Cách đây vài năm, nhiều sườn đồi ở Nghĩa Đàn (Nghệ An) vẫn bị bỏ hoang hoặc trồng các loại cây công nghiệp lâu năm lấy gỗ. Đất đai cằn cỗi, thêm vào đó thời tiết nắng nóng và thiếu nước tưới tiêu khiến nơi đây gần như không thể phát triển bất kỳ cây nông nghiệp nào. Vì vậy mà cuộc sống của nhiều bà con nông dân sống dựa vào nương rẫy rất khó khăn.
Năm 2018, anh Trương Tấn Lâm (trú tại xóm Phú Thắng, xã Nghĩa Phú) là một trong hai hộ đã mạnh dạn tham gia mô hình trồng chanh leo với diện tích hơn 1ha. Chỉ sau 5 tháng, mô hình trồng cây chanh leo bước đầu đã cho thu hoạch, mang lại giá trị kinh tế ổn định cho người nông dân. Giá bán chanh leo tại vườn cho công ty là 10.000 đồng/kg. Vụ đầu tiên thu hoạch, số tiền anh thu được cao gấp 3 lần so với trồng ngô, khoai, sắn,…
Cây chanh leo phát triển tốt, phù hợp với điều kiện tự nhiên của địa phương. Đất trồng chanh leo không yêu cầu quá cao, miễn là xốp, thoát nước tốt. Trong quá trình phát triển, chanh leo sẽ ra quả đồng thời với việc vươn thân nên cần chú ý quá trình làm giàn, tỉa cành chỉ giữ lại 3-5 nhánh khỏe mạnh, tỏa đều các hướng trên giàn. Theo anh Lâm, trồng chanh leo chi phí ban đầu tốn kém hơn so với các loại cây khác nhưng việc chăm sóc tương đối đơn giản.
Chanh leo là loại cây ra quả quanh năm, lại đậu nhiều trái cho sản lượng cao nên năng suất và giá trị kinh tế cao gấp nhiều lần so với cây trồng khác. Cùng một diện tích, một vụ ngô mỗi năm cho thu nhập chưa đến 20 triệu đồng thì cây chanh leo cho thu nhập 40-60 triệu đồng. Sau mỗi vụ, gia đình anh Lâm lại có thêm tiền trang trải cuộc sống, mua nhà tậu xe, còn dư ra thì tích cóp để mở rộng mô hình trồng loại trái cây này.
Ở Tiền Giang, ông Nguyễn Thành Công là người đầu tiên ở miền Tây ghép thành công giống chanh leo có vị ngọt, mang lại hiệu quả kinh tế ngoài mong đợi. Chanh dây nguyên bản vốn có vị chua gắt nhưng chanh dây ở vườn nhà ông Công có vị ngọt pha chút chua rất đậm đà và mùi thơm hấp dẫn. Đây là giống cây chanh leo được ông mang về từ tận Colombia, không chỉ ngon mà ăn vào còn có lợi cho sức khỏe.
Miền Tây là vùng đất ngập mặn, nước lợ, ông Công đã chọn gốc nhãn lồng là loại cây sống rất khỏe ở vùng nước mặn và lợ thử ghép chung với dây chanh. Nhờ vậy mà chanh leo sống khỏe. Sau đó, ông mang ra trồng đại trà, cây phát triển rất nhanh và khỏe.
Giá chanh leo ngọt so với chanh leo thường nhỉnh hơn, từ 50.000 – 60.000 đồng/kg. Ông Công cũng không ngần ngại chia sẻ kinh nghiệm và cung cấp cây giống cho cả nước trên 6.000 dây với giá 80.000 – 100.000 đồng/dây (bán trực tiếp và online).
