Ngọt đậm nhưng an toàn cho người tiểu đường
La hán quả – tên gọi có phần huyền bí – là trái của cây la hán (Siraitia grosvenorii), một loại dây leo có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng hiện nay đã được trồng tại nhiều vùng núi phía Bắc Việt Nam như Hòa Bình, Lào Cai, Sơn La...
Điểm đặc biệt của quả la hán nằm ở thành phần mogroside V – một chất tạo ngọt tự nhiên có độ ngọt vượt trội nhưng không sinh năng lượng. Không giống như đường mía hay các loại đường tinh luyện khác, mogroside không bị cơ thể hấp thụ như glucose, do đó không làm tăng chỉ số đường huyết sau khi ăn.
“Đây là lựa chọn lý tưởng cho bệnh nhân tiểu đường hoặc những người muốn giảm cân, ăn kiêng mà vẫn thích vị ngọt,” PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết.
Không chỉ ngọt, còn là “khắc tinh” của ung thư
Không dừng lại ở khả năng tạo vị ngọt lành mạnh, quả la hán còn chứa lượng lớn chất chống oxy hóa mạnh mẽ – thứ vũ khí tự nhiên có thể bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do gây tổn thương tế bào.
Một số nghiên cứu từ Trung Quốc và Mỹ đã chỉ ra rằng, mogroside V có thể ức chế sự phát triển của một số dòng tế bào ung thư, trong đó có ung thư gan và ung thư đại trực tràng.
“Các nghiên cứu tiền lâm sàng cho thấy chiết xuất từ quả la hán có tác dụng ức chế tăng sinh tế bào khối u và hỗ trợ hệ miễn dịch chống lại ung thư,” theo Tạp chí Khoa học Thực phẩm và Dinh dưỡng (Journal of Food Science & Nutrition).
Thanh nhiệt, trị ho – mẹo dân gian từ bao đời
Ở Việt Nam, la hán quả đã không còn xa lạ trong y học cổ truyền. Từ lâu, dân gian đã dùng nó để làm mát cơ thể, hỗ trợ điều trị các chứng ho dai dẳng, viêm họng, khản tiếng.
Chỉ cần đập nhỏ một quả la hán khô, đem nấu với nước trong 15–20 phút, bạn sẽ có một nồi nước uống thanh mát, dịu họng và rất dễ chịu. Món nước này đặc biệt phù hợp trong những ngày hè oi nóng hoặc khi bạn cảm thấy khô cổ, rát họng.
Theo lương y Bùi Hồng Minh (Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội), la hán quả có tính mát, vị ngọt, giúp thanh nhiệt, tiêu đờm, giải độc, rất tốt cho người hay bị nóng trong hoặc mắc bệnh đường hô hấp.
Thay thế đường tinh luyện – xu hướng sống khỏe hiện đại
Trong bối cảnh thực phẩm chế biến chứa nhiều đường tinh luyện đang là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý chuyển hóa, việc tìm kiếm một loại chất tạo ngọt an toàn hơn là nhu cầu thiết thực.
Bột chiết xuất từ la hán quả hiện đang được sử dụng như một loại “đường ăn kiêng” trong công nghiệp thực phẩm và đồ uống trên toàn thế giới. Các hãng đồ ăn lành mạnh đã bắt đầu thay thế đường nhân tạo bằng loại chất ngọt này để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng hiện đại.
Chị Ngọc Anh (35 tuổi, Hà Nội), chia sẻ: “Tôi dùng nước la hán thay nước ngọt cho cả nhà. Bọn trẻ rất thích vì ngọt dịu, không gắt cổ mà lại an toàn. Từ ngày thay nước giải khát bằng nước quả này, chồng tôi cũng không còn bị tăng đường huyết đột ngột nữa.”
Lưu ý khi sử dụng và cách bảo quản
Dù có nhiều lợi ích, bạn cũng nên dùng la hán quả đúng cách. Mỗi lần chỉ nên dùng 1 quả khô nấu cùng 1 – 1,5 lít nước, tránh dùng quá liều vì có thể gây tiêu chảy nhẹ ở người nhạy cảm.
Ngoài ra, nên bảo quản quả la hán khô ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp để giữ được hương vị và chất lượng trong thời gian dài.
Tạm kết
Quả la hán không chỉ đơn thuần là một loại thực phẩm, mà còn là món quà sức khỏe quý giá từ thiên nhiên. Với hương vị ngọt ngào, dễ uống lại tốt cho sức khỏe, đây chính là sự lựa chọn thông minh cho những ai muốn sống lành mạnh, cân bằng và yêu bản thân nhiều hơn mỗi ngày.
