- Gửi yêu cầu xác nhận thông tin cư trú qua Cổng dịch vụ công của Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú hay Cổng dịch vụ công quốc gia.
Đăng ký tài khoản định danh điện tử
Tài khoản định danh điện tử hiện được chia thành 2 mức độ. Cụ thể:
- Mức độ 1: Bao gồm thông tin cá nhân và ảnh chân dung và người dân dùng được một số tính năng cơ bản như thông báo lưu trú, đăng ký thường trú, tạm trú, khai báo tạm vắng...
- Mức độ 2: Tài khoản định danh có thêm thông tin về sinh trắc học của công dân (vân tay). Ngoài những tiện ích ở mức độ 1, ở mức độ này, người dân được sử dụng tất cả tiện ích đã tích hợp, gồm các loại giấy như giấy phép lái xe, đăng ký xe, bảo hiểm y tế, thanh toán nhiều loại hóa đơn điện tử (điện, nước, chuyển tiền...). Tài khoản định danh điện tử mức độ 2 của công dân Việt Nam có giá trị tương đương CCCD gắn chip.
Theo Bộ Công an, khi có tài khoản định danh điện tử, người dân có thể xuất trình thông tin định danh, thông qua ứng dụng VNeID, để chứng minh nhân thân khi thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự.
