Có hai loại đậu đen là loại vỏ đen ruột trắng và loại vỏ đen ruột xanh gọi là đậu đen xanh lòng, loại này được sử dụng làm thuốc nhiều hơn.
Nhiều sách cổ Trung Hoa có viết: Ngoài bông cúc ra, đậu đen là loại thực phẩm dưỡng sinh tốt nhất để bổ mắt đến già vẫn đọc được chữ; hay sách Đông y đời Mãn Thanh ghi đậu đen tính hàn, vị cam (ngọt), sắc đen, chứa nước, hình dáng giống quả thận, nên có khả năng làm sáng mắt, lợi thủy, bổ thận, nhuận tâm, giải nhiệt, khu phong, hoạt huyết, giải độc, giảm đau, trừ chứng sưng phù. Dùng đậu đen giã nát hay đâm vụn, đắp lên chỗ sưng đau sẽ chóng lành. Hay ăn đậu đen thường xuyên sẽ phòng được chứng ban trái.
Còn sách “Bản thảo bị yếu” viết: Đậu đen có đặc tính làm cho người già mắt yếu được sáng trở lại; có công hiệu bổ thận và điều hòa hệ thống tim mạch. Nhờ sử dụng đậu đen thường xuyên mà có cụ già trên 80 tuổi vẫn không phải đeo kính lão, lên xuống cầu thang không biết mệt, viết tay không run. Táo bón nhờ đậu đen làm nhuận tràng, đại tiện trở lại bình thường…
Bài thuốc chữa bệnh từ đậu đen
Đỗ đen trị phù khi mang thai
Đối với các chị em mang thai mà bị phù do tích nước, hãy hầm nhừ 100g đỗ đen, 30g tỏi già và 30g nhãn nhục. Khi ăn, cho thêm đường, ngày dùng 1 lần, uống liên tục từ 3 đến 7 ngày, bệnh sẽ thuyên giảm.
Đối với những người bình thường bị phù, tích nước, chỉ cần ninh đậu đen với nước cho đến khi nhừ, nước đặc sệt sệt, ăn cả nước lẫn cái và ăn đến khi khỏi.
Đỗ đen trị vô kinh
Món này đặc biệt hữu ích với những chị em trên 18 tuổi vẫn chưa có kinh hoặc có kinh nhưng kinh không đều. 30g đỗ đen, 30g ích mẫu thảo, 2 quả trứng gà, 20ml giấm ăn.
Đem đỗ đen, ích mẫu thảo, trứng gà đun sôi. Khi trứng chín lấy ra bóc bỏ vỏ, đun tiếp cho đỗ đen nhừ; vớt bỏ ích mẫu thảo, hoà giấm vào. Ăn trứng với nước đỗ đen ích mẫu. Ngày 1 lần, liên tục đợt 5 - 7 ngày.
Cung cấp chất chống oxy hóa và chống lão hóa
Đậu đen rất giàu anthocyanins - một chất chống oxy hóa. Những chất chống oxy hóa trong đậu đen còn có tác dụng kháng viêm và ngăn chặn sự oxy hóa LDL, loại chất béo có tính ổn định thấp dễ bị oxy hóa và bám vào thành mạch để tạo nên các mảng xơ vữa. Hàm lượng cao chất chống oxy hóa trong loại hạt này cũng giúp trung hòa những gốc tự do chống thoái hóa tế bào và hư hại ADN - một cơ chế làm chậm lão hóa.
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Đậu đen cũng cung cấp chất xơ, folate và magie giúp làm giảm hormocystein, một loại axít amino hay còn gọi là sản phẩm trung gian không có lợi cho quá trình chuyển hóa và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ.
Chữa trĩ ra máu (trường phong hạ huyết)
Đậu đen xanh lòng, lấy bồ kết sắc lấy nước rổi tẩm vào đậu đen một chốc, sau đem đậu sao vàng, xát bỏ vỏ ngoài, tán nhỏ, lấy nước mỡ lợn trộn lẫn viên to bằng hạt ngô, mỗi lần uống 30 viên chiêu với nước gạo Tần mễ rất công dụng.