Khi nghề nghiệp không chỉ là “miếng cơm manh áo”
Trong guồng quay cuộc sống hiện đại, nghề nghiệp trở thành phần quan trọng trong định danh cá nhân và chất lượng sống. Nhưng ít ai nghĩ rằng, công việc của cha mẹ lại có thể ảnh hưởng trực tiếp đến cảm xúc, tâm lý – và cả sự tự tin của con cái.
Một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Current Sociology đã mở ra một góc nhìn đáng suy ngẫm: Sự bất ổn trong nghề nghiệp – cụ thể là cảm giác thiếu chắc chắn về công việc hiện tại – đang dần tạo nên khoảng cách trong mối quan hệ gia đình. Không chỉ là thiếu thốn vật chất, mà còn là sự gián đoạn trong kết nối tinh thần giữa cha mẹ và con.
Nghề nghiệp bấp bênh – vòng xoáy của áp lực
Những công việc có tính tạm thời, thiếu hợp đồng dài hạn hoặc thu nhập không ổn định như lao động thời vụ, làm ca trong ngành dịch vụ, nghề tự do, hay tài xế giao hàng… thường khiến người làm luôn trong trạng thái “đứng không yên”. Họ có thể phải làm nhiều giờ, linh hoạt giờ giấc, hoặc đối mặt với nguy cơ bị cắt giảm bất cứ lúc nào.
Điều này không chỉ gây mệt mỏi về thể chất, mà còn dễ dẫn đến áp lực tinh thần. Cảm giác bấp bênh, sợ mất việc, lo không đủ tiền chi tiêu… khiến cha mẹ khó lòng giữ được sự bình tĩnh và dịu dàng khi trở về nhà. Trẻ con – vốn rất nhạy cảm – có thể cảm nhận được không khí căng thẳng ấy, dù không hiểu rõ nguyên nhân.
Không ít trẻ rơi vào trạng thái thu mình, thiếu tự tin hoặc dễ lo âu chỉ vì thấy cha mẹ thường xuyên mệt mỏi, không lắng nghe mình hoặc không có mặt đúng lúc cần. Lâu dần, tình cảm gắn bó trong gia đình trở nên nhạt nhòa, thay vào đó là sự im lặng hoặc những câu nói cụt lủn.
Khi cha mẹ vắng mặt trong thế giới cảm xúc của con
Không ai mong muốn phải xa cách con cái, nhưng thực tế là nhiều bậc cha mẹ đang vắng mặt trong chính những khoảnh khắc quan trọng của con – không phải vì họ không yêu con, mà bởi công việc không cho phép.
Một người mẹ làm ca đêm trong khách sạn có thể không kịp đưa con đi học mỗi sáng. Một người cha làm tài xế giao hàng phải ra ngoài từ sớm tinh mơ và về khi con đã ngủ. Những điều nhỏ nhặt như vậy, nếu lặp lại mỗi ngày, sẽ tạo nên một khoảng trống lớn trong mối quan hệ cha – con, mẹ – con.
Trẻ không chỉ cần được nuôi dưỡng về thể chất, mà còn cần sự hiện diện – một cái ôm, một ánh mắt, một lời động viên. Khi điều đó thiếu vắng, con dễ cảm thấy mình không quan trọng, không đủ tốt, hoặc phải “tự lớn lên” mà không ai đồng hành. Và đó chính là lúc sự tự tin bắt đầu rạn nứt.
Ổn định cảm xúc – dù công việc chưa ổn định
Không phải ai cũng có cơ hội chọn cho mình một nghề nghiệp ổn định. Cuộc sống vốn không bằng phẳng, và mỗi người đều đang cố gắng trong khả năng của mình. Nhưng điều đáng quý là sự nỗ lực để cân bằng – giữa công việc và gia đình, giữa gánh nặng cơm áo và những phút chậm lại vì con.
Ngay cả khi thời gian ở bên con không nhiều, cha mẹ vẫn có thể tạo ra những “khoảnh khắc chất lượng”: cùng con nấu một bữa cơm đơn giản, cùng nhau đọc sách trước khi ngủ, hỏi han vài câu khi đưa đón con đi học… Những hành động nhỏ nhưng đầy ấm áp ấy giúp con cảm nhận được tình yêu thương, sự quan tâm và sự hiện diện thật sự từ cha mẹ.
Cũng đừng ngại chia sẻ với con (ở mức độ phù hợp) về công việc và những khó khăn đang gặp phải. Khi trẻ hiểu rằng cha mẹ đang cố gắng vì mình, con sẽ học được sự cảm thông, kiên nhẫn và lòng biết ơn – những giá trị quan trọng cho hành trình trưởng thành.
Kết nối yêu thương – món quà lớn nhất dành cho con
Công việc có thể thay đổi, hoàn cảnh có thể khó khăn, nhưng tình yêu và sự kết nối trong gia đình thì nên được gìn giữ. Dù cha mẹ đang làm nghề gì, có bao nhiêu thời gian hay thu nhập ra sao, điều con cần nhất vẫn là cảm giác an toàn trong vòng tay gia đình.
Bởi một đứa trẻ lớn lên với sự tự tin, thấu hiểu và gắn bó từ gia đình sẽ có khả năng vượt qua nhiều thử thách trong cuộc sống hơn bất kỳ món quà vật chất nào. Và điều đó bắt đầu từ những gì tưởng như rất nhỏ: sự có mặt, sự lắng nghe và trái tim luôn hướng về nhau – dù chỉ trong vài phút mỗi ngày.
