11h31, Các luật sư bào chữa cho các bị cáo tiếp tục xét hỏi các bị cáo để làm rõ quá trình phạm tội cũng như vai trò của từng bị cáo.
11h23, Luật sư của bị cáo Dương Tự Trọng hỏi Dương Chí Dũng về thời điểm được quyết định khởi tố bị can?
Dương Chí Dũng: Tôi nghe tin khoảng 18h tối ngày 17/5/2012.
Luật sư: Lúc đó anh trốn chưa?
Dương Chí Dũng: Tôi chưa trốn.
Luật sư: Cơ quan điều tra có làm việc với anh?
Dương Chí Dũng: Có làm việc, họ hỏi về một số văn bản tôi ký.
Luật sư: Trước khi có thông tin sẽ bị khởi tố, anh có tâm sự với Trọng?
Dương Chí Dũng: Không.
Luật sư: Anh Ngọ có thông báo anh sẽ bị khởi tố tội gì không?
Dương Chí Dũng: Anh Ngọ chỉ bảo tôi nên lánh đi một thời gian, Thủ tướng chỉ đạo sẽ bắt tôi, chưa biết tội gì.
11h4, kết thúc phần xét hỏi các nhân chứng, các thành viên HĐXX tiếp tục thẩm vấn để làm rõ các chi tiết trong quá trình tổ chức cho Dương Chí Dũng bỏ trốn.
11h2, Người đã nhận án tử hình chung cuộc cũng "nói đỡ" cho em trai: "Để sang Campuchia, lúc đầu tôi tính định đi xe ôm. Chú Trọng nói không được, sợ tai nạn. Quyết định trốn là tôi. Tôi rất tin vào anh Ngọ, chú Trọng và những người khác chỉ có làm theo thôi. Đi ra Quảng Ninh là do tôi. Việc thay đổi hướng sang Cam là do tôi. Trọng chỉ bố trí xe và người cho tôi. Tất cả do tôi quyết định".
Tòa vặn: Nếu Dương Tự Trọng không giúp anh, liệu anh có trốn được không?
Dương Chí Dũng: Tôi vẫn trốn sang được, nhưng sẽ loay hoay xử lý đóng dấu nhập cảnh thôi. Nhưng rồi cũng phải tìm cách, vào cảnh ấy thì ai cũng phải tính thôi.
Tòa: Đến bây giờ anh nghĩ việc bỏ trốn đó là hoàn toàn sai lầm không?
Dương Chí Dũng: Tôi rất thấm thía, đau khổ vì sai lầm. Tất cả mọi người, từ em trai đến bạn bè thân thiết trong gia đình bị như thế này, tôi rất khổ tâm.
10h43, nhân chứng Dương Chí Dũng được yêu cầu đứng dậy.
Cựu Chủ tịch Vinalines Dương Chí Dũng lần đầu hầu tòa với tư cách nhân chứng.
Khai báo trước tòa, Dương Chí Dũng cho biết: “Chiều ngày 17/5/2012, tôi được anh Ngọ thông báo việc mình sẽ bị khởi tố. Lúc đó có rất nhiều cuộc điện thoại gọi đến, trong đó có điện thoại của chú Trọng. Bị cáo chỉ thông tin cho chú Trọng là anh Ngọ nói tránh đi một thời gian. Chú Trọng có hỏi lại sao phải trốn rồi bảo tôi đi về Nguyễn Khánh Toàn, có Nhung ra đón. Tôi ở nhà Nhung hơn 1 tiếng, sau đó xuống nhà ăn cơm, rồi lại lên phòng nằm, không nói chuyện với cô Nhung và gia đình".
Cựu Chủ tịch Vinalines tiếp tục thuật lại hành trình "đi lánh" của mình: "Sau đó, Bị cáo Tuấn đến nói đi và tôi cứ thế đi theo, không nói gì cả. Tôi nói Thắng đi Quảng Ninh, đến Móng Cái. Trong thâm tâm tôi muốn sang Trung Quốc cho gần. Trên đường đi, bấm thấy hướng Đông Bắc xấu, trong cặp của tôi có hộ chiếu visa đi Mỹ chưa hết hạn vì con gái út đang học bên đó nên tôi chuyển hướng sang Campuchia để sang Mỹ.
Tôi nói với Thắng tìm chỗ nghỉ để đi miền Nam. Cả Thắng và Tuấn đưa tôi vào nhà ông Cường. Để không ảnh hưởng đến gia đình, tôi lên gác nằm luôn, sáng hôm sau dậy nói đi chữa bệnh".
