Gần đây, trong một cuộc hội thảo diễn ra tại Trung Quốc về phát triển tâm lý trẻ em, các chuyên gia đã đặc biệt chú ý đến những trẻ có độ nhạy cảm cao, thường được biết đến với tên gọi HSC.
Những trẻ này thường có ngưỡng căng thẳng thấp và phản ứng mạnh mẽ trước những thất bại, đồng thời dễ bị tổn thương hơn so với những bạn đồng trang lứa. Đôi khi, chúng không thể chịu đựng được bất kỳ chỉ trích nào, và có thể dễ dàng rơi vào trạng thái xúc động, thậm chí khóc khi nhận phải những lời nói quá nặng nề.
Chính vì thế, những bậc phụ huynh có con cái nhạy cảm thường cảm thấy lo lắng nhiều hơn. Thế nhưng, vì sao những trẻ nhạy cảm lại mang những đặc điểm “khó khăn” như vậy?
Theo các chuyên gia, điều này xảy ra do hạch hạnh nhân trong não của trẻ phát triển mạnh mẽ, dẫn đến sự cảnh giác quá mức. Nhờ vậy, khi gặp phải những kích thích nhỏ hoặc bất thường, phản ứng của trẻ sẽ trở nên mãnh liệt hơn.
Mặc dù vậy, từ một góc nhìn khác, các chuyên gia cũng khẳng định rằng độ nhạy cảm cao có thể coi là một loại tài năng. Trẻ em thuộc nhóm này sở hữu ba ưu điểm bẩm sinh mà những trẻ khác khó có được. Hơn hết, điều quan trọng là các bậc phụ huynh cần nhận diện và trân trọng đặc điểm nét tính cách độc đáo của con, nhằm hướng dẫn và nuôi dưỡng chúng theo cách phù hợp.
Các chuyên gia cũng khẳng định rằng độ nhạy cảm cao có thể coi là một loại tài năng
Suy nghĩ tỉ mỉ và thấu đáo trong mọi tình huống
Hệ thống thần kinh nhạy cảm của trẻ em phát triển một cách đặc biệt, cho phép chúng tiếp nhận và xử lý thông tin một cách sâu sắc. Điều này có nghĩa là trẻ không chỉ đơn thuần tiếp nhận thông tin, mà còn phân tích và cảm nhận những chi tiết tinh tế một cách chính xác hơn. Trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào, trẻ thường xem xét từng khía cạnh, hình dung các rủi ro có thể xảy ra và chuẩn bị các chiến lược ứng phó một cách kịp thời. Chính vì vậy, tốc độ hành động của trẻ có thể chậm hơn và cần nhiều thời gian hơn để thực hiện.
Mặc dù lời nói và hành động của trẻ có phần thận trọng, nhưng khả năng suy nghĩ sâu sắc giúp trẻ nhanh chóng nắm bắt cốt lõi vấn đề và nhận diện bản chất của sự việc. Trẻ có thể quan sát và phân tích các tình huống một cách tỉ mỉ, từ đó có cái nhìn rõ ràng hơn về thế giới xung quanh và phát triển khả năng tư duy phản biện.
Khả năng suy nghĩ sâu sắc này không chỉ giúp trẻ đạt được mục tiêu mà còn mang lại kết quả tốt hơn so với những trẻ khác. Nhờ đó, trẻ có thể đưa ra những lựa chọn thông minh, hạn chế rủi ro và tối ưu hóa kết quả trong các tình huống đa dạng.
Khả năng suy nghĩ sâu sắc không chỉ giúp trẻ đạt được mục tiêu mà còn mang lại kết quả tốt hơn so với những trẻ khác
Sự nhạy cảm và tinh thần trách nhiệm cao
Trẻ em nhạy cảm có khả năng nhận biết những biến đổi nhỏ xung quanh một cách dễ dàng. Chẳng hạn, một người có thể tỏ ra vui vẻ trong khi thực chất đang lo lắng; nhưng trẻ nhạy cảm lại cảm nhận được điều đó qua nét mặt, ngôn ngữ cơ thể và âm điệu giọng nói.
