Nấu cơm: Nước nóng hay nước lạnh tốt hơn?
Chị Ngô Thị Hoa, một phụ nữ 37 tuổi sống tại Hà Đông, Hà Nội, đã truyền tải những trải nghiệm thú vị trong việc nấu cơm của mình. Trước đây, chị luôn tuân thủ phương pháp nấu cơm truyền thống bằng nước lạnh mà ông bà cha mẹ đã dạy. Tuy nhiên, sau khi tìm hiểu, chị phát hiện ra một số thông tin cho rằng việc nấu cơm bằng nước lạnh có thể làm kéo dài thời gian nấu, dẫn đến việc dưỡng chất trong hạt gạo có khả năng bị mất đi do hòa tan trong nước.
Thông tin này cũng đề cập rằng việc sử dụng nước nóng trong quá trình nấu sẽ giúp gạo chín nhanh hơn, kết cấu của cơm trở nên dẻo hơn và tiết kiệm thời gian bếp núc. Trước những lợi ích tiềm năng này, chị Hoa đã quyết định thử nghiệm với nước nóng.
Tuy nhiên, câu hỏi được đặt ra là liệu nấu cơm bằng nước nóng có thực sự góp phần bảo toàn nhiều dưỡng chất hơn so với cách truyền thống hay không? Việc này cần được xem xét kỹ lưỡng hơn để đưa ra một kết luận chính xác, mà không chỉ dựa vào các thông tin mơ hồ.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, một chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ thực phẩm, đã có những chia sẻ hữu ích về phương pháp nấu cơm bằng nước nóng so với nước lạnh. Ông cho rằng chưa có bằng chứng thuyết phục nào cho thấy nấu cơm bằng nước nóng lại bảo quản nhiều dưỡng chất hơn so với cách truyền thống. Theo truyền thống, ông cha ta thường nấu cơm bằng nước lạnh, cho phép gạo được đun từ từ cho tới khi nước cạn và cơm chín đều.
"Tuy nhiên, gần đây tôi chứng kiến nhiều bà nội trợ truyền tai nhau mẹo nấu cơm bằng nước nóng. Phương pháp này giúp tiết kiệm thời gian nấu nướng và rút ngắn quá trình chín của gạo. Dù vậy, cách nấu này có nhược điểm là gạo không thể thấm đủ nước, dẫn đến việc gạo sẽ không nở đều và thực tế là hương vị cũng không ngon bằng phương pháp nấu từ nước lạnh," PGS Thịnh nhấn mạnh.
Theo ông, trong việc nấu cơm bằng nước lạnh, nhiệt độ tăng dần cho tới khi nước sôi, giúp hạt gạo dễ dàng hấp thụ nước và chín từ từ. Khi gạo đã thấm đủ nước, hạt gạo sẽ trở nên dẻo, mềm và mang lại hương vị ngon hơn rất nhiều.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh đã cung cấp thêm thông tin về quá trình nấu cơm bằng nước lạnh. Ông giải thích: “Khi sử dụng nước lạnh để nấu cơm, hạt gạo sẽ nở ra một cách tự nhiên, nước sẽ thẩm thấu từ bên ngoài vào trong. Trong quá trình này, các chất dinh dưỡng từ bề mặt gạo cũng được hòa tan và sẽ theo dòng nước thẩm thấu vào bên trong hạt.”
Theo PGS Thịnh, lớp vỏ ngoài của gạo chứa nhiều vitamin B1, loại vitamin có khả năng hòa tan trong nước. Khi nấu cơm, vitamin B1 sẽ được hòa cùng nước và thẩm thấu vào hạt gạo. Ông nhấn mạnh rằng khi nước sôi, có hiện tượng bay hơi nhưng vitamin B1 không bị mất đi đáng kể. “Nếu xét theo nguyên tắc khuếch tán nhiệt, cách nấu cơm bằng nước lạnh có khả năng bảo tồn vitamin B1 tốt hơn so với việc sử dụng nước nóng,” ông nhận định.
Dẫu vậy, PGS Thịnh cũng lưu ý rằng những lý thuyết này vẫn chưa được thực nghiệm kiểm chứng đầy đủ. Hiện nay, vẫn chưa có nghiên cứu nào chỉ ra cụ thể mức độ vitamin B1 còn lại trong gạo sau khi nấu bằng hai phương pháp này.
Những lưu ý khi nấu cơm ngon và an toàn
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, để có những bát cơm dẻo thơm và đầy đủ dưỡng chất, người nấu cần chú ý một số điểm sau:
- Vo gạo đúng cách: Trước khi nấu, việc vo gạo là rất cần thiết để loại bỏ các tạp chất và bụi bẩn. Tuy nhiên, bạn nên vo gạo một cách nhẹ nhàng và hạn chế việc vo quá kỹ, vì vitamin B1 tập trung chủ yếu ở lớp ngoài của hạt gạo, và việc vo mạnh tay có thể dẫn đến mất mát dinh dưỡng.
- Cân nhắc lượng nước: Việc đổ nước vừa đủ rất quan trọng. Mỗi loại gạo yêu cầu một lượng nước nhất định. Đối với 500g gạo, bạn nên bắt đầu với khoảng 600ml nước. Sau khi nấu lần đầu, hãy điều chỉnh lượng nước trong những lần sau để tìm ra tỷ lệ phù hợp nhất với loại gạo bạn sử dụng.
- Tránh mở nắp trong quá trình nấu: Trong suốt thời gian nấu, hạn chế mở nắp nồi nhiều lần. Mỗi lần mở nắp đều có thể làm giảm nhiệt độ bên trong nồi và hao hụt hơi nước, điều này ảnh hưởng đến quá trình nấu chín của cơm.
Những lưu ý này sẽ giúp bạn nấu ra những nồi cơm ngon, an toàn và giàu dinh dưỡng.