Người đã nhận án tử hình chung cuộc cũng "nói đỡ" cho em trai: "Để sang Campuchia, lúc đầu tôi tính định đi xe ôm. Chú Trọng nói không được, sợ tai nạn. Quyết định trốn là tôi. Tôi rất tin vào anh Ngọ, chú Trọng và những người khác chỉ có làm theo thôi. Đi ra Quảng Ninh là do tôi. Việc thay đổi hướng sang Cam là do tôi. Trọng chỉ bố trí xe và người cho tôi. Tất cả do tôi quyết định".
10h39, Tòa truy: Ai thông báo cho bị cáo biết Dương Chí Dũng bị bắt?
Dương Tự Trọng: Anh Dũng điện.
Tòa: Bị cáo định đón Dương Chí Dũng đi đâu?
Dương Tự Trọng: Bị cáo nghĩ là anh Dũng có kế hoạch, anh Dũng bảo đi đâu thì đi đấy.
Tòa: Ai đề xuất cho Dương Chí Dũng trốn đi nước ngoài?
Dương Tự Trọng: Anh Dũng.
Tòa: Bị cáo có đồng ý với đề xuất của Dương Chí Dũng không?
Dương Tự Trọng: Anh Dũng không đề xuất. Anh Dũng bảo anh Dũng đi nước ngoài.
Tòa: Khi Dương Chí Dũng thông báo, bị cáo có ý kiến gì không?
Dương Tự Trọng: Bị cáo bảo đi như vậy nguy hiểm, đằng nào anh cũng phải về, còn bố mẹ nữa. Anh Dũng bảo không bàn nữa. Anh Dũng định đi Trung Quốc nhưng xem lại không được hướng nên đã quyết định đi Campuchia qua cửa khẩu Tây Nam. Tôi bảo anh không tự đi được, em có anh em, có đường dây quen biết, sẽ anh đưa sang.
Tòa: Như vậy là bị cáo đồng tình với ý kiến của Dương Chí Dũng?
Dương Tự Trọng: Dạ vâng.
10h33, Dương Tự Trọng khai, “Tuấn không biết gì, thậm chí lúc anh Dũng bị khởi tố cũng không biết vì lúc đó, thông tin bắt anh Dũng là bí mật quốc gia".
"Anh Dũng nói ý đồ đi nước ngoài, tôi hỏi chắc chưa, anh Dũng nói là anh Ngọ đã nói rồi. Anh Dũng đòi đi xe ôm 1 mình nhưng tôi lo anh tôi chỉ là một doanh nhân, không quen giang hồ nên tôi đã cho người đi cùng anh Dũng. Lúc đó, tôi chỉ tâm niệm đưa anh Dũng đi trốn, chỉ nghĩ là mình che giấu tội phạm. Đến lúc này, tòa xử tội gì cũng đúng” - Dương Tự Trọng nói.
HĐXX ngắt lời, giải thích, tòa muốn tuyên xử thế nào cũng phải căn cứ quy định của pháp luật.
10h29, Dương Tự Trọng bộc bạch về việc anh trai đã nhận phán quyết cuối cùng: "Anh Dũng có bị tử hình không không quan trọng nhưng gia đình chúng tôi, những người thân, con cái chúng tôi còn đau đầu về chuyện này. Gia đình chúng tôi tin anh Dũng không có tội".
Cựu Đại tá công an cũng khai, bản thân biết về "mối quan hệ giữa anh Dũng và anh Ngọ". Cuối giờ chiều hôm đó, Trọng điện thoại cho anh trai, Dương Chí Dũng giọng buồn, bảo tình hình xấu lắm, Thủ tướng yêu cầu phải bắt và bảo Trọng bố trí xe đón.
"Lúc đó, đầu tiên là tôi thương anh, sau đến bố mẹ. Tôi bảo anh nên lánh đi 1 thời gian, anh Ngọ đã bảo thế rồi thì phải nghe" - Trọng thuật lại.
Bị cáo tiếp tục trình bày: "Tôi gọi Sơn sang phòng làm việc. Sơn không biết việc đi đón anh Dũng vì nguyên tắc chỉ đạo án là ai làm người ấy biết. Tôi chỉ nói là tình hình anh Dũng xấu, sẽ có lệnh bắt. Đến ngày 18 tôi mới nói hết cho Sơn. Toàn bộ vai trò của Sơn cũng như người khác chỉ là thực hành".
