Hé lộ 4 điểm khác biệt ‘một trời một vực’ giữa trẻ ngủ muộn và ngủ sớm

Phần lớn mọi người đều nhận thức được sự ảnh hưởng quan trọng của giấc ngủ đối với sự phát triển của trẻ em. Não bộ chứa thân não và hệ thống limbic, đây là các bộ phận quản lý việc hô hấp, nhịp đập của tim, nhiệt độ cơ thể, chu kỳ ngủ, và cảm giác đói của chúng ta.

Chỉ khi các khu vực này phát triển đầy đủ, trẻ em mới có thể phát huy được khả năng kiểm soát, suy luận, ghi nhớ, ngôn ngữ, cử chỉ và biểu lộ cảm xúc một cách hiệu quả. Vỏ não, với những kết nối rộng khắp, chính là chìa khóa để "cải thiện" chức năng não bộ một cách tối ưu.

Một cách khác để diễn đạt, để trẻ có thể phát triển toàn diện cả về mặt thể chất lẫn tinh thần, việc ngủ đủ giấc là điều cần thiết. Vậy, sự khác biệt cốt yếu giữa việc trẻ em đi ngủ muộn so với việc đi ngủ sớm là gì?

Đi ngủ muộn khiến trẻ dễ tăng cân

Một nghiên cứu gần đây từ Đại học Toyama tại Nhật Bản đã khám phá mối quan hệ giữa thời lượng giấc ngủ và khả năng mắc bệnh béo phì ở trẻ em. Kết quả cho thấy thiếu ngủ có thể làm tăng nguy cơ béo phì ở trẻ. Đây là một lý do để khuyến khích trẻ em có thói quen đi ngủ sớm và ngủ đủ giấc.

Khi trẻ em có thói quen ngủ sớm và ngủ đủ giờ, cơ thể của chúng có khả năng duy trì sự cân bằng glucose trong máu và quá trình trao đổi chất diễn ra thuận lợi hơn. Điều này giúp cơ thể trở nên hiệu quả hơn trong việc phân giải chất béo, giảm lượng mỡ dư thừa. Do đó, trẻ thường có cơ thể cân đối hơn và ít có nguy cơ phát triển béo phì.

Trái lại, trẻ em không nhận được đủ thời gian ngủ nghỉ để hồi phục cả về thể chất và tinh thần thường sẽ đối mặt với khó khăn trong việc tiêu hóa chất béo. Tình trạng này làm tăng khả năng tích tụ mỡ thừa trong cơ thể và nguy cơ tăng cân không mong muốn.

Vì vậy, việc khuyến khích trẻ em đi ngủ đúng giờ và ngủ đủ giấc là yếu tố cực kỳ quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và phòng ngừa béo phì. Cha mẹ có thể hỗ trợ con mình phát triển thói quen ngủ ngon bằng cách tạo điều kiện cho một không gian ngủ yên tĩnh, duy trì một lịch trình ngủ ổn định, và thực hiện các hoạt động thư giãn trước khi ngủ...

Trẻ ngủ muộn ảnh hưởng cơ thể tiết hormon tăng trưởng

Hormon tăng trưởng đóng vai trò cốt yếu trong việc phát triển xương ở trẻ em. Mức độ tiết hormone này tăng cao khi trẻ ngủ, đặc biệt là trong khoảng từ 2 đến 3 giờ đầu tiên sau khi trẻ bước vào giấc ngủ sâu.

Do đó, nhằm cải thiện việc tiết hormone tăng trưởng và thúc đẩy quá trình phát triển toàn diện, nên khuyến khích trẻ em đi ngủ không muộn hơn 9 giờ 30 tối. Điều này giúp trẻ có cơ hội ngủ sâu và tận dụng được thời điểm hormone tăng trưởng được sản xuất nhiều nhất.

Giữ một lịch trình ngủ cố định và đảm bảo trẻ ngủ đủ giờ sẽ hỗ trợ sức khỏe thể chất lẫn tinh thần, giúp trẻ nghỉ ngơi và phục hồi sau mỗi ngày. Ngủ đủ giúp cơ thể trẻ tái tạo năng lượng cần thiết cho các hoạt động trong ngày tiếp theo.

Trí nhớ kém và dễ cáu kỉnh khi ngủ muộn

Giáo sư Ryota Kawashima thuộc Đại học Tohoku ở Nhật Bản đã tiến hành một nghiên cứu, theo dõi 290 trẻ em từ 5 đến 18 tuổi nhằm khám phá liên kết giữa kích cỡ của hải mã, khu vực chịu trách nhiệm cho việc lưu giữ trí nhớ ngắn hạn, và số giờ ngủ của trẻ.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, vùng hải mã trong não của trẻ em sẽ phát triển mạnh mẽ hơn khi chúng có được nhiều thời gian ngủ hơn. Vùng hải mã, vốn rất nhạy cảm, có xu hướng thu nhỏ khi phải chịu đựng bất kỳ sức ép nào, kể cả những áp lực nhẹ. Việc thiếu hụt giấc ngủ và không nghỉ ngơi đầy đủ có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng sắp xếp và lưu trữ thông tin trong trí nhớ của não.

Điều này có nghĩa là, trẻ em ngủ đủ giấc thường sẽ có trí nhớ tốt hơn, chức năng não bộ hoạt động hiệu quả hơn, và kết quả học tập cũng sẽ được cải thiện tương ứng.

Thiếu tập trung khi đi ngủ muộn

Khi cảm thấy kiệt sức, con người có thể lâm vào trạng thái ngắn ngủi mất ý thức, và trong những khoảnh khắc đó, bộ não tạm thời ngừng nhận thông tin từ môi trường xung quanh.

Trẻ em thường xuyên đi ngủ muộn thường rơi vào tình trạng mệt mỏi do não bộ không có cơ hội nghỉ ngơi đủ, dẫn đến việc hiệu suất làm việc của não giảm đi. Hậu quả là các em thường gặp khó khăn trong việc tập trung lắng nghe trên lớp, gặp trở ngại trong việc suy luận logic và có khó khăn trong việc hiểu những gì giáo viên giảng dạy.

Giữa 10 giờ đêm và 2 giờ sáng được coi là "khung giờ quý báu" để ngủ, bởi vì đây là lúc hormone tăng trưởng được tiết ra nhiều nhất, đạt đến đỉnh cao. Nếu trẻ em có thể ngủ sâu trong khoảng thời gian này, điều này sẽ hỗ trợ quá trình phục hồi sức khỏe, thư giãn cơ bắp một cách tối ưu và cho phép não bộ nghỉ ngơi một cách hoàn hảo, từ đó thúc đẩy sự phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ.

Do đó, nên nỗ lực để đảm bảo trẻ nhỏ đi vào giấc ngủ trước 10 giờ đêm. Cụ thể, trẻ từ 1 đến 3 tuổi nên ngủ từ 11 đến 12 tiếng, trẻ từ 3 đến 6 tuổi cần ngủ khoảng 10 đến 11 tiếng và trẻ từ 6 đến 12 tuổi cần có 8 đến 10 tiếng ngủ mỗi đêm.