1. Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
Định nghĩa: Hội chứng buồng trứng đa nang xảy ra do sự mất cân bằng hormone – theo bác sĩ sản phụ khoa Sherry Ross kiêm chuyên gia sức khoẻ giới nữ tại Trung tâm Sức khoẻ Providence Saint John (California).
Còn Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), hội chứng buồng trứng đa nang xảy ra khi buồng trứng hoặc tuyến thượng thận của một người phụ nữ sản sinh ra nhiều hormone nam hơn thường lệ. Theo FCOS Foundation, 5-10% phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ mắc hội chứng buồng trứng đa nang. Nhưng chỉ một nửa trong số này được chẩn đoán.
Hội chứng buồng trứng đa nang xảy ra do sự mất cân bằng hormone.
Triệu chứng chính:
- Chu kỳ kinh nguyệt thất thường: Bác sĩ Ross cho biết: "Điều đó có nghĩa là 2-3 tháng mới có kinh một lần hoặc thậm chí bạn chỉ "đến tháng" 1-2 lần/năm". Chiều dài giữa các kỳ kinh nguyệt có thể khác nhau. Nhưng những ngày "đèn đỏ", một khi xuất hiện, đều khiến bạn ra rất nhiều máu kinh.
- Bạn tăng cân không lý giải: Các vấn đề về hormone có thể gây tăng cân. Do đó, phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang dễ bị thừa cân hoặc béo phì hơn.
- Lông mọc ở những nơi không ngờ tới: Hiện tượng này gọi là chứng rậm lông ở phụ nữ (hirsutism). Theo bác sĩ Ross, lông thường thấy ở nam giới lại xuất hiện ở những vị trí trên cơ thể nữ như cằm, hai bên mặt và bụng. Trái lại, bạn cũng có thể bị hói tóc/rụng lông giống nam giới.
- Da nổi mụn: Sự thay đổi hormone có thể làm da nhờn dầu và mọc mụn.
Chị em có thể bị rụng tóc khi gặp hội chứng buồng trứng đa nang.
Bạn gặp khó khăn khi muốn có con: Do bạn không rụng trứng theo một chu kỳ đều đặn nếu đã mắc buồng trứng đa nang, việc thụ thai sẽ trở nên khó hơn.
2. Lạc nội mạc tử cung
Định nghĩa: Lạc nội mạc tử cung là tình trạng các lớp niêm mạc tử cung bong ra không trôi ra ngoài như bình thường mà trôi ngược vào trong các bộ phận khác trong cơ thể. Các chuyên gia vẫn chưa dám chắc về nguyên nhân gây ra hiện tượng tăng trưởng bất thường, không thể kiểm soát của thành nội mạc tử cung, từ đó dẫn tới chứng rối loạn này.
Khoảng 10% phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung. Không giống hội chứng buồng trứng đa nang, lạc nội mạc tử cung có các triệu chứng điển hình liên quan tới cảm giác đau đớn - những cơn đau thường nghiêm trọng đến mức khiến bạn bị suy kiệt.
Lạc nội mạc tử cung là tình trạng các lớp niêm mạc tử cung bong ra không trôi ra ngoài như bình thường.
Triệu chứng chính:
- Bạn có những kỳ kinh nguyệt gây đau cực độ: Lạc nội mạc tử cung gây ra những cơn đau bụng kinh dữ dội, có thể cản trở nghiêm trọng tới cuộc sống thường ngày của bạn.
- Bạn bị đau khi quan hệ tình dục hoặc đi vệ sinh: Cảm giác đau thường tăng lên khi bạn thực hiện những hoạt động này. Mặc dù đau khung chậu nói chung khi bạn không quan hệ tình dục hay đi vệ sinh cũng là một dấu hiệu cảnh báo nữa.
- Bạn gặp khó khăn khi muốn có con: Cũng giống hội chứng buồng trứng đa nang, lạc nội mạc tử cung không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với việc thụ thai là bất khả thi. Nhưng nó thực sự có thể khiến mong muốn có con của bạn trở nên khó đạt được hơn.
Lạc nội mạc tử cung có các triệu chứng điển hình liên quan tới cảm giác đau đớn.