Ngoài ra, bị cáo xác nhận hết lời khai khác.
10h24, Chủ tọa phiên tòa hỏi Dương Tự Trọng: "Bị cáo thấy lời khai của các bị cáo khác có đúng không?".
Dương Tự Trọng: Bị cáo xác nhận lời khai các bị cáo khác. Việc các bị cáo kia tham gia không như đánh giá của Viện và bản án sơ thẩm, nó duy ý chí, mang tính dư luận. Tôi không sợ ngồi tù, tôi làm tôi chịu trách nhiệm. Trong việc này, tất cả anh em tham gia đều là anh em thân tình, trừ Dũng “Bắc Cạn” là tôi biết qua cách giang hồ.
9h45, Dương Tự Trọng đã đủ bình tĩnh để trả lời phần thẩm vấn của HĐXX. Dương Tự Trọng được chủ tọa cho trình bày những điều chưa đồng tình về lời khai các bị cáo khác và quá trình đưa Dương Chí Dũng đi nước ngoài.
Trong phần trả lời thẩm vấn của HĐXX, Dương Tự Trọng cho rằng, tất cả quá trình đưa Dương Chí Dũng bỏ trốn đều do mình chỉ đạo. Các bị cáo khác chỉ đóng vai trò thực hành.
9h33, HĐXX thẩm vấn bị cáo Phạm Minh Tuấn về việc có biết Dương Chí Dũng phạm tội khi bị cáo đưa Dương Chí Dũng về Quảng Ninh không.
Phạm Minh Tuấn: Bị cáo không biết. Sau này xem tivi bị cáo mới biết. Quan hệ giữa bị cáo và anh Trọng, anh Dũng chỉ là quan hệ tình cảm. Tôi không quan tâm đến công việc, chức vụ của anh Dũng.
Tòa: Ai là người nhờ bị cáo đi đón Dương Chí Dũng?
Phạm Minh Tuấn: Dạ, anh Trọng.
Tòa: Dương Tự Trọng có nói lý do đón Dương Chí Dũng không?
Phạm Minh Tuấn: Dạ không.
Sau khi chủ tọa đọc lại lời khai của Phạm Minh Tuấn, bị cáo Tuấn cho rằng mình không hiểu biết pháp luật. Bị cáo Tuấn không nhận tội, giữ nguyên kháng cáo kêu oan.
9h30, Dương Tự Trọng xin HĐXX mấy giây mặc niệm cho bố Vũ Tiến Sơn vừa mất. HĐXX tiến hành xét hỏi Dương Tự Trọng song bị cáo Trọng tỏ ra xúc động, rơi nước mắt, không thể trả lời được các câu hỏi của HĐXX. Trước tình huống này, HĐXX cho phép bị cáo Trọng ngồi xuống, sẽ tiến hành thẩm vấn sau.
Dương Tự Trọng lấy tay gạt nước mắt, tỏ ra xúc động việc bố bị cáo Vũ Tiến Sơn vừa mất.
9h15, Bị cáo Nguyễn Trọng Ánh trả lời thẩm vấn của HĐXX.
Tòa: Bị cáo có nhớ nội dung bản khai không?
Nguyễn Trọng Ánh: Dạ có, bản cung đúng, bị cáo không bị ép cung.
Tòa: Bị cáo trình bày lý do xin giảm án.
Nguyễn Trọng Ánh: Bị cáo không biết việc đưa anh Dương Chí Dũng đi trốn. Bị cáo không có liên lạc thường xuyên với anh Trọng, anh Sơn. Bị cáo không cố ý vi phạm.
Bị cáo Ánh cũng đã trình bày về sức khỏe kém của mình, rằng bị cáo có bệnh án, trong quá trình tạm giam đã bị giảm gần 20kg.
9h05, Bị cáo Đồng Xuân Phong bị thẩm vấn về mối quan hệ giữa Phong và Dương Tự Trọng và các bị cáo khác. Đồng Xuân Phong khai chỉ là quan hệ xã hội, không thường xuyên gặp nhau.
Bị cáo Đồng Xuân Phong.
Tòa: Ai yêu cầu bị cáo vào TPHCM?
Đồng Xuân Phong: Dạ, anh Sơn.
Tòa: Mục đích vào TPHCM là gì?
Đồng Xuân Phong: Mục đích là vào gặp Trần Văn Dũng, chờ anh Dương Chí Dũng rồi sang Campuchia.
