Từ xưa đến nay, bát hương được coi là nơi giáng ngự của ông bà gia tiên. Do đó, thắp hương là cách để kết nối giữa hai thế giới âm dương, những lời cầu nguyện của con cháu cũng quyện theo làn khói thơm hướng về cõi linh thiêng. Bởi vậy, việc nắm rõ cách thắp hương là một việc vô cùng quan trọng. Trong ngày giỗ, ngày Tết thì khi thắp hương, chúng ta nên thắp mấy nén?
Thắp hương theo số lẻ
Thắp hương là nét đẹp văn hóa tồn tại từ lâu đời. Hương thơm trong quan niệm của Phật giáo là một trong 6 lễ vật dâng cúng (hương, hoa, đăng, trà, quả, thực). Có nhiều quan niệm về số nén hương cần dâng, nhưng thường dâng theo số lẻ 1, 3, 5, 7, 9.
Các nhà nghiên cứu Phật học cho rằng, thắp bao nhiêu nén hương tùy lễ. Nếu thắp 1 nén hương chỉ có phần Nhân ở đó, nhằm duy trì bàn thờ hàng ngày. Còn lễ gia tiên, giỗ Tết không làm lễ lớn, chỉ thắp 3 nén hương tượng trưng cho Thiên - Địa - Nhân (có trời đất và con người). Thắp 5 nén là ngũ hành tương sinh (hay dùng trong các đàn cầu cúng tiền tài…). Thắp 7 nén là dâng hàng Thánh mẫu. Thắp 9 nén là dâng tới hàng Phật... Tùy đàn lễ lớn nhỏ mà thỉnh mời, dâng hương, nhưng với những lễ lớn, chuyện tam bảo, tam thế… chỉ làm ở chùa chiền hoặc do các thầy cúng làm lễ, trong gia đình không nên làm.
Do đó, ngày Tết thắp hương nhiều, khi cúng Tết thắp 3 nén hương, nếu muốn duy trì bàn thờ thì chỉ thắp 1 nén hương trong phòng là đủ.
Đang cầu cúng mà hương tắt liệu dự báo điềm gì?
Có người chia sẻ, năm nhà họ thắp hương trên bàn thờ bị tắt thì cả năm làm ăn không may mắn gì cả. Nhiều nhà thấy bát hương cháy dương tức bốc cháy đùng đùng tận gốc, hay cháy âm ngầm dưới bát hương đều đoán sẽ gặp chuyện xui xẻo.
Trong dân gian quan niệm, ngoài lý do hương kém chất lượng, thắp hương nơi nhiều gió thì hương tắt là chuyện bình thường. Nhưng trong điều kiện tốt, khi cầu cúng nếu hương tắt ở phần trên là ở Thiên, liên quan đến nóc nhà, bàn thờ. Hương tắt ở đoạn giữa là Nhân, liên quan đến thành viên gia đình. Hương tắt đoạn cuối là Địa, liên quan đến mồ mả, đất cát. Thắp nén tâm hương đêm giao thừa bị tắt thì năm đó làm ăn chán hoặc gia cảnh lộn xộn…
Theo Đại đức Thích Trí Hiến (trụ trì chùa Hưng Khánh - Bình Định), nếu đang cúng lễ mà hương tắt thì cứ để thế mà châm lửa lại, đừng nhổ ra đốt và cắm lại mà trở thành hương thừa, mất gốc, cầu cúng mất linh nghiệm.
Nên thắp hương nơi kín gió để hương không bị tắt. Cắm hương cần ngay thẳng, tránh nghiêng, lệch kẻo cây hương đổ hoặc đốm lửa giữa các nén hương cháy không đều, dễ bị tắt.
Thời tiết nồm ẩm có thể làm hương bị mốc. Hãy hóa trong thùng hóa vàng hoặc nơi đất sạch, tro đổ vào gốc cây hoặc nơi không có người đi lại giẫm lên được. Những đồ cúng lễ bằng kim loại không hóa được thì tìm chỗ cất kín, một thời gian sau sẽ chôn xuống nơi đất sạch hoặc thải bỏ bình thường.
Có nên dùng hương cuốn tàn?
Theo quan điểm của rất nhiều người, thắp hương cuốn tàn dịp Tết là may mắn, làm ăn có lộc. Nhưng thực ra hương cuốn tàn có hóa chất, khi đốt chất độc lan tỏa kích thích đường hô hấp, nhẹ có thể ho, chảy nước mắt. Nếu hít nhiều và thường xuyên sẽ có nhiều nguy cơ tiềm ẩn cho cơ thể, thậm chí gây biến đổi tế bào gây dị sản, loạn sản, nếu là tế bào ác tính có thể biến thành tế bào ung thư. Ngoài ra, việc cắm que hương vào đồ ăn để dâng cúng cũng có thể gây ngộ độc cho người ăn, bởi chân hương bị tẩm hóa chất sẽ dẫn truyền vào thức ăn.
Chúng ta biết, hương truyền thống làm từ hương bài, bã mía, thảo quả, quế chi, hoa hồi... giá khá đắt. Còn hương hóa chất tạo mùi trầm, nhài, sen, hoa hồng... cuốn tàn đẹp giá rẻ hơn nhiều. Hóa chất trong hương cuốn tàn được các nhà khoa học phát hiện là phosphoric acid (H3PO4) giúp hương cháy nhanh, cuốn tàn trắng đẹp, Butyl Cellosolve (C6H14O2) - hóa chất dùng chống mốc cho sơn tường, Kali Nitrat (KNO3) là hóa chất dùng trong sản xuất phân đạm, chất nổ… giúp hương không bị tắt, mốc. Có nơi còn cho phẩm vàng để hương có màu vàng đẹp, bắt mắt. Tất cả các hóa chất đều cực kỳ nguy hiểm vì khi cháy sẽ tạo ra khí độc, hít phải sẽ bị căng thẳng mệt mỏi, ảnh hưởng đường hô hấp, nhất là phổi, võng mạc, thị lực giảm nhanh. Chính vì vậy, mọi người hãy cân nhắc khi mua hương cuộn tàn để về thắp.
