Từ xa xưa, nhiều người vẫn duy trì thói quen ngâm rau củ trong nước muối để làm sạch, với niềm tin rằng nước muối có tính sát khuẩn cao, giúp loại bỏ vi khuẩn và ký sinh trùng. Thói quen này được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, dần trở thành một “chân lý” trong gian bếp mỗi nhà.
Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia dinh dưỡng, việc ngâm rau củ bằng nước muối không những không hiệu quả mà còn có thể gây tác dụng ngược. Nếu nước muối đủ mặn để tiêu diệt ký sinh trùng thì cũng đồng nghĩa với việc làm hỏng kết cấu rau, khiến lá bị nhũn, mất độ tươi và làm giảm giá trị dinh dưỡng. Thậm chí, môi trường rau bị dập nát do ngâm quá mặn mà không dùng ngay, để rau lâu thì lại có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập trở lại.
Đặc biệt, nước muối không có khả năng loại bỏ hóa chất bảo quản hay thuốc trừ sâu còn sót lại trên bề mặt rau củ.
Vậy phải làm sao để rửa rau củ đúng cách, đảm bảo an toàn sức khỏe cho cả nhà? Hãy tham khảo các phương pháp hiện đại và hiệu quả được chuyên gia dinh dưỡng lâm sàng Jin Jin từ Bệnh viện Quốc tế Đại học Bắc Kinh (Trung Quốc) khuyến nghị dưới đây:
1. Rửa kỹ dưới vòi nước chảy thay vì rửa trong thau chậu
Đây là cách đơn giản, tiết kiệm mà cực kỳ hiệu quả để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và một phần dư lượng thuốc trừ sâu trên bề mặt rau củ. Thay vì ngâm trong chậu, bạn nên:
- Rửa từng nắm rau, từng củ quả dưới vòi nước đang chảy.
- Dùng tay nhẹ nhàng chà xát để làm sạch, tránh làm dập nát rau.
- Sau bước rửa, có thể ngâm rau trong nước sạch khoảng 10 phút, rồi xả lại nhiều lần dưới vòi nước.
Áp lực của vòi nước giúp cuốn trôi các tạp chất tốt hơn so với việc rửa bằng cách nhúng qua lại giữa các chậu nước.
2. Ngâm rau với dung dịch kiềm
Nước kiềm có tính khử khuẩn cao, giúp loại bỏ hóa chất tồn dư tốt hơn nước thường. Bạn có thể:
- Dùng nước kiềm từ máy lọc hoặc bột tạo kiềm chuyên dụng pha vào nước.
- Sau khi rửa sạch sơ bộ, ngâm rau củ trong dung dịch kiềm từ 5–15 phút.
- Rửa lại bằng nước sạch 3–5 lần để loại bỏ hoàn toàn cặn bẩn và kiềm dư.
Dung dịch kiềm có độ pH từ 10–12 là mức lý tưởng để loại bỏ vi khuẩn và hóa chất bảo vệ thực vật hiệu quả.
3. Gọt vỏ khi cần thiết
Một số loại rau củ chứa nhiều chất dinh dưỡng ở phần vỏ, tuy nhiên nếu không chắc chắn về độ an toàn, đặc biệt với sản phẩm không phải hữu cơ (organic), bạn nên gọt bỏ vỏ ngoài để tránh nguy cơ nhiễm ký sinh trùng hoặc tồn dư hóa chất.
Những loại quả nên gọt vỏ trước khi ăn gồm: táo, lê, dưa leo, kiwi, cà rốt, củ cải, cà tím, bí đỏ, bí xanh...
4. Chần qua nước sôi trước khi chế biến
Chần rau củ bằng nước sôi là bước giúp tiêu diệt vi khuẩn và làm giảm lượng thuốc trừ sâu, đặc biệt phù hợp với các loại rau sẽ được nấu chín như:
- Đậu đũa
- Súp lơ
- Rau cải
Bạn chỉ cần đun sôi lượng nước vừa đủ, chần rau từ 1–3 phút tùy loại, sau đó rửa lại với nước sạch trước khi chế biến. Phương pháp này đặc biệt hữu ích nếu bạn nghi ngờ nguồn gốc sản phẩm.
5. Để rau củ vài ngày trước khi sử dụng
Không nên ăn ngay rau củ quả sau khi mua về, đặc biệt là những loại có thể bảo quản được lâu. Việc để vài ngày trước khi ăn sẽ giúp hóa chất phân hủy tự nhiên nhờ tác động của không khí và enzyme trong rau.
Đây là lý do tại sao trong nông nghiệp người ta cần cách ly một thời gian sau khi phun thuốc trước khi thu hoạch. Tuy nhiên, thực tế một số nông dân có thể thu sớm, vì vậy bạn nên thận trọng với rau củ mới mua.
6. Sử dụng baking soda để làm sạch rau củ
Baking soda không chỉ là nguyên liệu làm bánh mà còn là trợ thủ đắc lực trong việc làm sạch thực phẩm. Cách dùng:
Hòa 1–2 muỗng cà phê baking soda vào thau nước.
Ngâm rau củ trong 15–20 phút.
Rửa lại nhiều lần dưới vòi nước chảy để loại bỏ hoàn toàn cặn hóa chất.
Baking soda khi hòa tan sẽ tạo môi trường kiềm nhẹ, giúp phân hủy thuốc trừ sâu hiệu quả hơn nước muối thông thường.
Việc ngâm rau củ trong nước muối là thói quen cũ cần được thay thế bằng những phương pháp khoa học và hiệu quả hơn. Đảm bảo rau củ sạch không chỉ giúp bữa ăn ngon miệng mà còn bảo vệ sức khỏe cả gia đình.
Hãy áp dụng các cách rửa rau hiện đại như rửa dưới vòi nước chảy, dùng dung dịch kiềm hoặc baking soda, gọt vỏ khi cần, chần nước sôi, và để rau củ nghỉ vài ngày – bạn sẽ thấy sự khác biệt rõ rệt trong độ tươi ngon và an toàn của thực phẩm mỗi ngày!