Tòa: Mục đích sang Campuchia của bị cáo là gì?
Đồng Xuân Phong: Bị cáo sang Campuchia cùng anh Dương Chí Dũng để sau đó anh Dũng đi Mỹ. Bị cáo với các bị cáo khác đều là quan hệ tình cảm anh em, không vụ lợi, có việc thì nhờ nhau. Bị cáo không biết anh Dương Chí Dũng có lệnh bắt, sau này mới biết.
Tòa: Bị cáo có bị oan không?
Đồng Xuân Phong: Dạ không, nhưng hình phạt hơi cao.
Tòa: Bị cáo trình bày lý do xin giảm án.
Đồng Xuân Phong: Bị cáo thành khẩn khai báo ngay từ đầu. Bị cáo mong muốn HĐXX xem xét tình tiết các giảm nhẹ, động cơ phạm tội của bị cáo vì tình cảm anh em, không hề vụ lợi gì. Gia đình bị cáo cũng có công với cách mạng.
8h55, HĐXX thẩm vấn Trần Văn Dũng, tức Dũng “Bắc Cạn” về hành trình đưa Dương Chí Dũng đi trốn. Chốt lại, Chủ tọa phiên tòa hỏi mong muốn của Dũng “Bắc Cạn” tại phiên phúc thẩm.
Bị cáo Trần Văn Dũng (tức Dũng "Bắc Cạn")
Trần Văn Dũng: Hình phạt dành cho bị cáo hơi cao. Bị cáo đã thành khẩn khai báo, bố mẹ có công với cách mạng. Bị cáo mong muốn được HĐXX giảm nhẹ hình phạt.
8h45, Sau khi hỏi lại quá trình gây án, Chủ tọa phiên tòa hỏi bị cáo Vũ Tiến Sơn: “Bị cáo bị tuyên án như vậy có đúng tội không?”
Vũ Tiến Sơn: Dạ đúng tội, nhưng vai trò chỉ đạo là không đúng, vì tôi chỉ thực hiện 1 phần chỉ đạo của anh Trọng. Tôi chỉ biết một số việc anh Trọng giao trực tiếp tôi làm. Tôi mong muốn HĐXX xem xét lại vai trò của tôi, chỉ là vai trò thực hành. Tôi nghĩ tôi cần được xử như các bị cáo khác. Hơn nữa, tôi đã thành khẩn khai báo từ đầu, khai báo ra một vụ án khác là vụ làm lộ bí mật nhà nước.
Ngoài ra, bị cáo Sơn còn đưa ra lý do gia đình có công với cách mạng.
“Bị cáo nhận thức rõ hành vi vi phạm pháp luật của mình, hành vi của bị cáo xuất phát từ tình cảm anh em. Bị cáo coi anh Trọng là người anh thì cũng coi anh Dũng là người anh.”
Bị cáo Vũ Tiến Sơn.
8h35, Tòa bắt đầu phần thẩm vấn đối với bị cáo Vũ Tiến Sơn. Tòa hỏi bị cáo Sơn về nội dung cuộc trao đổi tại phòng làm việc của Dương Tự Trọng ngày 17/5/2012.
Vũ Tiến Sơn trả lời: "Anh Trọng bảo lên Hà Nội dự sinh nhật và cũng có thông báo là anh Dũng có lệnh bắt. Anh Trọng bảo lo việc cho anh Dũng nhưng tôi không hiểu là lo thế nào, có thể là động viên, an ủi, khuyên ra đầu thú hay bỏ trốn".
Tòa: Ai đề xuất đưa Dương Chí Dũng đi trốn, trốn ở đâu?
Vũ Tiến Sơn: Như tôi đã khai ở phiên sơ thẩm, anh Trọng đề xuất đưa anh Dũng đi trốn sang chỗ cháu bên Mỹ vì anh Dũng có hộ chiếu bên đó. Hơn nữa, anh Trọng nói anh Dũng được một ông anh trên Bộ Công an báo là anh Dũng có lệnh bắt của cơ quan điều tra, nên lánh đi một thời gian. Anh Trọng nói anh Dũng là trưởng trong nhà, cần lánh đi không có các ông bà tuổi cao không chịu được.
Tòa: Ai là người đưa Dương Chí Dũng từ Quảng Ninh đi TPHCM?
Vũ Tiến Sơn: Anh Thắng và anh Ánh đưa đi.
Tòa: Ai là người đổi xe từ xe 7 chỗ biển Hải Phòng sang xe 4 chỗ biển TPHCM?
