Người dân xóm trọ nghèo ngay sau chợ Long Biên (phường Phúc Xá, Long Biên, Hà Nội) thường gọi bà Nguyễn Thị Phải là bà Sinh hay nhặt phế liệu ở chợ. Bà Phải "nổi tiếng" không phải vì đã sống ở đây lâu mà bởi vì cuộc đời của bà quá nhiều bất hạnh và cơ cực.
Bà Nguyễn Thị Phải (SN 1946, quê tại Phổ Yên, Thái Nguyên) mồ côi cha mẹ từ năm mới lên hai. Sau đó bà được người anh trai khi đó đã lập gia đình mang về nuôi.
Bà Nguyễn Thị Phải đã phải chịu quá nhiều đau khổ trong cuộc đời.
Năm 22 tuổi, theo sự sắp đặt của anh trai và chị dâu, bà lấy chồng. Những tưởng những bất hạnh sẽ vơi bớt khi bà có mái ấm mới, nhưng nào ngờ, 9 năm làm dâu là 9 năm bà phải sống trong chuỗi ngày cơ cực, đẫm nước mắt.
Bà Phải kể lại, vì không sinh hạ được con trai, bà bị gia đình nhà chồng hắt hủi, đánh đập thậm tệ. Cay đắng và uất hận, bà đành ôm đứa con gái bé bỏng khi ấy mới vài tháng tuổi lang thang từ tỉnh Thái Nguyên xuống thủ đô Hà Nội kiếm sống.
Bà Phải vẫn cố gắng đi khắp các ngóc ngách của chợ Long Biên để nhặt phế liệu hàng ngày.
Lang thang sống ở đất Thủ đô nhưng không có một xu dính túi, bà Phải làm từ việc gánh nước thuê cho cửa hàng phở đến lang thang đi nhặt rác, mò ốc bán kiếm thêm tiền nuôi con. Suốt hơn 20 năm, vì không có tiền thuê nhà, bà và con gái phải ngủ ngoài bờ đê, coi bầu trời là nhà, bờ đê là giường.
Cuộc sống với bà ngày càng khó khăn hơn khi trong một lần bà Phải đi mò ốc, con gái bà (khi ấy 4 tuổi) đã bị một cặp vợ chồng bắt cóc và đưa lên tỉnh Bắc Ninh.
Những ngày tháng sau đó, bà lang thang khắp nơi tìm con. Khi thì người ta thấy bà ở cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh), lúc lại thấy bà "dạt" lên cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn). Cũng có lúc bà lặn lội vào tận những bản vùng cao Phú Thọ.
Bà Phải với dáng người nhỏ lại vội vàng đội hơn 10kg phế liệu đã được lọc kỹ càng lên đầu và mang đi bán cho cơ sở thu mua đồng nát.
Có lần, trời mùa đông giá rét, bà chỉ khoác trên người một chiếc áo mỏng nên đã bị ngất xỉu ở bến phà Tân Đệ. Cũng may, người dân phát hiện kịp thời nên bà được cứu sống. Sau hơn 3 tháng trời rong ruổi khắp 10 tỉnh thành, bất ngờ bà đã tìm được cô con gái bé bỏng tại tỉnh Bắc Ninh vào ngày 29 tết.
Nhưng may mắn nào có mỉm cười với người đàn bà cơ cực này, ít lâu sau bà bị ngã, từ đó chân trái của bà chỉ duỗi được mà không co được khiến bà không làm được việc nặng nhọc. Từ đó, bà chuyển sang nhặt phế liệu cho đến hiện tại.
Sau 33 năm rời khỏi quê hương, bà Phải quyết định về thăm quê. Mặc dù, bà vẫn còn uất hận những sự việc đã xảy ra với bà trong quá khứ. Nhưng vì làng xóm động viên, con gái bà cũng đã có gia đình riêng nên bà mới quyết định gạt thù hận sang một bên mà cho con gái, con rể quay về thăm quê.
Cả cuộc đời cơ cực nên bà Phải không có ước mong gì lớn lao.
Khi về đến quê, người thân và làng xóm của bà còn giật mình cứ nghĩ đó là hồn ma trở về. Bà chia sẻ rằng không ai nghĩ bà còn sống, vì cũng đã hơn 30 năm rồi. Khi nghe tin bà Phải còn sống bằng xương, bằng thịt người dân trong làng kéo đến hỏi thăm, chia sẻ.
Ảnh của bà Phải đặt trên ban thờ của ngôi nhà khiến ai cũng xót xa. Người cháu định gỡ xuống nhưng bà không cho và nói rằng đời người ai chả có lần phải chết, chết trước chết sau nào có quan trọng gì đâu. Quan trọng là mình đã phải sống một cuộc đời còn bất hạnh hơn nhiều lần cái chết.
Bà Phải đưa tay lau nước mắt chia sẻ rằng bà cũng không có dự định trở về quê sinh sống, nếu sau này bà già yếu quá thì sẽ vào trung tâm dưỡng lão để cho thoải mái, con cái không phải vất vả.
Cuộc đời bà Phải thật lắm chênh vênh, ngày vui chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Cuộc sống của bà gắn liền với cay đắng, tủi nhục. Ước nguyện một đời, bà cũng chỉ mong rằng con gái mình sẽ được hạnh phúc, không còn cơ cực như đời mẹ.
