1. Lợi ích khi ăn sắn
Sắn là nguồn thực phẩm chứa nhiều tinh bột, được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau trên toàn thế giới.
Sắn là nguồn thực phẩm cung cấp năng lượng mà còn chứa nhiều chất dinh dưỡng giúp nâng cao sức khỏe toàn diện.
Sắn chứa tinh bột kháng
Sắn chứa tinh bột kháng - một loại carbohydrate không bị tiêu hóa ở ruột non mà sẽ di chuyển xuống ruột già. Tại đây, tinh bột kháng bị phân hủy hoặc lên men nhờ vi khuẩn đường ruột và sản xuất ra các axit béo chuỗi ngắn (SCFAs) như butyrate, acetate và propionate.
Sắn giàu vitamin C và các khoáng chất
Sắn chứa nhiều vitamin C - chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào khỏi quá trình stress oxy hóa.
Một báo cáo tổng hợp cho thấy việc bổ sung nhiều vitamin C có liên quan đến việc làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư như ung thư vú, ung thư dạ dày, ung thư tuyến tụy và ung thư tuyến tiền liệt.
Vitamin C, folate, kali, magiê và mangan - những vi chất cần thiết cho hoạt động miễn dịch, thần kinh, cơ bắp và trao đổi chất đều có trong sắn. Khi ăn ở mức hợp lý, sắn góp phần hỗ trợ sức khỏe tổng thể.
Ăn sắn giúp tăng cường miễn dịch
Hàm lượng vitamin C trong sắn có khả năng kích thích sự di chuyển của các tế bào miễn dịch (bạch cầu trung tính) đến khu vực có mầm bệnh gây hại trong cơ thể.
Sắn giúp kháng viêm
Nhờ vào các hợp chất chống oxy hóa và kháng viêm tự nhiên như vitamin C, sắn giúp giảm viêm bằng cách ngăn chặn quá trình stress oxy hóa.
Cụ thể, chất chống oxy hóa đã trung hòa các gốc tự do để bảo vệ tế bào (về cơ bản là vô hiệu hóa khả năng gây hại của gốc tự do).
Ăn sắn giúp giảm nguy cơ mắc tiểu đường
Nhờ hàm lượng tinh bột kháng cao, sắn có thể giúp điều chỉnh nồng độ đường huyết sau ăn, từ đó làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Trong đó, tinh bột kháng đã làm tăng độ nhạy insulin để kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn.
Hỗ trợ sức khỏe đường tiêu hóa
Nhờ có hàm lượng tinh bột kháng và chất xơ cao, sắn đã tham gia vào quá trình hỗ trợ điều hòa chức năng tiêu hóa.
Chúng làm tăng nhu động ruột và cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, giúp ngăn ngừa các vấn đề như táo bón, tiêu chảy.
Ăn săn giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Sắn chứa nhiều chất xơ - hợp chất giúp giảm hấp thu chất béo và nồng độ cholesterol xấu LDL trong máu, ngăn ngừa các bệnh như đau tim, xơ vữa động mạch và tai biến mạch máu não (đột quỵ).
Ngoài ra, sắn còn chứa kali và magie - những khoáng chất giúp đào thải lượng natri dư thừa trong nước tiểu và thúc đẩy sự giãn nở mạch máu, giúp ngăn ngừa tình trạng tăng huyết áp
2. 5 đối tượng cần tránh hoặc hạn chế ăn sắn
Mặc dù sắn có nhiều lợi ích, nhưng các chuyên gia cũng nhấn mạnh nếu chế biến không đúng cách, sắn có thể gây ngộ độc cấp tính và nguy hiểm đến tính mạng.
Lý do là trong sắn có chứa chất độc nguy hiểm. Củ sắn tươi chứa glucosid cyanogenic (chủ yếu là linamarin và lotaustralin). Khi được dung nạp vào cơ thể, dưới tác dụng của dịch vị và men tiêu hóa, sắn sẽ bị thủy phân và giải phóng ra acid cyanhydric (HCN), một chất độc đối với người.
Ngộ độc có thể xảy ra rất nhanh, trong vòng 1-2 giờ sau ăn. Các triệu chứng thường gặp gồm: chóng mặt, đau đầu, buồn nôn; đau bụng, tiêu chảy; tê môi, khó thở. Với trường hợp nặng, người bệnh có thể co giật, hôn mê và đối mặt nguy cơ tử vong nếu không được xử trí kịp thời.
Nên những đối tượng sau không nên hoặc tránh ăn sắn:
- Trẻ dưới 6 tuổi: dễ bị ngộ độc do khả năng chuyển hóa và giải độc còn kém.
- Phụ nữ mang thai: độc tố có thể ảnh hưởng đến thai nhi.
- Người ăn khi đang đói: nguy cơ hấp thu nhanh độc chất HCN vào máu.
- Người suy dinh dưỡng hoặc thiếu protein: cơ thể không đủ khả năng trung hòa độc tố.
- Người có tiền sử dị ứng tinh bột hoặc bột sắn.
3. Cách loại bỏ độc tố khi chế biến sắn
Để giảm tối đa nguy cơ ngộ độc, người dân nên tuân thủ các bước sơ chế và chế biến như sau:
- Sơ chế đúng cách: Gọt sâu lớp vỏ nâu và vỏ hồng bên ngoài; Cắt bỏ phần đầu và đuôi củ vì đây là nơi chứa nhiều độc tố nhất; Cắt khúc và ngâm nước 4-6 giờ để loại bớt độc chất; Rửa lại nhiều lần bằng nước sạch trước khi nấu.
- Chế biến an toàn: Luộc hoặc hấp mở vung, giúp độc tố bay hơi; Tuyệt đối không ăn sắn sống hoặc sắn tái; Hạn chế ăn phần lõi trắng giữa củ vì hàm lượng độc tố cao hơn; Không ăn quá nhiều trong một lần; Không nên ăn sắn nướng nguyên củ hoặc chiên vì độc chất ít bị phân hủy.
