Trong kho tàng y học cổ truyền Việt Nam, lá sung là một vị thuốc quen thuộc, được sử dụng để chữa nhiều bệnh lý liên quan đến tiêu hóa, da liễu và huyết áp. Không chỉ dùng để nấu ăn hoặc ăn kèm trong các món dân dã, nước lá sung – phần nước nấu hoặc hãm từ lá sung tươi – đang ngày càng được nhiều người quan tâm bởi những công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe.
1. Thành phần dinh dưỡng và dược tính trong lá sung
Theo phân tích của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, lá sung chứa nhiều hoạt chất sinh học như flavonoid, tanin, saponin, polyphenol và các vitamin nhóm B, C. Đây là những hợp chất có khả năng chống oxy hóa, kháng viêm, hỗ trợ ổn định đường huyết và cải thiện sức khỏe tim mạch.
Đặc biệt, tanin trong lá sung có tác dụng làm se niêm mạc, giảm viêm, giúp lành vết thương nhanh hơn. Ngoài ra, hoạt chất coumarin tự nhiên giúp hỗ trợ tuần hoàn máu và điều hòa huyết áp hiệu quả.
2. Hỗ trợ tiêu hóa, giảm đầy hơi và khó tiêu
Một trong những công dụng nổi bật nhất của nước lá sung là giúp kích thích tiêu hóa và giảm chứng đầy hơi. Trong dân gian, nước lá sung thường được sử dụng cho người hay bị rối loạn tiêu hóa, ăn không tiêu hoặc ợ chua.
Theo Healthline, các hoạt chất enzyme tự nhiên trong lá sung giúp phân giải chất béo và protein, thúc đẩy quá trình hấp thu dưỡng chất trong ruột non. Việc uống nước lá sung ấm sau bữa ăn 30 phút có thể giúp giảm cảm giác nặng bụng và hỗ trợ đào thải khí thừa.
3. Giúp làm sạch da, hỗ trợ trị mụn và viêm da
Các nhà khoa học thuộc Journal of Ethnopharmacology cho biết, chiết xuất lá sung có khả năng kháng khuẩn, kháng nấm mạnh, đặc biệt với vi khuẩn Propionibacterium acnes – nguyên nhân gây mụn trứng cá.
Rửa mặt hoặc tắm với nước lá sung đun sôi để nguội giúp làm sạch da, giảm nhờn và làm dịu vùng viêm đỏ. Nhiều người còn dùng nước lá sung kết hợp với lá trầu không, lá chè xanh để nấu nước xông da mặt, giúp se khít lỗ chân lông và ngăn ngừa mụn tái phát.
4. Hỗ trợ ổn định huyết áp và giảm cholesterol
Các nghiên cứu đăng trên Medical News Today chỉ ra rằng, flavonoid và polyphenol trong lá sung có tác dụng giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL). Việc sử dụng nước lá sung thường xuyên, kết hợp chế độ ăn lành mạnh, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
Đối với người có huyết áp cao, nước lá sung còn giúp giãn mạch nhẹ, giảm gánh nặng cho tim và cải thiện tuần hoàn máu. Tuy nhiên, cần sử dụng điều độ – khoảng 2–3 lần mỗi tuần – để tránh tụt huyết áp đột ngột.
5. Giải độc gan và lợi tiểu tự nhiên
Y học cổ truyền xem lá sung như một vị thuốc có tính mát, vị đắng nhẹ, có khả năng thanh nhiệt – giải độc – lợi tiểu. Nước lá sung giúp kích thích bài tiết qua đường tiểu, hỗ trợ làm sạch gan, thận và giảm tích nước trong cơ thể.
Một số bài thuốc dân gian còn dùng nước lá sung nấu với cam thảo hoặc râu ngô, giúp thanh lọc cơ thể và làm mát gan – rất phù hợp cho người hay uống rượu bia hoặc làm việc trong môi trường nóng bức.
6. Hỗ trợ kiểm soát đường huyết
Theo kết quả nghiên cứu trên động vật của National Center for Biotechnology Information (NCBI), dịch chiết lá sung có khả năng làm giảm lượng đường huyết nhờ tăng hoạt động của insulin và giảm hấp thu glucose tại ruột. Do đó, người bị tiền tiểu đường hoặc tiểu đường tuýp 2 có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng nước lá sung như một biện pháp hỗ trợ tự nhiên.
7. Cách nấu nước lá sung đúng cách
Nguyên liệu:
10–15 lá sung tươi (chọn lá không quá già)
1,5 lít nước sạch
Cách thực hiện:
Rửa sạch lá sung, để ráo.
Cho vào nồi cùng 1,5 lít nước, đun sôi trong 10–15 phút.
Để nguội, lọc lấy nước uống trong ngày.
Có thể thêm vài lát gừng hoặc chút mật ong để tăng hương vị và công dụng kháng viêm. Không nên để nước qua đêm hoặc uống quá 1 lít mỗi ngày.
8. Một vài lưu ý khi dùng nước lá sung
Không dùng cho phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú nếu chưa có hướng dẫn từ chuyên gia.
Người bị huyết áp thấp, tiểu đường đang dùng thuốc cần tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh tương tác dược lý.
Không nên dùng thay nước lọc hàng ngày, chỉ nên uống 2–3 lần/tuần.
Nước lá sung là một thức uống dân gian quý, vừa dễ làm vừa mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe – từ tiêu hóa, huyết áp đến chăm sóc da. Tuy nhiên, dù có nhiều công dụng, người dùng vẫn cần hiểu rõ cách dùng, liều lượng phù hợp và nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có bệnh lý nền.
Việc kết hợp nước lá sung cùng chế độ ăn uống cân bằng, ngủ đủ giấc và vận động đều đặn sẽ giúp bạn duy trì cơ thể khỏe mạnh và tinh thần minh mẫn mỗi ngày.
