Tết Đoan Ngọ 5/5 âm là ngày Tết truyền thống, tồn tại từ lâu trong văn hóa dân gian Việt Nam. Đoan có nghĩa là mở đầu, còn Ngọ là khoảng thời gian từ 11 giờ trưa tới 1 giờ chiều. Vì lẽ đó, lễ cúng và ăn Tết Đoan Ngọ thường vào buổi trưa, trước khi kết thúc giờ Ngọ.
Ở Việt Nam, tết Đoan Ngọ còn được gọi là ngày tết giết sâu bọ. Ngày này, nhà nhà người người sẽ tiến hành một số nghi lễ 'giết sâu bọ' trong cơ thể và tiêu diệt bớt các loài gây hại cho cây trồng trên vườn tược, cánh đồng...
Ở Việt Nam, tết Đoan Ngọ còn được gọi là ngày tết giết sâu bọ
Bài cúng Tết Đoan Ngọ theo sách Văn khấn toàn tập.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương trời, mười phương Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần. Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân.
Con kính lạy tổ tiên, hiển khảo, hiển tỷ, chư vị hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng tổ khảo, tổ tỷ).
Tín chủ chúng con là... ngụ tại…
Hôm nay là ngày mùng 5/5 âm lịch, nhằm ngày Tết Đoan ngọ, chúng con sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, hoa, trà, quả dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng, chư vị đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần, cúi xin các ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ tổ khảo, tổ tỷ, chư vị hương linh, gia tiên nội ngoại họ…, cúi xin các vị thương xót con cháu, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị tiền chủ, hậu chủ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an, bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng bình an thịnh vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần).
Bài cúng Tết Đoan Ngọ theo sách Văn khấn toàn tập
Cúng Tết Đoan Ngọ trong nhà hay ngoài trời?
Một số nơi ở Việt Nam cúng Tết Đoan Ngọ cả ở trong nhà và ngoài sân. Việc cúng ngoài trời mang ý nghĩa cảm tạ trời đất, thần phật phù hộ cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, gia đình may mắn, bình an, vạn sự cát tường. Còn cúng ở trong nhà mục đích là cảm ơn tổ tiên che chở, phù hộ độ trì cho con cháu khỏe mạnh, ăn nên làm ra.
Tuy nhiên ngày nay, vì điều kiện bận rộn, đa phần các gia đình chỉ làm một mâm lễ cúng trong nhà. Tuy nhiên, điều này không làm giảm ý nghĩa của nghi lễ, vì quan trọng nhất là gia đình, con cháu thành tâm lễ bái, hướng thiện.
