Hiện nay, nam thanh niên phải đi nghĩa vụ quân sự bắt buộc trong độ tuổi quy định. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp đặc biệt được miễn nghĩa vụ quân sự. Nhiều người thắc mắc, liệu đã kết hôn thì có được miễn nghĩa vụ quân sự không. Hãy nghe các chuyên gia pháp lý tư vấn cụ thể vấn đề này.
1. Đã kết hôn thì có phải đi nghĩa vụ quân sự không?
Một nam thanh niên hiện tại đang trong thời gian tuyển quân đi nghĩa vụ quân sự, sau khi khám sức khỏe thì có sức khỏe tốt, tuy nhiên mới kết hôn và hiện đang 24 tuổi. Liệu nam thanh niên này có được miễn nghĩa vụ quân sự?
Theo quy định của Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015 thì khi thuộc một trong các trường hợp sau thì sẽ không phải thực hiện nghĩa vụ quân sự.
+ Hết tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự:
Độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự được quy định là công dân đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; nếu công dân đã được tạm hoãn do trước đó đã học cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ do đi học thì độ tuổi gọi nhập ngũ kéo dài đến hết 27 tuổi (Điều 30).
Đối với trường hợp của bạn, hiện nay bạn đang 24 tuổi; đối chiếu với quy định trên thì trường hợp của bạn dù chưa từng hay đã từng học đại học, cao đẳng bạn không thuộc trường hợp không phải thực hiện nghĩa vụ quân sự.
+ Được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự:
Các căn cứ tạm hoãn nghĩa vụ quân sự được cụ thể như sau:
- Công dân chưa đủ sức khỏe để phục vụ tại ngũ theo kết luận của Hội đồng khám sức khỏe quân sự; chưa đủ sức khỏe được hiểu là công dân có sức khỏe xếp loại từ sức khỏe trung bình (loại 4), kém- loại 5, rất kém- loại 6 và công dân có sức khỏe loại 3- sức khỏe loại khá nhưng có tật khúc xạ về mắt cận thị từ 1,5 độ trở lên, viễn thị các mức độ. Tham khảo quy định của Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP ngày 30 tháng 6 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Y tế -Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Quy định việc Khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự.
- Công dân là người lao động duy nhất trong gia đình; có nghĩa là người duy nhất trong gia đình có thu nhập và đang phải nuôi người không còn khả năng lao động, chưa đến tuổi lao động (hoàn cảnh gia đình khó khăn).
- Gia đình bị thiệt hại nặng về người, tài sản do nguyên nhân khách quan như thiên tai, hỏa hoạn gây ra và được Ủy ban nhân dân xã xác nhận.
- Công dân thuộc diện di dân, giãn dân đến xã đặc biệt khó khăn trong thời hạn 3 năm đầu.
- Công dân là con một của bệnh binh, nhiễm chất độc da cam bị suy giảm khả năng lao động từ 61%- 80%.
- Công dân có anh chị em ruột đang thực hiện nghĩa vụ công an nhân dân hoặc là hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ.
- Công dân là cán bộ, công chức hoặc thanh niên xung phong đến công tác tại vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn.
- Đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông, đại học hệ chính quy, cao đẳng chính quy trong thời gian một khóa đào tạo.
Đối chiếu với tám trường hợp tạm hoãn kể trên có thể thấy, về yếu tố sức khỏe bạn có sức khỏe tốt, không bệnh tật gì thì được xác định đủ điều kiện về sức khỏe để nhập ngũ. Bạn cũng không thuộc các trường hợp được tạm hoãn còn lại.
Với lý do kết hôn để xin tạm hoãn, Luật nghĩa vụ quân sự không cho đây là một lý do được tạm hoãn nghĩa vụ quân sự, trừ trường hợp gia cảnh của bạn khó khăn, chẳng hạn bạn đang là lao động chính của gia đình, vợ bạn vừa sinh và chưa thể lao động được, một mình bạn phải nuôi dưỡng con nhỏ và chăm sóc vợ, không có ai phụ giúp; thì với lý do này mới có khả năng để xin tạm hoãn nghĩa vụ quân sự.
+ Được miễn nghĩa vụ quân sự:
Công dân sẽ được miễn thực hiện nghĩa vụ quân sự khi thuộc một trong các trường hợp sau:
- Công dân là con của liệt sĩ, thương binh hạng một; là con một của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc là anh trai, em trai của liệt sĩ
- Công dân là người đang làm công tác cơ yếu không là quân nhân, công an nhân dân
- Công dân là cán bộ, công chức hoặc thanh niên xung phong đến công tác tại vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn có thời hạn 2 năm trở lên.
Đối với lý do mà bạn đang băn khoăn là đã kết hôn có phải đi nghĩa vụ quân sự không và với ba trường hợp kể trên thì chắc chắn bạn không thuộc trường hợp được miễn nghĩa vụ quân sự.
Tóm lại, đối với trường hợp của bạn, đối chiếu với các quy định trên thì bạn không thể dùng lý do đã kết hôn để không đi nghĩa vụ quân sự. Để có thể tạm hoãn nghĩa vụ quân sự với lý do kết hôn thì bạn có thể căn cứ vào trường hợp: công dân là người lao động duy nhất trong gia đình; có nghĩa là người duy nhất trong gia đình có thu nhập và đang phải nuôi người không còn khả năng lao động, chưa đến tuổi lao động; tuy nhiên cần lưu ý bạn phải chứng minh mình đủ điều kiện của căn cứ này để tạm hoãn; nếu không chứng minh được thì bạn vẫn phải thực hiện nghĩa vụ quân sự bình thường.
Sức khỏe loại 3 có tham gia nghĩa vụ quân sự không ?
Theo như quy định tại Điều 4 khoản 3 Thông tư 148/2018/TT-BQP quy định về tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ, cụ thể như sau:
"Điều 4. Tiêu chuẩn tuyển quân
3. Tiêu chuẩn sức khỏe:
a) Tuyển chọn những công dân có sức khỏe loại 1, 2, 3 theo quy định tại Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP ngày 30 tháng 6 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Y tế - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định việc khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự.
b) Đối với các cơ quan, đơn vị, vị trí quy định tại Điểm b, Khoản 2 Điều này, thực hiện tuyển chọn bảo đảm tiêu chuẩn riêng theo quy định của Bộ Quốc phòng.
c) Không gọi nhập ngũ vào Quân đội những công dân có sức khỏe loại 3 tật khúc xạ về mắt (cận thị 1,5 điop trở lên, viễn thị các mức độ); nghiện ma túy, nhiễm HiV, AIDS".
Như vậy, trường hợp công dân đi khám nghĩa vụ quân sự và sức khỏe bạn loại 3 cộng với việc bị cận 1 mắt là 2.5 độ, 1 mắt là 2.75 độ thì bạn sẽ không bị gọi vào nhập ngũ. Còn nếu bạn sức khỏe loại 1 hay loại 2 thì kể cả bạn bị cận thì bạn vẫn phải thực hiện đi nghĩa vụ quân sự. Không phải gọi đi nghĩa vụ quân sự chỉ áp dụng cho trường hợp bạn có sức khỏe loại 3 và bi cận từ 1,5 độ trở lên.