Cấm ông Đồ viết chữ trên vỉa hè Văn Miếu
Dịp Tết, "Phố ông Đồ" trên vỉa hè quanh Văn miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội) năm nào cũng tấp nập người mua - bán chữ. Tuy nhiên, do đây là hoạt động tự phát, tổ chức ngoài đường nên Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Nội Trương Minh Tiến cho rằng, nó đã nảy sinh một số rắc rối như không đảm bảo an ninh trật tự, gây ách tắc giao thông, chất lượng 'ông đồ' không được kiểm soát, giá cả bị thương mại hóa, việc đóng đinh, căng lều bạt gây mất mỹ quan...
 |
| Các ông Đồ chỉ dám dựng tạm chỗ bán hàng. |
Để khắc phục tình trạng trên, năm nay Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Nội lần đầu trực tiếp tổ chức "Phố ông Đồ" cùng Câu lạc bộ Thư pháp UNESCO Việt Nam tại hồ Văn thuộc Văn miếu Quốc Tử Giám.
Hơn 30 nhà khung sắt, mái vải với bàn ghế đẹp được dựng lên để các ông ngồi sáng tác thư pháp. Những người này đều được chọn lọc và cấp thẻ hoạt động. Giá bán chữ cũng được niêm yết rõ ràng, tránh tình trạng "chặt chém", vòi vĩnh khách hàng. Xe của người dân đến "Phố ông Đồ" được đưa vào các điểm trông giữ...
Tuy nhiên, quy định này đang gặp phải nhiều ý kiến trái chiều bởi diện tích hồ Văn khá nhỏ chỉ cho phép tối đa 70 ông đồ hoạt động, trong khi mọi năm có trên 150 người viết chữ tại đây.
Một ông đồ cho rằng, quyết định này chưa hợp lý bởi những người viết chữ luôn ngồi sát tường bao, người dân vẫn đi lại trên vỉa hè được nên không gây ách tắc giao thông. Chuyện lều bạt làm mất mỹ quan đô thị, theo ông, "chỉ cần chính quyền yêu cầu, chúng tôi sẽ làm gian hàng đẹp đẽ đúng quy định".
Vấn đề "hét giá", ông này khẳng định, đó là hiếm xảy ra bởi trước khi mua chữ khách đều hỏi giá, thuận lòng thì mới lấy chữ. "Những ông đồ đang vất vưởng chỉ mong chính quyền tạo điệu kiện cho hoạt động tiếp trên phố hoặc một địa điểm nào đó được quy hoạch", ông nói.
Đồng quan điểm, bà Trần Thị Phú (phố Cát Linh, Hà Nội) cho rằng, việc ông đồ bày mực tàu, giấy đỏ trên phố là nét đẹp trong văn hóa xin - cho chữ đầu năm của người Việt, đã đi vào thơ ca. Bà kiến nghị cần duy trì "Phố ông Đồ" ở vỉa hè Văn miếu một cách có quy củ, tổ chức chứ không nên xóa bỏ. Hơn nữa, "Phố ông Đồ" vỉa hè còn thuận tiện cho người dân đang tất bật chuẩn bị Tết.
Ghi nhận các ý kiến trái chiều, song Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Nội Trương Minh Tiến khẳng định, sẽ tiếp thu và cải tiến khâu tổ chức trong những năm sau, riêng năm 2014 kiên quyết không cho phép ông đồ viết chữ trên vỉa hè Văn Miếu.
Ông Phó giám đốc Sở cũng nhấn mạnh, sau khi được vận động, ông đồ nào còn cố tình làm sai quy định hoạt động ở vỉa hè, sẽ cưỡng chế dừng hoạt động. Những ai chưa có chỗ hoạt động trong Văn Miếu có thể đăng ký thêm với ban tổ chức để được cấp thẻ. Nếu số lượng quá tải, ban tổ chức có thể phân chia ngày hoạt động theo chẵn, lẻ để các ông đồ đều được tham gia viết chữ trong Tết này.
 |
| An ninh phường truy quét phố ông Đồ. |
Các ông Đồ chuyển sang hoạt động chui
Mặc dù quyết định này đưa ra từ một tuần nay, nhưng tại vỉa hè Văn Miếu, các “ông Đồ” vẫn dựng lều viết chữ, bất chấp sự truy đuổi của lực lượng an ninh trật tự. Tuy nhiên, chỉ “đuổi” được một lúc, các “ông Đồ” lại lễ mễ dọn nghiên bút viết trở lại.
Là một "tay viết" không có tên ở danh sách được hoạt động tại hồ Văn, "dị nhân" Văn Thùy (quê Hưng Yên) tỏ ra khá bức xúc. "Ông đồ" có kinh nghiệm cho chữ hơn 10 năm này chia sẻ, hoàn toàn không được thông tin về việc chuyển vào hồ Văn. Do đó, ông và nhiều người khác (hầu hết từ các tỉnh về Hà Nội) không có tên trong danh sách được cấp thẻ và chỗ hoạt động.
Mấy ngày nay, những người này chỉ dám trải thảm, đặt chiếc bàn nhỏ, treo một, hai câu đối ngoài vỉa hè Văn Miếu để "tranh thủ kiếm chút tiền trả phòng trọ, cơm ăn" và sẵn sàng "chạy" khi có an ninh phường tuần tra.
"Tôi lên Hà Nội viết chữ đã được một tuần nhưng 3-4 lần bị an ninh phường xua đuổi. Ông đồ viết chữ cầu may mà giờ phải làm chui lủi như người phạm pháp, thật đau lòng quá", ông Văn Thùy nói.
Trong khi đó, tại khu vực Hồ Văn, các lều chữ đã được dựng lên nhưng chỉ lác đác một vài “ông Đồ” chịu ngồi lại. Theo quan sát, khu vực này cũng ít được người dân để tâm đến. Khi được hỏi, nhiều người dân và du khách khu vực phố Văn Miếu và phố Quốc Tử Giám vẫn không biết đến quy định này.
Theo phản ánh của nhiều người dân, việc di chuyển “phố ông Đồ” vào Hồ Văn cũng gây bất tiện do khuôn viên ở đây khá hẹp. Nhất là vào dịp Tết, lượng người kéo về đây ngày một đông, chắc chắn việc xin chữ sẽ không làm thỏa mãn nhiều người.
Trong tâm thức của nhiều người, hình ảnh những “ông Đồ” bày "mực tàu", "giấy đỏ" trên phố Văn Miếu mỗi dịp Tết đến xuân về đã trở nên quá đỗi thân thuộc. Việc di chuyển "phố ông Đồ" vào Hồ Văn sẽ khiến những người ưa thích nét đẹp văn hóa truyền thống này cảm nhận rõ nét một sự nuối tiếc và hụt hẫng. Còn bản thân những “ông Đồ” được di chuyển vào Hồ Văn cũng cảm thấy buồn, nhiều "ông Đồ" khác không có trong diện này không biết “đi đâu về đâu”.
Năm nay sẽ có khoảng 60-70 “ông Đồ” tham gia viết thư pháp tại khu vực Hồ Văn thuộc Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Đây là những người được tuyển chọn từ các câu lạc bộ thư pháp, có lai lịch, nguồn gốc và phải đeo thẻ khi tham gia hoạt động.
“Phố ông Đồ” mở cửa từ 8h30-20h00 hàng ngày. Riêng đêm 30 Tết kéo dài đến 2h sáng; ngày mùng 1 và mùng 2 Tết kéo dài đến 22h để phục vụ người dân vui xuân.
