Những tiết lộ của Edward Snowden, cựu nhân viên Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA), tiếp tục làm nổi sóng dư luận, và lần này đến lượt cơ quan tình báo Anh GCHQ là đối tượng bị chỉ trích.
Trong một thông tin gây sốc cho hay GCHQ đã bí mật thu thập ảnh chụp màn hình hàng triệu cuộc trao đổi qua webcam của người dùng chương trình Yahoo! Messenger trên khắp thế giới từ năm 2008. Đáng lưu ý là kho ảnh này không thiếu những bức hình chụp ở góc độ nhạy cảm và tư thế thiếu vải.
 |
| Một trong số những bức ảnh nhạy cảm chụp từ Yahoo bị tình báo Anh thu thập. |
Chương trình theo dõi qua webcam mang tên Optic Nerve được khởi động cách đây 6 năm và được cho là vẫn duy trì hoạt động ít nhất đến năm 2012. Mục tiêu của Optic Nerve nhằm thử nghiệm công nghệ tự động nhận dạng khuôn mặt, xác định các mục tiêu cần theo dõi. Kế đến, dữ liệu thu được sẽ được dùng để truy tìm dấu vết những nghi can khủng bố mang những bí danh khác trên mạng. Giới tình báo cũng có thể nắm được vị trí và độ dài của những cuộc trao đổi.
Các tài liệu của GCHQ về Optic Nerve bị rò rỉ cho thấy chương trình hoạt động kéo dài từ năm 2008 tới 2010. Tuy nhiên Guardian nói rằng các thông tin khác cho thấy nó vẫn còn hoạt động trong năm 2012.
Điều đáng nói là Optic Nerve không hề lọc đối tượng theo dõi, có nghĩa là các nhân viên tình báo xâm nhập webcam của kẻ tình nghi lẫn dân thường. Chỉ tính riêng trong một giai đoạn kéo dài khoảng 6 tháng vào năm 2008, GCHQ đã thu thập hình ảnh webcam của hơn 1,8 triệu người dùng Yahoo! Messenger trên toàn cầu.
Được biết, chương trình này cứ mỗi 5 phút lại lưu ảnh một lần khi xâm nhập vào đường truyền của một webcam. Theo hồ sơ mật, Yahoo! Messenger trở thành mục tiêu theo dõi vì các chuyên gia an ninh Anh cho rằng đây là công cụ trao đổi thường dùng của các nghi can khủng bố.
Theo tài liệu do Snowden tung ra, một trong những vấn đề khiến GCHQ khá đau đầu là Optic Nerve lấy về rất nhiều các hình ảnh, đoạn chat “không đứng đắn”. Số liệu bị rò rỉ cho thấy có khoảng 11% hình ảnh thu thập được chứa nội dung “lõa thể, kích dục”. Không may là có quá nhiều người sử dụng các cuộc đối thoại qua webcam để phơi bày các phần nhạy cảm trên cơ thể cho người khác xem.
Và do phần mềm Yahoo! Messenger cho phép nhiều người có thể xem nội dung phát ra từ một webcam, dịch vụ này đôi khi được sử dụng để quảng bá phim ảnh đồi trụy.
Theo Reuters, GCHQ cũng đã cố gắng chọn lọc dữ liệu hoặc ngăn hình ảnh nhạy cảm này lọt vào tay của các nhân viên phân tích. Tuy nhiên, thực tế cho thấy công tác lọc ảnh không hoạt động hữu hiệu như mong muốn và những trường hợp ảnh cần được loại bỏ vẫn xuất hiện đầy sau đó.
Các tiết lộ mới lập tức gây phản ứng gay gắt tại Anh và Mỹ. Yahoo đã thể hiện sự phẫn nộ khi thông tin nói trên được khui ra. "Chúng tôi không hay biết, nếu không đã chống lại hành động này" - một phát ngôn viên của công ty nói với AFP.
"Nếu thông tin trong bài báo là sự thực, nó cho thấy hoạt động xâm phạm sự riêng tư của các khách hàng của chúng tôi đã chạm mức hoàn toàn không thể chấp nhận được. Chúng tôi cam kết sẽ bảo vệ sự tín nhiệm mà người dùng đã giao phó và sẽ tiếp tục nỗ lực mở rộng hoạt động bảo mật trên tất cả các dịch vụ của mình".
Nghị sĩ Anh David Davis tuyên bố: “Không thể chấp nhận việc mở rộng vô tội vạ hoạt động theo dõi nhằm cả vào các công dân bình thường”, còn 3 thượng nghị sĩ Ron Wyden, Mark Udall và Martin Heinrich ngày 28/2 ra tuyên bố chung viết: “Chúng tôi cực kỳ quan ngại về thông tin rằng hình ảnh của nhiều công dân Mỹ và gia đình bị theo dõi và lưu trữ dù không hề có dấu hiệu phạm tội nào”.
Cũng đã xuất hiện nhiều lời kêu gọi tiến hành điều tra sự dính líu nếu có của NSA với chương trình của GCHQ. Đến nay, hai cơ quan này vẫn từ chối bình luận về các thông tin trên.