Tuy nhiên, mức độ nhạy cảm này có thể gây ra sự lo lắng và bất an cho trẻ, khiến trẻ cảm thấy áp lực hơn.
Mặc dù hạch hạnh nhân chỉ nhỏ bằng một ngón tay, nhưng số lượng dây thần kinh nối từ hạch hạnh nhân đến các khu vực khác trong não bộ lại lớn hơn rất nhiều so với số lượng dây thần kinh từ não trở về hạch hạnh nhân.
Khi trẻ cảm thấy căng thẳng hay lo âu, xu hướng tự nhiên là trẻ sẽ cảm thấy cần phải điều chỉnh mọi thứ ngay lập tức, tạo ra áp lực lên bản thân để tìm cách giải quyết vấn đề.
Do đó, trẻ thường có tinh thần trách nhiệm cao, quan tâm đến cảm xúc của người khác và mong muốn gánh vác những điều xung quanh. Những trẻ có khả năng này thường dễ dàng kết bạn và hòa nhập sâu sắc với những người xung quanh, nhờ vào khả năng hiểu và quản lý cảm xúc cũng như nhu cầu của họ.
Những trẻ có khả năng này thường dễ dàng kết bạn và hòa nhập sâu sắc với những người xung quanh, nhờ vào khả năng hiểu và quản lý cảm xúc cũng như nhu cầu của họ
Nhận thức sâu sắc, trí tưởng tượng phong phú và khả năng sáng tạo nổi bật
Việc tiếp cận thông tin ở mức độ sâu sắc giúp trẻ em nhận diện những chi tiết mà nhiều người dễ dàng bỏ qua, đồng thời góp phần khám phá những mạch logic tiềm ẩn trong thông tin. Với một thế giới nội tâm phong phú, trẻ điển hình có xu hướng suy tư về các vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau, từ đó tạo ra cơ hội thành công trong các lĩnh vực yêu cầu sự phá cách như phát minh, thiết kế và nghệ thuật sáng tạo.
Không chỉ dừng lại ở hiện tại, những đứa trẻ này có khả năng phối hợp nhiều gam màu khác nhau trong nghệ thuật vẽ tranh, đồng thời khám phá ra vô số ý tưởng độc đáo để giải quyết vấn đề thông qua việc tiếp cận từ nhiều khía cạnh khác nhau.
Hạch hạnh nhân, bộ phận làm nhiệm vụ giám sát an toàn sinh tồn của não bộ, thường ưu tiên các tín hiệu nguy hiểm để duy trì sự tỉnh táo, trong khi các tín hiệu khác thường bị xếp sau.
Các em nhỏ có hạch hạnh nhân nhạy cảm dễ dàng cảm nhận sự kích thích bất thường, dễ dàng rơi vào trạng thái lo âu hoặc sợ hãi. Để nuôi dưỡng những đứa trẻ như vậy, cha mẹ cần có đủ sự kiên nhẫn, bền bỉ và quyết tâm.
Dẫu vậy, cơ hội và thách thức vẫn song hành. Do đó, cha mẹ nên chăm sóc, tạo cảm giác an toàn và tràn đầy tình yêu thương cho trẻ, đồng thời liên tục khắc phục điểm yếu và phát huy những thế mạnh bẩm sinh, nhằm nuôi dưỡng trẻ trở thành những cá nhân hạnh phúc, dũng cảm trong việc khám phá và sáng tạo.
Việc tạo dựng một môi trường an toàn, khuyến khích trẻ tự do khám phá và thử nghiệm sẽ giúp tối ưu hóa tiềm năng của các em. Hướng dẫn trẻ cách quản lý cảm xúc và ứng phó với tình huống cũng rất quan trọng để trẻ tự tin trong quyết định của bản thân.
Cuối cùng, việc phát triển khả năng tư duy sâu sắc không chỉ mang lại lợi thế trong học tập mà còn là nền tảng vững chắc cho thành công trong tương lai. Những kỹ năng này sẽ giúp trẻ đưa ra quyết định đúng đắn, xây dựng sự tự tin, độc lập và khả năng tự dẫn dắt bản thân sau này.
