Gà cúng nhất định phải là gà trống?
Gà trống là biểu tượng quen thuộc của nhân, trí, dũng, văn, nghĩa. Khi cúng người xưa thường dùng gà trống để thể hiện sự oai phong và tiếng gáy của gà trống rất thiêng liêng trong văn hóa tâm linh. Theo đó gà trống đã trở thành thông lệ quen thuộc. Nhiều người cho rằng dùng gà trống sẽ tạo ra được sự trang trọng, thanh sạch hơn so với gà mái. Trước đây khi kinh tế khó khăn, người ta thắp hương gà mái nhưng phải chặt ra đĩa chứ sẽ không bày cả con gà mái trên ban thờ vì cho rằng bày cả phao câu gà mái là vô lễ, không linh thiêng. Tuy nhiên ngày nay nhiều người cũng chọn gà mái cúng vào các tuần rằm thông thường, chỉ giao thừa, tết, lễ quan trọng thì nhất định chọn gà trống để mang tiếng gáy của gà trống báo hiệu ngày mới, kết nối với thần linh.
Trong dịp cầu con thì nên dùng gà mái làm gà cúng vì gà mái có buồng trứng thể hiện con cái sung túc, sinh sôi nảy nở.
Gà cúng thường được chọn là gà trống
Đặt gà quay ra hay quay vào bát hương
Gà khi đặt trên ban thờ nên đặt quay vào bát hương để thể hiện tư thế gà chầu. Hình ảnh gà chầu thể hiện sự kết nối với thân linh, tổ tiên. Gà quay ra thì nhìn mâm cúng, ban thờ cúng lễ trông đẹp hơn nhưng lại biểu đạt hướng tới thần linh, tổ tiên.
Khi gà quay vào bát hương thể hiện gà cất tiếng gáy, gà biết kêu, thể hiện sự tôn kính thần linh, gia tiên. Trong khi gà quay ra tức là gà không chịu chầu, thể hiện sự bất kính, ngang ngược. Việc quay ra nhìn thẩm mỹ sẽ đẹp hơn nhưng xét về tâm linh, chúng ta đặt gà lên thờ là dâng lễ, thì phải hướng về tổ tiên thần linh, chứ quay ra đẹp cho người còn sống thì đâu có ý nghĩa.
Tuy nhiên khi thắp hương ở ngoài trời, thì gà nên hướng về phía mặt trời thể hiện gọi mặt trời, kết nối với mặt trời.
Gà cúng cần chọn con vừa phải không nên quá to, quá nhỏ, tránh gà bệnh
Gà chặt miếng thì có sao không?
Trong khi cúng gà thì người ta thường dùng nguyên con trông thẩm mỹ và thể hiện con gà đang cất tiếng gáy. Tuy nhiên xa xưa ông bà ta kinh tế khó khăn, có nửa con gà cúng, chặt miếng làm cỗ cũng không sao. Hoặc khi cúng gà mái thì người ta thường chặt ra. Gà chặt thường xếp cùng với các món khác như một món ăn trong mâm cỗ, còn gà nguyên con thường để thể hiện tiếng gáy truyền đạt kết nối với thần linh.
Lưu ý khi chọn gà cúng
Khi chọn gà cúng cần chú ý chọn gà kích cỡ vừa phải để đảm bảo thẩm mỹ phù hợp với ban thờ. Gà cúng nhất định phải gà tươi mới, gà khỏe mạnh, không cúng gà bệnh, gà đã chết ươn, gà không ngon. Không chọn gà quá non hoặc quá già.
Khi làm gà cúng không nên cắt rời chân và nên uốn chân vào trong và mổ moi tránh mổ phanh. Ngày nay đã có dịch vụ mổ gà chuyên nghiệp và cột thắt thành gà cánh tiên nên nhiều người không còn phải lo lắng về điều này nữa.
Gà cúng khi luộc nhớ luộc nồi rộng, ngập nước, đun sôi nước, thả gà vào và đun sôi lại rồi để lửa liu riu. Điều đó giúp cho gà không bị rách ra, gà đẹp không loang màu. Gà cúng thì nên để lại cả bộ nội tạng trong đĩa cúng, tránh thiếu xót.
*Thông tin mang tính tham khảo chiêm nghiệm.