3. Nếu bạn mắc cả 2 hội chứng
Mặc dù khả năng mắc cùng lúc cả hội chứng buồng trứng đa nang và lạc nội mạc tử cung hiếm khi gặp nhưng nó hoàn toàn có thể xảy ra.
Trong trường hợp như vậy, bạn có thể thấy các triệu chứng như:
- Hiếm khi "đến tháng" nhưng khi "bị" thì những cơn đau rất khủng khiếp.
- Hoặc có thể bạn liên tục bị đau khung chậu và lông mọc lên ở những vị trí khác thường trên cơ thể.
Nhưng do khó thụ thai đi kèm với cả 2 chứng bệnh trên, bác sĩ Ross thừa nhận, đó có thể là điểm chung nhất giữa chúng.
4. Cách phòng ngừa
Bệnh u nang buồng trứng
Sửa đổi chế độ ăn uống theo hướng bổ sung dinh dưỡng phù hợp, sẽ giúp đảo ngược những vấn đề mà bạn đang phải đối mặt liên quan đến PCOS. Một cơ thể được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, lại được thải lọc các chất độc kịp thời sẽ có hiệu quả trong việc điều chỉnh sự cân bằng insulin.
Hãy tránh ăn nhiều các thực phẩm chứa nhiều đường, tinh bột, chất béo... Thay vào đó hãy ăn nhiều chất xơ, uống trà thảo mộc và trái cây tươi... Nên ăn các thực phẩm tươi và tự chế biến hơn là chọn các thực phẩm chế biến sẵn.
Ngoài ra, hãy lưu ý đến các sản phẩm vệ sinh bạn đang dùng, bao gồm cả dung dịch vệ sinh phụ nữ. Một số phụ nữ cực kỳ nhạy cảm với các loại thực phẩm và các sản phẩm vệ sinh có chứa dầu. Nếu bạn cũng vậy thì tốt nhất hãy thay thế chúng với những sản phẩm có nguồn gốc từ tự nhiên.
Nếu bạn thích sử dụng thuốc tẩy để vệ sinh nhà cửa, hãy thay thế bằng dấm. Dấm sẽ không làm hại bạn, nhưng nó sẽ giết chết vi khuẩn và có lợi cho sức khỏe hơn là thuốc tẩy hay chất amoniac.
Bệnh lôi mạc tử cung
Uống đầy đủ nước: Mỗi ngày uống ít nhất 2 lít nước vừa giúp cơ thể thải các tạp chất ra ngoài, vừa giúp làm đường tiểu, hệ thống tiêu hóa và tuần hoàn sạch. Bạn nên uống nhiều nước lọc, hạn chế các đồ uống có chất phụ gia, chất kích thích như: trái cây ngọt, café, soda… Chính nhờ nước làm sạch hệ thống tránh được tình trạng các lớp niêm mạc tử cung bị bong ra mà không tan, đóng cục và đi lạc vào ổ bụng gây lạc nội mạc tử cung.
Ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin: Lựa chọn thực phẩm giàu protein như: cá, thịt gà, bơ sữa, lạc, các sản phẩm chế biến từ đậu tương… cũng là một cách để phòng bệnh lạc nội mạc tử cung. Chúng không chỉ góp phần duy trì sự cân bằng của các hormone trong cơ thể, mà còn giảm được tình trạng rối loạn nội tiết ở nữ giới và làm giảm nguy cơ bị lạc nội mạc tử cung.
Tăng cường ăn trái cây và hoa quả tươi: Các loại rau xanh, trái cây là một một trong liệu pháp an toàn cung cấp chất chống oxy hóa, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Đặc biệt làm giảm các phản ứng để tạo estrogen, có tác dụng lọc máu và thải tạp chất ra ngoài cơ thể, giữ cho máu và cơ thể khỏe mạnh.
Không nên ăn thực phẩm giàu chất béo để phòng tránh lạc nội mạc tử cung. Các thực phẩm giàu chất béo như đồ chiên rán, đồ ăn nhanh… không tốt cho sức khỏe của bạn. Thường xuyên sử dụng các loại đồ ăn này sẽ khiến bạn bị béo phì dẫn đến nguy cơ mắc bệnh lạc nội mạc tử cung cao.