Vũ Tiến Sơn: Anh Trọng nói đổi, mục đích để đỡ bị phát hiện.
Tòa: Mục đích chuyến đi TPHCM của bị cáo và Dương Tự Trọng là gì?
Vũ Tiến Sơn: Theo phân công của Ban chuyên án Bộ Công an, bị cáo và anh Trọng đi TPHCM để điều tra vụ nổ mìn tại nhà Giám đốc Công an an tỉnh Thái Nguyên.
Tòa: Ngoài ra còn mục đích nào khác không?
Vũ Tiến Sơn: Thực ra không phải vào Sài Gòn để chỉ đạo việc đưa anh Dũng đi, chỉ là tiện việc kết hợp.
8h30, Chủ tọa phiên tòa sơ thẩm tóm tắt đơn kháng cáo. Theo đó, tại phiên tòa sơ thẩm, các bị cáo đều cúi đầu nhận tội, riêng Dương Tự Trọng không nhận tội. Tuy nhiên, dựa trên những chứng cứ, tài liệu điều tra cũng như lời khai các bị cáo, HĐXX sơ thẩm quyết định tuyên phạt các bị cáo mức án nêu trên.
Sau đó, Dương Tự Trọng có đơn kháng cáo, nhận tội và xin giảm nhẹ hình phạt. Các bị cáo khác lần lượt có đơn kháng án với những lý do khác nhau, riêng Hoàng Văn Thắng không kháng cáo.
8h20, Chủ tọa phiên tòa Hà Thị Xuyến tóm tắt nội dung vụ án, tóm tắt nội dung kháng cáo.
Dương Tự Trọng và các đồng phạm trong phòng xử.
8h10, Trước việc vắng mặt một số nhân chứng, đại diện Viện KSND cho rằng, việc vắng mặt này không ảnh hưởng đến quá trình xét xử. Sau khi hội ý, cho rằng những nhân chứng này đều đã có đủ lời khai ở cấp sơ thẩm, HĐXX tòa phúc thẩm quyết định tiếp tục phiên xử.
7h55, HĐXX bắt đầu làm việc với phần kiểm tra căn cước các bị cáo.
7h50, Thư ký phiên tòa kiểm tra sự có mặt của các bị cáo và nhân chứng.
Bị cáo Dương Tự Trọng được đưa đến tòa.
7h05, Các bị cáo lần lượt được đưa vào phòng chờ xử án. Cựu Chủ tịch Vinalines Dương Chí Dũng được đưa vào phòng cách ly, chờ dự phiên xử với tư cách nhân chứng.
Nở nụ cười tươi khi bước xuống từ xe thùng, ông Dương Chí Dũng vẫy chào người thân. Ông nói lớn: “Các con giữ gìn sức khỏe nhé!”
Phía ngoài bờ tường tòa án, những người con Dương Chí Dũng đồng thanh: “Vâng ạ!”
Ông Dũng dặn tiếp: “Cứ bình tĩnh, cuộc sống vô thường lắm!”.
Các bị cáo khác lần lượt được đưa đến tòa.
Đúng 7h, Xe chở các bị cáo và nhân chứng đến sân tòa án. Trước đó, rất đông người nhà các bị cáo có mặt tại cổng TAND tối cao ngóng người thân. Trong đó, bà Phạm Thị Mai Phương (vợ Dương Chí Dũng) đứng ngóng chồng từ rất sớm.
Dương Chí Dũng có mặt tại tòa với tư cách nhân chứng.
Bà Phạm Thị Mai Phương ngóng chồng từ rất sớm.
Người nhà các bị cáo vẫy chào người thân.
Trong phiên tòa sơ thẩm ngày 7 và 8/1/2014, TAND TP Hà Nội đã tuyên phạt 7 bị cáo với tội danh “Tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài”. Theo đó, nhận thấy Dương Tự Trọng là cán bộ công an cấp cao nhưng đã làm sai, gây khó khăn cho công tác điều tra, tòa sơ thẩm tuyên phạt Dương Tự Trọng 18 năm tù giam.
Các bị cáo khác lần lượt bị tuyên phạt: Vũ Tiến Sơn 13 năm tù, Hoàng Văn Thắng 5 năm tù, Nguyễn Trọng Ánh 6 năm tù, Đồng Xuân Phong 7 năm tù, Trần Văn Dũng (Dũng “Bắc Cạn”) 8 năm tù, Phạm Minh Tuấn 5 năm tù.
