Trước khi đi vào các mẹo bảo quản, cần hiểu lý do vì sao cơm dễ bị thiu. Cơm sau khi nấu chín chứa nhiều nước và tinh bột, tạo môi trường lý tưởng cho vi khuẩn và nấm mốc phát triển. Nhiệt độ phòng, đặc biệt trong những ngày hè oi bức, càng thúc đẩy quá trình này. Ngoài ra, việc bảo quản không đúng cách, như để cơm trong nồi không kín hoặc tiếp xúc lâu với không khí, cũng khiến cơm nhanh chóng bị ôi thiu, có mùi khó chịu. Hiểu được những nguyên nhân này, bạn sẽ thấy tầm quan trọng của việc áp dụng các phương pháp bảo quản đúng cách.
Các bước chuẩn bị
Để cơm giữ được độ tươi ngon, khâu chuẩn bị ngay sau khi nấu là yếu tố then chốt. Đầu tiên, hãy đảm bảo rằng nồi cơm, hộp đựng hoặc bất kỳ dụng cụ nào tiếp xúc với cơm đều sạch sẽ và khô ráo. Vi khuẩn có thể dễ dàng phát triển nếu dụng cụ bảo quản bị nhiễm bẩn. Sau khi cơm chín, bạn nên để cơm nguội hoàn toàn trước khi cất giữ. Việc để cơm nóng vào hộp kín hoặc tủ lạnh ngay lập tức không chỉ làm cơm dễ bị ẩm mốc mà còn có thể ảnh hưởng đến thiết bị bảo quản. Một mẹo nhỏ là dùng thìa hoặc muôi sạch để xới cơm, tránh dùng tay trực tiếp vì mồ hôi hoặc vi khuẩn từ tay có thể làm cơm nhanh hỏng.
Mẹo bảo quản cơm ở nhiệt độ phòng
Trong trường hợp không có tủ lạnh hoặc bạn chỉ cần giữ cơm trong vài giờ, việc bảo quản cơm nguội ở nhiệt độ phòng đòi hỏi một số lưu ý. Đầu tiên, hãy để cơm trong nồi hoặc hộp có nắp đậy kín để hạn chế sự tiếp xúc với không khí. Một cách làm hiệu quả là đặt một chiếc khăn sạch, khô phủ lên bề mặt cơm trước khi đậy nắp. Khăn sẽ hút bớt hơi ẩm thoát ra từ cơm, giúp cơm không bị ướt và dễ hỏng. Ngoài ra, bạn có thể thêm một ít muối hạt vào đáy nồi trước khi nấu cơm. Muối không chỉ giúp cơm thơm hơn mà còn có tác dụng kháng khuẩn tự nhiên, kéo dài thời gian bảo quản.
Một mẹo khác được nhiều bà nội trợ áp dụng là sử dụng nước vo gạo. Sau khi vo gạo, bạn có thể giữ lại một ít nước vo và phun nhẹ lên bề mặt cơm đã nguội trước khi đậy kín. Nước vo gạo chứa các chất có khả năng ức chế vi khuẩn, giúp cơm giữ được độ tươi trong 6-8 giờ ở điều kiện nhiệt độ không quá cao. Tuy nhiên, cần lưu ý không để cơm ở nhiệt độ phòng quá lâu, đặc biệt trong những ngày thời tiết nóng bức, vì vi khuẩn vẫn có thể phát triển nếu thời gian bảo quản kéo dài.
Bảo quản cơm trong tủ lạnh
Tủ lạnh là giải pháp lý tưởng để giữ cơm tươi ngon trong thời gian dài hơn. Tuy nhiên, không phải cứ cho cơm vào tủ lạnh là đảm bảo chất lượng. Trước tiên, hãy chia cơm thành từng phần nhỏ và đựng trong các hộp nhựa hoặc thủy tinh có nắp đậy kín. Việc chia nhỏ giúp cơm nguội đều và dễ dàng lấy ra sử dụng mà không cần phải làm nóng lại toàn bộ lượng cơm. Khi cho vào hộp, bạn nên ép chặt cơm để giảm lượng không khí bên trong, đồng thời hạn chế vi khuẩn phát triển.
Một lưu ý quan trọng là không để cơm trong tủ lạnh quá 24 giờ, vì ngay cả trong môi trường lạnh, vi khuẩn vẫn có thể sinh sôi nếu thời gian lưu trữ quá lâu. Khi lấy cơm ra khỏi tủ lạnh, hãy kiểm tra xem cơm có mùi lạ hoặc bề mặt bị nhớt không. Nếu có dấu hiệu bất thường, bạn nên bỏ đi để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe. Để hâm nóng cơm, hãy sử dụng lò vi sóng hoặc hấp cách thủy để cơm giữ được độ mềm và không bị khô.
Sử dụng các nguyên liệu tự nhiên hỗ trợ
Ngoài các phương pháp trên, một số nguyên liệu tự nhiên trong bếp cũng có thể hỗ trợ bảo quản cơm hiệu quả. Chẳng hạn, bạn có thể đặt một vài lát gừng tươi hoặc lá chè xanh vào nồi cơm sau khi nấu. Gừng và chè xanh có đặc tính kháng khuẩn tự nhiên, giúp hạn chế sự phát triển của vi khuẩn và giữ cơ very nice thơm lâu hơn. Khi sử dụng, hãy đảm bảo các nguyên liệu này được rửa sạch và để ở nơi không tiếp xúc trực tiếp với cơm để tránh làm thay đổi mùi vị.
Một cách làm khác là sử dụng giấm ăn. Bạn có thể pha loãng giấm với nước theo tỷ lệ 1:3, sau đó dùng khăn sạch thấm dung dịch này và lau nhẹ bên trong nồi hoặc hộp đựng cơm trước khi cho cơm vào. Giấm có khả năng diệt khuẩn và khử mùi, giúp cơm không bị ám mùi tủ lạnh hoặc hỏng nhanh. Tuy nhiên, chỉ nên dùng một lượng nhỏ để tránh làm cơm có mùi giấm.
Dù áp dụng các mẹo trên, một số sai lầm phổ biến vẫn có thể khiến cơm bị thiu. Đầu tiên, không nên để cơm gần các thực phẩm có mùi mạnh như cá, thịt sống trong tủ lạnh, vì cơm dễ hấp thụ mùi, làm mất đi hương vị tự nhiên. Thứ hai, tránh để cơm trong nồi gang hoặc nồi nhôm quá lâu, vì các loại nồi này có thể làm cơm bị biến chất do phản ứng hóa học. Cuối cùng, hãy đảm bảo vệ sinh tay và dụng cụ sạch sẽ mỗi khi tiếp xúc với cơm, vì chỉ một chút vi khuẩn cũng có thể khiến cơm nhanh hỏng.
