Căn cước công dân (CCCD) gắn chip là gì?
Căn cước công dân (CCCD) gắn chip là loại giấy tờ phổ biến, thông dụng ở Việt Nam hiện nay. Giống với CMND, nó cũng là giấy tờ tùy thân, đóng vai trò nhận diện, xác thực danh tính.
Đặc biệt hơn, CCCD gắn chip là “cầu nối” giữa người dân với công nghệ hiện đại, rút ngắn quá trình thực hiện các thủ tục hành chính và giảm bớt sự rườm rà vì phải mang quá nhiều giấy tờ bên mình.
Điều 46 Luật Căn cước quy định về chuyển tiếp quy định rõ: Thẻ CCCD đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành (1/7/2024) có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ. Công dân khi có nhu cầu thì được cấp đổi sang thẻ căn cước.
Trường hợp CMND còn thời hạn sử dụng thì được sử dụng đến hết ngày 31/12/2024. Như vậy theo quy định này thì từ ngày 01/01/2025, CMND chính thức bị khai tử, không còn giá trị sử dụng.
Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ CMND, CCCD được giữ nguyên giá trị sử dụng; cơ quan nhà nước không được yêu cầu công dân thay đổi, điều chỉnh thông tin về CMND, CCCD trong giấy tờ đã cấp.
Thẻ CCCD, CMND hết hạn sử dụng từ ngày 15/1/2024 đến trước ngày 30/6/2024 thì tiếp tục có giá trị sử dụng đến hết ngày 30/6/2024.
Quy định về việc sử dụng CCCD, CMND trong các văn bản quy phạm pháp luật ban hành trước ngày luật này có hiệu lực thi hành được áp dụng như đối với thẻ căn cước cấp theo quy định của luật này.
Tiếp tục sử dụng CMND đã hết hạn thì bị phạt như thế nào?
Việc làm lại CMND khi hết hạn (hiện nay là thực hiện đổi sang Căn cước công dân) là nghĩa vụ cũng như trách nhiệm của công dân.
Do đó, nếu CMND sắp hết hạn hay công dân thuộc một trong các trường hợp phải đổi và phải đề nghị cấp lại như nêu ở phần nội dung trên thì tiến hành đổi từ CMND sang Căn cước để đảm bảo quyền lợi của mình.
Về mức phạt đối với hành vi dùng CMND hết hạn, tại điểm b khoản 1 Điều 10 Nghị định 144/2021/NĐ-CP có quy định phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300 - 500 nghìn đồng đối với hành vi không thực hiện đúng quy định của pháp luật về cấp, đổi, cấp lại thẻ Căn cước công dân.
Do đó, nếu CMND hết hạn mà không đổi sang CCCD thì có thể chịu mức phạt cao nhất tới 500.000 đồng.
8 trường hợp phải đổi hoặc xin cấp lại thẻ Căn cước công dân (CCCD) gắn chip:
- Khi công dân đủ 25 tuổi, đủ 40 tuổi và đủ 60 tuổi.
- Thẻ bị hư hỏng không sử dụng được.
- Thay đổi thông tin về họ, chữ đệm, tên.
- Thay đổi đặc điểm nhận dạng.
- Xác định lại giới tính, quê quán.
- Có sai sót về thông tin trên thẻ Căn cước công dân.
- Bị mất thẻ Căn cước công dân.
- Được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của Luật quốc tịch Việt Nam.
6 trường hợp phải đổi từ Chứng minh nhân dân sang CCCD gắn chip:
- Chứng minh nhân dân hết thời hạn sử dụng là 15 năm kể từ ngày cấp.
- Chứng minh nhân dân hư hỏng không sử dụng được.
- Thay đổi họ, tên, chữ đệm, ngày, tháng, năm sinh.
- Thay đổi nơi đăng ký hộ khẩu thường trú ngoài phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
- Thay đổi đặc điểm nhận dạng.
- Bị mất Chứng minh nhân dân.
Theo Khoản 1 Điều 10 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, nếu thuộc 14 trường hợp trên mà không thực hiện đổi CCCD gắn chip sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 - 500.000 đồng khi người vi phạm không xuất trình được CMND, CCCD hoặc giấy xác nhận số CMND khi được người có thẩm quyền yêu cầu kiểm tra.
Ngoài ra, những công dân không thực hiện đúng quy định của pháp luật về cấp, đổi, cấp lại thẻ CCCD cũng bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 - 500.000 đồng.
