Hải châu, một loại cây thân gỗ đặc trưng, thường có tán lá dày và thích nghi tốt với điều kiện khô hạn, nắng gắt cùng độ ẩm thấp. Cây không chỉ được trồng làm cảnh trong không gian nhà ở mà còn được yêu thích trong các khu vườn ngoài trời. Hình dáng của hải châu rất đặc biệt, giúp nó dễ dàng nhận diện giữa các loại cây thân gỗ nhỏ khác.
Loại cây này phát triển mạnh mẽ ở các vùng núi tại miền Trung, như Bình Định, Phú Yên, và Khánh Hoà. Khi mùa hoa đến, hải châu khoe sắc trắng tinh khiết, những bông hoa như tuyết rơi, cùng với trái cây đỏ rực như viên hồng ngọc. Chính vì vẻ đẹp độc đáo này mà những người yêu thích cây cảnh thường gọi nó là “hòn ngọc Viễn Đông”.
Cây hải châu đã thu hút sự chú ý của những người yêu thích cây cảnh từ hơn 20 năm trước. Các nghệ nhân trong ngành bonsai đã khám phá cây này trên những vách núi hiểm trở ở miền Trung và mang chúng về để chế tác thành những tác phẩm nghệ thuật độc đáo.
Cây hải châu đã thu hút sự chú ý của những người yêu thích cây cảnh từ hơn 20 năm trước
Không chỉ có giá trị thẩm mỹ cao trong giới chơi cây cảnh, hải châu còn mang lại những lợi ích lớn cho môi trường. Với khả năng thanh lọc không khí, lá cây này có thể hấp thụ các chất độc hại, đồng thời bảo vệ con người khỏi tia tử ngoại và bức xạ từ thiết bị điện tử. Ngoài ra, theo kinh nghiệm dân gian, cây hải châu còn được cho là có tác dụng điều trị các triệu chứng như viêm mũi, ho và đau đầu.
Về phương diện phong thuỷ, cây hải châu rất được ưa chuộng vì nó được cho là mang lại sự may mắn và thịnh vượng khi được đặt trong không gian sống. Với vẻ đẹp quyến rũ và ý nghĩa đặc biệt, cây hải châu trở thành đối tượng săn lùng của những người yêu thích bonsai, những người không ngừng chăm sóc và định hình cho chúng.
Giá trị kinh tế của hải châu cũng rất đáng kể, và theo thời gian, giá trị của những cây cổ thụ ngày càng gia tăng, có thể đạt tới hàng trăm triệu hoặc thậm chí tỷ đồng đối với những cây đặc biệt.
Vườn cây của ông Nguyễn Gia Thọ tại Hà Nội nổi bật với một gốc hải châu lớn và đặc biệt, thể hiện đầy đủ những tiêu chí của một tác phẩm bonsai hiện đại. Cây có chiều cao khoảng 2 mét, đường kính gốc đạt tới 20 cm, với hình dáng thẳng đứng mang phong cách quân tử, cùng với những cành nhánh mềm mại tỏa ra xung quanh.
Giá trị kinh tế của hải châu cũng rất đáng kể, và theo thời gian, giá trị của những cây cổ thụ ngày càng gia tăng
Đặc biệt, gốc cây gần như giữ nguyên nét nguyên bản do ít bị tác động bởi con người, điều này làm tăng thêm giá trị độc đáo của nó. Mặc dù nhiều người yêu cây rất mong muốn sở hữu, chủ nhân vẫn chưa đưa ra mức giá cho tác phẩm này. Tuy nhiên, theo các chuyên gia trong lĩnh vực bonsai, giá trị của gốc hải châu này có thể trên 1 tỷ đồng.
Được xem là gốc hải châu lớn nhất tại Việt Nam, cây đã được thu hoạch từ môi trường tự nhiên và được chăm sóc để phát triển như bonsai. Loài cây này thường mọc trên những vách núi, do đó quá trình sinh trưởng của chúng diễn ra rất chậm, phải mất cả trăm năm mới có thể có được kích thước như hiện tại. Nhiều người trong giới chơi cây thừa nhận rằng gốc hải châu của ông Thọ thực sự là “hiếm có khó tìm”.
Anh Đặng Hồng Sơn, cư dân Hà Nội, sở hữu một bộ sưu tập cây hải châu ấn tượng. Qua nhiều năm tìm kiếm và tự tay chăm sóc, hiện tại, vườn cây của anh đã có gần 10 chậu, với đủ hình dáng và chủng loại khác nhau. Cây hải châu nổi bật nhất trong sưu tập của anh ước tính có giá trị lên tới hàng trăm triệu đồng.
Để có được những gốc hải châu cổ thụ với hình dáng thác đổ cùng hoa trái rực rỡ không phải là điều dễ dàng
Chia sẻ về kinh nghiệm của mình, anh Sơn cho biết để có được những gốc hải châu cổ thụ với hình dáng thác đổ cùng hoa trái rực rỡ không phải là điều dễ dàng. Anh may mắn tìm thấy những phôi hải châu đẹp ở Bình Định và đưa về để chăm sóc. Theo anh, loài cây này có sức sống mạnh mẽ, có thể sống hàng trăm năm trên vách núi, và khi được trồng ở đồng bằng, cây vẫn giữ được sức sống xanh tươi quanh năm, ngay cả trong mùa đông tại miền Bắc.
Lưu ý đến những thay đổi khi đưa cây ra Hà Nội, anh Sơn nhận thấy rằng trong điều kiện thời tiết miền Bắc, cây hải châu không chỉ ra hoa hai lần mỗi năm như ở miền Trung mà còn ra hoa và đậu trái nhiều lần. Những bông hoa dày đặc, trắng muốt như tuyết, phát tán mùi hương ngọt ngào đã thu hút các loài côn trùng như ong và ruồi, thúc đẩy quá trình thụ phấn, từ đó cây cho nhiều quả.
Trên thực tế, số lượng nhà vườn sở hữu cây hải châu không nhiều, khiến cho loại cây cảnh này trở nên đặc biệt và giá trị cao hơn. Để sở hữu những gốc hải châu ấn tượng, người yêu cây phải trải qua quá trình tìm kiếm trong thiên nhiên cũng như khám phá các nhà vườn ở nhiều tỉnh thành khác nhau. Tuy nhiên, nhiều chủ vườn thường không sẵn lòng bán những gốc hải châu đẹp, nếu có cũng thường đi kèm với mức giá khá cao.
Bên cạnh những gốc cây lâu năm được chế tác tinh xảo và có giá trị lớn, thị trường hiện nay cũng tiếp nhận những gốc hải châu nhỏ gọn, thích hợp để trang trí trong không gian sống hoặc làm quà tặng. Giá của những cây này thường dao động khoảng vài triệu đồng, tạo điều kiện cho những người yêu thích cây cảnh có cơ hội sở hữu một sản phẩm độc đáo mà vẫn phù hợp với khả năng chi trả của mình.
