Tại buổi tư vấn trực tuyến về Tầm soát và phát hiện sớm bệnh ung thư đại trực tràng của Bệnh viện K (Hà Nội), Phó giáo sư, Tiến sĩ Vũ Hồng Thăng, Phó Trưởng khoa Nội tiêu hóa, Bệnh viện K cho biết ung thư đại trực tràng là 5 bệnh ung thư thường gặp nhất ở Việt Nam cũng như trên thế giới.
Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận hơn 16.000 ca mắc mới và trên 8.200 ca tử vong do ung thư đại trực tràng. Căn bệnh này hiện nằm trong nhóm 5 loại ung thư phổ biến nhất tại nước ta. Nguyên nhân gây bệnh có liên quan chặt chẽ đến yếu tố di truyền và đặc biệt là lối sống không lành mạnh.
Bệnh thường phát triển trên nền tiền ung thư hay u lành trong lòng đại trực tràng như polyp (từ đơn polyp, đa polyp hay polyp tuyến với số lượng 100 trở lên). Nếu các polyp này không điều trị sẽ tiến triển thành ung thư trong khoảng 10 năm.
Bệnh phát triển âm thầm, người mắc có nhiều thời gian để tầm soát và phát hiện sớm. PGS Thăng cho rằng cách tốt nhất là sàng lọc theo định kỳ. Ung thư đại trực tràng liên quan trực tiếp tới tuổi tác (từ 50 tuổi trở lên) nhưng gần đây người trẻ mắc bệnh này gia tăng thậm chí có trường hợp chỉ 12 tới 17 tuổi đã mắc. Vì vậy, các quốc gia đã hạ tuổi tầm soát ung thư đại trực tràng trong cộng đồng xuống 45 tuổi.
Đặc biệt, ung thư đại trực tràng có tỷ lệ di truyền rất cao. Bệnh còn có yếu tố gia đình thường gặp ở người có bệnh lý đa polyp và người mắc hội chứng Lynch.
Tỷ lệ khỏi gần 100% nếu phát hiện sớm
Về điều trị, Bác sĩ chuyên khoa II Hà Hải Nam - Phó Khoa Ngoại bụng 1, Bệnh viện K cho biết nếu chẩn đoán ung thư đại trực tràng, người bệnh không nên lo vì đây là bệnh có tiên lượng tốt nhất trong số các bệnh ung thư đường tiêu hóa. Tỷ lệ người bệnh sống trên 5 năm lên tới 65%. Tuy nhiên, bác sĩ Nam cho biết để có được hiệu quả cao thì giai đoạn phát hiện ra bệnh là “chìa khóa vàng”. Nếu ở giai đoạn sớm, tỷ lệ thành công lên tới gần 100%, giai đoạn muộn chỉ đạt 14%.
Hiện nay, ung thư đại trực tràng được điều trị bằng phương pháp đa mô thức, bao gồm: phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, điều trị nhắm trúng đích và liệu pháp miễn dịch. Trong đó, phẫu thuật vẫn giữ vai trò then chốt và là nền tảng trong quá trình điều trị. Kết quả điều trị đạt được nhiều tiến bộ rõ rệt, đặc biệt khi bệnh được phát hiện sớm. Theo bác sĩ Nam, nếu bạn có các triệu chứng rối loạn tiêu hóa kéo dài như tiêu chảy, phân nát, phân có màu bất thường (đen hoặc lẫn máu), cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được khám và tầm soát bởi bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa.
Để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bác sĩ Thăng khuyến nghị mỗi người nên chủ động điều chỉnh lối sống hàng ngày. Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng: nên tăng cường thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây; ưu tiên đạm từ cá và thực vật; hạn chế thịt đỏ, đồ ăn chiên rán, thức ăn nướng cháy hoặc các loại dưa cà muối. Bởi đây là loại ung thư có mối liên hệ mật thiết với lối sống không lành mạnh, do đó việc thay đổi thói quen ăn uống và sinh hoạt khoa học từ sớm là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất.
