Theo phong tục người Việt - Đất lề quê thói, Tết Đoan ngọ hay còn gọi là "Tết giết sâu bọ" diễn ra vào ngày 5/5 âm lịch các gia đình sẽ sắm lễ dâng hương, cầu mong vạn sự may mắn, bình an. Tùy vào điều kiện từng gia đình có thể làm mâm cỗ chay hoặc mâm cỗ mặn cúng gia tiên vào ngày "Tết giết sâu bọ".
Mâm cúng Tết Đoan ngọ sẽ có sự khác nhau giữa các vùng miền.
Theo truyền thống, mâm lễ vật cúng Tết Đoan ngọ thường bao gồm: hương, hoa, vàng mã, nước, rượu nếp, các loại hoa quả bánh trái có vị chua, cay, nóng. Tuy nhiên, trong mâm cỗ cúng Tết Đoan ngọ, dù cỗ chay hay mặn bạn nên nhớ có 3 thứ vật phẩm không thể thiếu là: rượu nếp, bánh tro và hoa quả.
Lễ vật cúng Tết Đoan ngọ có sự khác nhau theo vùng miền. Đơn cử ở miền Bắc thường cúng bánh tro, thì mâm cỗ cúng ở miền Nam sẽ là bánh ú, chè trôi nước, còn miền Trung lại là chè khê.
Theo quan niệm dân gian, hai khung giờ hoàng đạo được xem là thích hợp nhất để tiến hành nghi lễ cúng Tết Đoan ngọ là 7 - 9 giờ sáng và 11 - 13 giờ trưa. Tốt nhất vẫn là giờ Ngọ từ 11 - 13 giờ.
Thông thường người miền Bắc sẽ thắp hương vào buổi sáng, sau đó ăn rượu nếp các loại hoa quả để giết sâu bọ. Buổi trưa sẽ ăn các ón ăn mặn chế biến từ thịt vịt.
Mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ phụ thuộc vào điều kiện mỗi gia đình.
Thực đơn mâm cỗ cúng Tết Đoan ngọ ngày nay rất đa dạng, tùy vào văn hóa mỗi gia đình mà bạn có thể chuẩn bị nhiều món khác nhau. Ngoài các món ăn truyền thống trên mâm cỗ cúng như: Xôi gấc, ne rán, gà luộc...gia đình có thể làm thêm những món ăn yêu thích hàng ngày đều được. Điều quan trọng nhất trong ngày Tết giết sâu bọ là để con cháu được tỏ lòng biết ơn với tổ tiên và trân trọng những điều đẹp đẽ của tạo hóa.
Ngoài ra, cũng theo quan niệm dân gian, Tết Đoan ngọ là ngày đất trời giao thoa nếu muốn được may mắn, sức khỏe, tài lộc bạn không nên dừng chân ở những nơi âm u, có nhiều tà khí. Những ra gia đình có trẻ nhỏ có thể dùng chỉ ngũ sắc tết thành dây để đeo hoặc treo trên giuờng, nôi của trẻ để tránh tà, tránh họa. Nếu vận thế của bạn đang không được may mắn, thuận lợi bạn có thể dùng thêm cành đào hoặc gỗ đào để trừ tà ác. Nên tránh mua đồ lưu niệm trong ngày Tết Đoan ngọ bởi mọi vật đều chứa linh khí nếu tốt sẽ mang lại may mắn tài lộc còn nếu không tốt sẽ mang những điều xui xẻo.
